کشف سنگ‌نوشتۀ ۲۰۰۰ ساله در نروژ با یک واژۀ ناشناخته
سنگ‌نوشته‌ای که به تازگی در یک مقبرۀ باستانی در نروژ پیدا شده است، با ۲۰۰۰ سال قدمت، کهن‌ترین نوشتۀ باستانی با الفبای رونیک (الفبای باستانی شمال اروپا) است.
باستان‌شناسان نروژی باور دارند که یافتۀ تازۀ آن‌ها در واقع قدیمی‌ترین سنگ‌نوشتۀ موجود با الفبای باستانی شمال اروپا موسوم به الفبای رونیک است. تا پیش از این سنگ‌نوشتۀ «آینانگ» که مربوط به ۱۶۰۰ سال قبل می‌شود، کهن‌ترین سنگ‌نوشتۀ «رونیک» به حساب می‌آمد. اما سنگ‌نوشتۀ تازه کشف شده احتمالا ۲۰۰۰ سال قدمت دارد.
این سنگ ماسه‌ای مربعی‌شکل و قهوه‌ای‌رنگ که طول و عرضی حدودا ۳۰ سانتیمتری دارد، در جریان حفاری یک گورستان باستانی در شمال غربی شهر اسلو در اواخر سال ۲۰۲۱ کشف شد. طبق اعلام موزۀ تاریخ فرهنگی اسلو، قدمت‌سنجی کربنی استخوان‌ها و چوب‌های یافت شده در قبری که این سنگ‌نوشته در آن قرار داشت، نشان داد که احتمالا این سنگ در زمانی بین سال‌های یکم تا ۲۵۰ میلادی حکاکی شده است.
سنگ‌نوشته‌های شمال اروپا که به خاطر الفبای رونیک روی آن‌ها به عنوان «رونستون» شناخته می‌شوند، معمولا در دوران وایکینگ‌ها بر روی مقبره‌ها نصب می‌شدند.
این کشف تازه به عنوان «یک رویا برای رونیک‌شناسان» توصیف شده است؛ یعنی کسانی که به مطالعه و تحقیق دربارۀ خط، زبان و فرهنگ باستانی منطقۀ اسکاندیناوی علاقه‌مند هستند. اهمیت این یافته در این است که تصور عمومی دربارۀ قدمت سنگ‌نوشته‌های رونیک را کاملا متحول می‌کند و محدودۀ زمانی این آثار را حدود ۴۰۰ سال عقب‌تر می‌برد.
حروفی که بر روی این سنگ‌نوشتۀ باستانی حک شده‌اند در کنار هم کلمۀ idiberug را می‌سازند که معنای آن ناشناخته است. باستان‌شناسان احتمال می‌دهند که این کلمه در واقع اسم همان کسی است که در درون مقبره دفن شده است.
این سنگ‌نوشته از اواخر ماه جاری میلادی به مدت یک ماه در موزۀ تاریخ فرهنگی اسلو در معرض دید قرار خواهد گرفت.
