جولان دلالان در بازار سیاه دارو/ چرا داروهای کمیاب در داروخانه‌ها نیست اما به وفور در بازار غیر رسمی پیدا می‌شود؟

درد کمبود دارو همچنان دامنگیر بیماران و خانواده‌های آن‌ها است. این درد زمانی غیر قابل تحمل‌تر می‌شود که مردم متوجه می‌شوند دارو در کشور وجود دارد اما از روال قانونی و توسط داروخانه‌ها به دست آن‌ها نمی‌رسد و آن‌ها بالاجبار باید با چند برابر قیمت داروهای مورد نیاز خود را از بازار غیر رسمی و دلالان تهیه کنند. به عبارتی دیگر خانواده بسیاری از بیماران که بیمار آن‌ها به دارو برای ادامه حیات نیاز دارد به داروخانه‌های مختلف مراجعه می‌کنند اما موفق به تهیه دارو نمی‌شوند. گاهی اوقات پرستاران و یا حتی برخی از کارکنان داروخانه‌ها برای راهنمایی به آن‌ها شماره‌ای می‌دهد تا از این طریق بتوانند داروی خود را تهیه کنند. یعنی به نظر می‌رسد پای برخی از داروخانه‌ها نیز به جریان دلالی دارو باز شده است و آن‌ها واسطه‌ای میان بیماران و دلالان شده اند. سوء استفاده از درد و بیماری مردم کاری بسیاری غیر اخلاقی است و اما عده‌ای در این کشور این مسیر را راه دستیابی به درآمد هنگفت می‌دانند. اگر دارو در کشور وجود دارد چرا مردم نمی‌توانند از داروخانه‌های معتبر آن را تهیه و درد بیمار خود را درمان کنند؟ اگر دارو در کشور نیست چرا در بازار آزاد با چند برابر قیمت به فروش می‌رسد؟

مسئله کمبود دارو مسئله جدیدی نیست  و حتی با اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس صحبت کرده است و آن‌ها نیز اعلام کرده‌اند که کمبود دارویی در کشور وجود دارد. اما چرا کسی کاری برای این وضعیت انجام نمیدهد؟ گناه مردم چیست که باید از این داروخانه به داروخانه‌ای دیگربروند و در نهایت با منت از دلال داروی مورد نیاز خود را تهیه کنند؟ مگر جان مردم بازیچه دست عده‌ای که آن را وسیله‌ای برای دستیابی به سود خود کرده اند، است. آن کسی که توانایی مالی ندارد چطور از بازار آزاد با چند برابر قیمت داروی مورد نیاز خود را تهیه کند؟ آقایان مسئول جان مردم امروز به دلیل کمبود‌های دارویی به شدت در معرض خطر قرار گرفته است به خاطر خدا برای این شرایط کاری انجام دهید. درد بیماری یک فرد برای خانواده او کم نیست که حالا باید به دنبال دارو روزها سرگردان باشند؟ و در نهایت حتی ندانند دارویی که به دستشان می‌رسد معتبر است و یا نه؟ مسئول شرایط کنونی کیست و مردم باید درد خود را چگونه فریاد بزنند که گوش شنوایی آن درد را بشنود؟ کمبود دارو ماه‌ها است که در کشور وجود دارد و وعده و وعید قرار نیست درمان درد بیماران شود. خانواده بیمار نمی‌توانند از بیمار خود بخواهند که جان خود را حفظ کند تا دارو برای او پیدا شود. هرکس بویی از وجدان برده باشد نمی‌تواند تحمل کند که مردم این گونه زجر و درد بکشند و در نهایت فریادشان به جایی نرسد. ما دیگر بلد نیستیم که چگونه درد مردم را به گوش شما برسانیم. اگر مسئولان این حوزه کار خود را بلد بودند و دغدغه درد مردم را داشتند که تا الان کاری برای مردم انجام داده بودند ولی ما این بار به وجدان شما متوسل می‌شویم شاید از این مسیر بتوانیم درد مردم را به گوشتان برسانیم. 29 آذرماه امسال بهرام عین اللهی وزیر بهداشت اعلام کرد که داروخانه‌ها مملو از داروست و فقط دارو‌هایی نظیر آنتی بیوتیک و سرم با کمبود مواجه شده و علت آن را آنفلوآنزا زودرس اعلام کرد. آقای وزیر مردم با نبود داروی آنفلوآنزا کنار آمدند اما امروز برای تهیه هر دارویی با مشکل مواجه می‌شوند و‌ای کاش شما اشراف کاملی به مسئله داشتید. همچنان بحث کمبود دارو برای کودکان این روز‌ها بسیاری از خانواده‌ها را درگیر کرده است. کودکان و افراد دارای آلرژی به دلیل کمبود دارو با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند. به نظر می‌رسد سال آینده مشکلات این حوزه بیشتر نیز خواهد شد زیرا اعتبار ۶۹ هزار میلیارد تومانی طرح دارویار در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، انتقاد کارشناسان حوزه سلامت را برانگیخته است و مطابق پیش‌بینی آن‌ها در صورت عدم‌اصلاح این رقم، اختلال در زنجیره تأمین دارو، اتفاقی محتمل است.

تجربه تلخ تهیه دارو

فرزند بیماری که در بیمارستان بستری است و تلاش دارد داروهای مورد نیاز پدر خود را تهیه کند  گفت:« پدر من برای درمان بیماری خود به یک آنتی بیوتیک نیاز دارد زیرا درگیر عفونت است. بیمارستان به ما گفت به داروخانه‌های 13 آبان و 29 فروردین برای تهیه دارو مراجعه کنیم که متاسفانه این داروخانه‌ها داروی مورد نیاز را نداشتند. همچنین به داروخانه‌های سطح شهر سر زدم که اعلام کردند این دارو حدود 7 الی 8 ماه است که پیدا نمی‌شود. ما 30 عدد از این دارو را از بازار آزاد پیدا کردیم که دلال آن دانه‌ای 850 هزارتومان این دارو را به ما فروخت آن هم با کلی منت قبول کرد دارو را با این قیمت به ما بدهد. شماره این فرد را ما از یکی از کارکنان داروخانه بیمارستان گرفتیم و فروشنده به ما اعلام کرد که بعدا اگر به این دارو نیاز پیدا کنیم ممکن است حتی در بازار آزاد هم نتوانیم آن را تهیه کنیم. ما برای تهیه 30 عدد داروی مورد نیاز بیمار خود 24 میلیون تومان پول پرداخت کردیم. شما بگویید چگونه دارو توسط یک فرد معمولی در بازار آزاد وجود دارد اما در داروخانه‌های معتبر کشور نیست؟ پرستاران بیمارستان می‌گویند بسیاری از بیماران هر آمپول مورد نیاز خود را به صورت آزاد با قیمت 8 میلیون تومان تهیه می‌کنند. »

متصدی داروخانه‌: بیماران فکر می‌کنند نمی‌خواهیم دارو بفروشیم

چندی پیش یکی از خبرگزاری‌ها برای آگاهی از وضعیت کمبود‌های دارویی به سراغ داروخانه‌ها رفته است؛ متصدی یکی از داروخانه‌های شیراز که تمایل به بیان نام خود نداشت، با اشاره به وضعیت بغرنج دارو به تسنیم گفت: روزانه بیماران زیادی برای تهیه و خرید اسپری‌های دهانی برای خردسالان و بزرگسالان، شربت‌های برم هگزین، ایبوپروفن، آمپول‌های تزریق در سرم، آموکسی‌سیلین، کوآموکسی‌کلاو، سفیکسیم، آزیترومایسین و... به داروخانه مراجعه می‌کنند و متأسفانه با جمله نداریم و تمام شده از سوی ما مواجه می‌شوند و عمدتاً تصور می‌کنند نمی‌خواهیم به آن‌ها دارو بفروشیم.وی با بیان اینکه چند شب پیش یک پدر برای تهیه داروی فرزندش آمد و وقتی با جواب منفی من درباره موجودی دارو روبه‌رو شد، تمام قفسه‌های دارو را به او نشان دادم تا مطمئن شد داروی موردنظرش را نداریم. سهمیه برخی دارو‌ها توسط شرکت‌های دارویی فقط 6 تا 10 واحد تعیین می‌شود و نمی‌دانیم چه سیاستی درباره این اقدام وجود دارد.این داروخانه‌دار در ادامه با اشاره به اینکه قطره‌های چشمی برای بیماران یک داروی حیاتی است، ادامه داد: در حال حاضر مشکل کمبود سرم تا حدودی حل شده است، اما نبود آمپول‌های تزریقی سرم همچنان ادامه دارد.وی در ادامه با بیان اینکه امروز در کنار کمبود؛ گرانی دارو نیز به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مردم تبدیل شده است، گفت: در یک‌ ماه اخیر قیمت دارو‌ها وحشتناک بالا رفته است مثلا قرص‌های آموکسی سیلین و یا استامینوفن از ورقی 4 هزار تومان به 7 هزار و 500 و یا قرص مترونیدازول از ورق 2700 به 9800 رسیده است.

 متأسفانه با جمله نداریم و تمام شده از سوی ما مواجه می‌شوند و عمدتاً تصور می‌کنند نمی‌خواهیم به آن‌ها دارو بفروشیم

هشدار رئیس سازمان غذا و دارو: خطر کمبود شیرخشک و داروهای صعب العلاج

آن زمانی که مسئولان مربوطه در خصوص وضعیت دارو هشدار ندادند مردم درگیر کمبود‌های دارویی شده‌اند حال که دارند هشدار می‌دهند اوضاع به چه صورت خواهد شد. رئیس سازمان غذا و دارو از کاهش شدید در اعتبارات ۳ ردیف بودجه‌ای سازمان غذا و دارو برای ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: در صورت عدم اصلاح این ردیف‌ها، در تامین آنها دچار مشکل می‌شویم.سید حیدر محمدی رئیس سازمان غذا و دارو درباره وضعیت اعتبارات طرح دارویاری در سال ۱۴۰۲ گفت: در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، اعتباری ۶۹ هزار میلیارد تومانی به عنوان اعتبار مربوط به طرح دارویاری در نظر گرفته شده که سازمان غذا و دارو نسبت به اعتباری که برای بودجه طرح دارویاری پیش‌بینی شده، اعتراض دارد. اعتبار ۶۹ هزار میلیارد تومانی برای بودجه دارویاری در حالی مطرح شده که درخواست سازمان غذا و دارو برای اعتبار اجرای این طرح در سال آینده، ۱۰۵ هزار میلیارد تومان بوده است.وی افزود: متاسفانه در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، اعتبارات مربوط به یارانه شیر خشک، یارانه کاهش فرانشیز و داروهای صعب‌العلاج و طرح دارویاری به شدت کاهش پیدا کرده و حتی نسبت به اعتبارات امسال هم پایین‌تر بوده است. بنابراین سه ردیف اعتباری مربوط به سازمان غذا و دارو، در بودجه سال ۱۴۰۲ نسبت به بودجه ۱۴۰۱ به شدت کاهش داشته‌اند.

محمدی تاکید کرد: باید توجه کرد که اگر وضعیت اعتبارات مربوط به ردیف‌های بودجه‌ای سازمان غذا و دارو اصلاح نشود، قطعا تامین‌مان در این حوزه‌ها به مشکل می‌خورد. در عین حال یکی از مشکلات دیگری که اکنون با آن مواجهیم این است که تنها بخشی از اعتبارات سازمان غذا و دارو را دریافت کردیم؛ به این معنی که بخشی از اعتبار مربوط به یارانه را بابت تجهیزات پزشکی، شیر خشک و برخی داروها که در چهار ماه اول سال هنوز ارزشان دولتی بود، ارز ترجیحی دریافت کردیم و قرار بود که مابقی آن را به صورت اعتبار ریالی به ما بپردازند، اما از کل اعتبار حدود ۳۶ هزار میلیاردی که باید سهمیه یارانه ارزش‌اش را به صورت ریالی می‌دادند تا بیمه‌ها پرداخت کنند، فقط ۵۰۰۰ میلیاردش تاکنون محقق شده و مابقی آن هنوز محقق نشده است.محمدی ادامه داد: میانگین سالیانه ارز تخصیصی به دارو و تجهیزات پزشکی در چهار سال اخیر معادل ۳.۲ میلیارد دلار بوده است که امسال ۱.۶ میلیارد دلار آن را به صورت ارزی دریافت کردیم و قرار بود که مابقی آن را به صورت ریالی دریافت کنیم. باید توجه کرد که معادل ریالی که باید دریافت کنیم، بالغ بر ۳۶ هزار میلیارد تومان است که از این میزان تاکنون فقط ۶۰۰۰ هزار میلیاردش را مصوب کردند و همانطور که اعلام کردم، از این میزان، ۵۰۰۰ میلیارد تومان آن را دریافت کرده‌ایم، اما هنوز بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان از این اعتبار باقی مانده است.وی تاکید کرد: در عین حال کل اعتبارات طرح دارویاری در سال ۱۴۰۱، ۷۳ هزار میلیارد تومان بود. این در حالی است که اکنون در لایحه بودجه ۱۴۰۲، این اعتبار به ۶۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است که می‌تواند تامین را دچار مشکل کند. این در حالی است که درخواست ما برای این طرح اعتباری بالغ بر ۱۰۵ هزار میلیارد تومان بوده است.محمدی گفت: از طرفی شرکت‌های دارویی ما برای تامین نقدینگی‌شان به مشکل برخوردند. زیرا ارز دارو، نیمایی شده و اعتبارات مربوط به نقدینگی‌شان باید تامین می‌شد، اما بانک‌های عامل همکاری خوبی برای تامین نقدینگی نداشتند و بسیاری از شرکت‌های ما اعتراض دارند که میزان تسهیلاتی که دریافت کردند، از سال گذشته هم کمتر است که می‌تواند برای شرکت‌های ما مشکل ایجاد کند. عدم اصلاح نقدینگی می‌تواند در ماه‌های پایانی سال مشکل‌ساز باشد.

وزیر بهداشت سه ماه قبل گفتند مشکل دو ماه دیگر رفع می‌شود

اواخر دی ماه محسنی بندپی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص استیضاح وزیر بهداشت اعلام کرد: علی رغم تکذیب دولت به گفته‌ی دکتر روح الامینی استیضاح وزیر بهداشت با ۵۹ امضا با قوت خود باقی است.ما امروز با کمبود دارو و تجهیزات پزشکی روبه رو هستیم بیمارانی به علت کمبود تجهیزات در درد غوطه ور هستند و این به نفع مردم و کشور نیست. وزیر بهداشت سه ماه قبل گفتند مشکل دو ماه دیگر رفع می‌شود! امیدواریم این اتفاق بیفتد و مردم نفس راحتی بکشند.

>کار به قاچاق و بازار سیاه کشیده شده است

در ادامه بابک قرائی مقدم کارشناس و پزشک متخصص در این باره گفت:« متاسفانه تیم اقتصادی دولت توان اداره اقتصادی کشور را ندارد و نمود آن را می‌توان در مسئله دارو و کمبود‌ها دید. حال در خصوص کالاهای اساسی و حیاتی برای مردم کار به قاچاق و بازار سیاه کشیده شده است. به نظر من ما حتی زمان جنگ با چنین مصیبت‌هایی مواجه نبودیم. دولت باید بداند با دستور نمی‌تواند اقتصاد را کنترل کند. از اول سال قیمت سایر کالاها تغییر کرده اما قیمت دارو به دلیل مسائل مختلف تغییر نکرده است. زیرا مردم توان خرید دارو را با قیمت واقعی آن ندارند و باعث نارضایتی عمومی خواهد شد. همچنین بیمه‌های پایه در کشور زیر بار قیمت واقعی دارو نمی‌روند زیرا باید درصدی از فرانشیز را پرداخت کنند. بنابراین دولت قیمت را با دستور و بر اساس مسائل غیر واقعی تعیین کرده است. حداقل در این شرایط باید کمک‌های بسیار زیادی به شرکت‌های تولید دارو می‌شد که چنین شرایطی به وجود نیاید. در این حالت یا تولید‌کننده دارو تولید نمی‌کند و یا آن را در بازار سیاه به دست مصرف‌کنندگان می‌رساند. این موضوع و معضل فقط مختص به دارو نیست؛ حتی در رابطه با تعرفه پزشکی و انواع جراحی‌ها نیز چنین مشکلاتی وجود دارد. ویزیت پزشک در تمام طول یکسال یکسان است نتیجه این می‌شود که پزشک از کیفیت ویزیت خود کم می‌کند زیرا قیمت کالاها و سایر خدمات افزایش پیدا می‌کند. در خصوص جراحی‌ها هم در این شرایط میزان زیر میزی‌ها افزایش پیدا می‌کنند. دارو کالای اساسی و حیاتی است و باید دولت هرچه زودتر در این زمینه کاری انجام دهد. »