جزئیات طرح جمع‌آوری «داروهای تاریخ‌مصرف گذشته»/ امحاء ۲ تن داروی بلااستفاده در ۱۴۰۰
مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو ضمن تشریح جزئیات طرح جمع‌آوری و امحاء داروهای تاریخ‌مصرف گذشته مردم، گفت: اکنون مردم داروهای بلااستفاده را جمع‌آوری و دسته‌بندی کرده و بعد صبر کنند تا ما لیست داروخانه‌ها را برای تحویل این داروها اعلام کنیم.
دکتر نوشین محمدحسینی، از اجرای طرح جمع‌آوری و امحاء داروهای تاریخ مصرف‌گذشته و بلااستفاده در پایان سال جاری و ابتدای سال آینده خبر داد و گفت: باید توجه کرد که ورود برخی داروها به طبیعت بسیار خطرناک است. این در حالی است که داروسازان می‌توانند برخی از داروهای بلااستفاده و تاریخ مصرف‌گذشته را در داخل داروخانه امحاء کرده و از بین ببرند که روش‌های خاص خودش را دارد.
وی با بیان اینکه برای از بین بردن داروها چندین روش داریم، گفت: گاهی اوقات داروها را کپسوله می‌کنیم و با این اقدام دارو نمی‌تواند تجزیه و وارد محیط زیست شود و بعد آن‌ها را دفع می‌کنیم. روش دیگر این است که داروها را می‌سوزانند. باید توجه کرد که اگر داروها را در فضای معمولی بسوزانید، دود و ضایعات آن آسیب‌های فراوانی به محیط زیست می‌زند، اما در مراکز امحاء فیلترهای مخصوصی برای این کار وجود دارد؛ به طوری که داروها در درجات مختلف و حرارت خاصی باید سوزانده شوند یا در حلال‌های مخصوص حل شده و بعد سوزانده شوند که این دستگاه‌ها دارای فیلترهایی هستند که اجازه نمی‌دهد مواد مضر داروها وارد طبیعت شود. بنابراین امحاء دارو باید در شرکت‌هایی انجام شود که آمادگی و تاسیسات این کار را دارند که خوشبختانه در کشور ما چندین شرکت امحاءکننده داریم که تاسیسات آن‌ها بسیار عالی و فوق‌پیشرفته است.
محمدحسینی ادامه داد: بر همین اساس در سال گذشته که طرح جمع‌آوری داروهای تاریخ مصرف گذشته را اجرا کردیم، یکی از این شرکت‌ها با ما همکاری کرد و تمام داروهای جمع‌آوری شده را در بسته‌بندی‌های پلمب شده و مشخص با پلمبهای شماره‌دار تحویل گرفت و در حضور نماینده وزارت بهداشت و محیط زیست، پلمب باز شد و بسته به جنس و شکل دارو در قسمت‌های مختلف امحاء شد. امسال نیز این برنامه را اجرا می‌کنیم.
وی با بیان اینکه مردم از طریق داروخانه‌ها می‌توانند در این طرح شرکت کنند، گفت: مردم باید داروهایشان را جمع‌آوری کرده و در خانه دسته‌بندی کنند. حتما داروهای جامد را از داروهای مایع مانند شربت و ... را جدا کرده و در دو بسته‌بندی جداگانه جمع‌آوری کنند. در عین حال اگر توانستند فهرست این داروها را هم تهیه کرده و همراه با داروها به داروخانه تحویل دهند. بنابراین حتما داروهای مایع و جامد را جدا کرده و داروها را در بسته‌هایی جمع‌آوری کنند و فعلا داروهای تاریخ مصرف گذشته را در خانه نگه دارند تا زمانیکه ما اعلام کنیم که چه زمانی و به کدام داروخانه‌ها تحویل دهند.
محمدحسینی با بیان اینکه برنامه دریافت داروهای جمع‌آوری شده در داروخانه‌ها را احتمالا ابتدای ۱۴۰۲ انجام می‌دهیم، گفت: بنابراین مردم در این ایام که خانه‌تکانی می‌کنند، داروهای تاریخ مصرف گذشته و بلااستفاده خود را دور نریزند و آن‌ها را در جعبه‌هایی جمع کنند و نگه دارند تا زمانیکه داروخانه‌ها را مشخص و اعلام کنیم.
وی با بیان اینکه امسال هم این طرح فقط در تهران اجرا می‌شود، گفت: سه دانشگاه علوم پزشکی تهران و شعبه تهران انجمن داروسازان برای اجرای این برنامه اعلام آمادگی کرده‌اند. حال اگر شعب دیگر انجمن در سراسر کشور و سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی هم در این مسیر داوطلب شوند، قطعا ما برنامه را در کشور توسعه می‌دهیم. بر این اساس تلاش می‌کنیم تا حد امکان اجازه ندهیم که دارویی وارد محیط زیست شود.
محمدحسینی گفت: در سال گذشته از ۳۰۰۰ داروخانه تهران، ۱۰۰ داروخانه در طرح جمع‌آوری داروهای تاریخ مصرف گذشته و بلااستفاده شرکت کردند که مردم به ۵۰ داروخانه مراجعه کرده و دارو تحویل دادند. در این فرآیند در سال گذشته نزدیک به دو تن دارو جمع‌آوری و امحاء شد که امیدواریم در سال آینده با اطلاع‌رسانی بیشتر، این میزان افزایش هم یابد. بنابراین اکنون مردم داروهای بلااستفاده را جمع‌آوری و دسته‌بندی کنند و بعد صبر کنند تا ما لیست داروخانه‌ها را برای تحویل این داروها اعلام کنیم. در عین حال اگر اشیاء تیز، برنده مانند سرنگ و ... دارند، آن‌ها را هم در یک بطری گذاشته و در آن را ببندند. در عین حال اگر کسی به بیماری قابل انتقالی مبتلا است، روی آن بطری بنویسند که بیماری که از این سوزن‌ها استفاده کرده، به بیماری قابل انتقال مبتلاست و سپس بعد از اعلام لیست داروخانه‌ها، آن‌ها را هم تحویل دهند.
وی درباره هزینه‌های مورد نیاز برای اجرای این طرح گفت: در سال گذشته شرکت امحاءکننده به صورت رایگان و داوطلبانه در راستای مسئولیت اجتماعی این اقدام را انجام داد و هم شرکت‌های پخش ماشین‌هایشان را برای حمل داروها به صورت رایگان در اختیار ما گذاشتند و داروخانه‌ها نیز به صورت داوطلبانه همکاری کردند و هزینه‌ای نداشت، اما طبیعتا اگر قرار باشد این طرح به صورت سالانه اجرا شود، هزینه دارد و باید اعتباراتی برای آن دیده شود که تلاش می‌کنیم این برآورد اعتباری را انجام داده و اعلام کنیم.
