زیبایی عجیب معماری «وحشیانه»

سبک معماری بروتالیسم (Brutalism) که می‌شود آن را معماری وحشیانه یا «زبره‌کاری» ترجمه کرد، در دهۀ ۱۹۵۰ میلادی و با پیشگامی یک معمار فرانسوی-سوئیسی به اسم لوکوربوزیه به وجود آمد. اصلی‌ترین قواعد این سبک معماری از این قرار بودند: استفاده از سیمان و بتن عریان بدون هیچگونه روکش یا تزیینات، طرح‌های هندسی زمخت و ظاهر تک‌رنگ و سرد.

 هدف این سبک این معماری این بود که در ساخت بنا‌ها فقط کاربردی بودن آن‌ها را در نظر داشته باشد و ساختمان‌هایی بسازد که ساده و «صادقانه» باشند، بدون هیچ زیور و آرایه‌ای که رنگ خودنمایی و تجمل داشته باشد. این سبک به خاطر ظاهر زمخت و نسبتا خشنی که داشت، نهایتا در دهۀ ۱۹۸۰ میلادی از رونق افتاد. با اینحال مجلۀ معروف «ووگ» اخیرا در یکی از مقالات خود خبر از بازگشت دوبارۀ بروتالیسم در سال ۲۰۲۳ داده است.

زبره‌کاری یا معماری بروتالیستی با وجود اینکه تزئینات معمول معماری را کنار می‌گذارد، اما با اینحال گاهی می‌تواند از نظر بصری بسیار چشمگیر و تاثیرگذار باشد. شاید ساختمان‌هایی که با این سبک ساخته شده‌اند ظرافت و زیبایی سبک‌های دیگر را نداشته باشند، اما در عوض احساس استحکام، قدرت و عظمت را به بیننده منتقل می‌کنند. این‌که یک کلیسا یا هتل شبیه به یک پایگاه نظامی یا کارخانۀ بزرگ به نظر برسد شاید چیز عجیبی باشد، اما «عجیب بودن» گاهی خودش نوعی جاذبۀ فوق‌العاده است!

در اینجا تصاویری از معروف‌ترین و خاص‌ترین نمونه‌های معماری بروتالیستی را خواهید دید که زیبایی خاص و متفاوت این سبک را به خوبی به رخ می‌کشند.

۱. کلیسای ووتروبا (Wotruba Church)، وین

۲. لابراتوار حیوانی دانشگاه آزاد برلین

۳. موزۀ هنر معاصر آفریقا، کیپ‌تاون

۴. کتابخانۀ گیزل، کالیفرنیا

۵. هتل پارادرو، تودوس سانتوس مکزیک

۶. بنای یادبود حزب کمونیست، بلغارستان

۷. پالیکا کندرا، دهلی نو

۸. تئاتر سلطنتی ملی، لندن

۹. سکونتگاه ۶۷، مونترئال

۱۰. سفارت روسیه در هاوانا