تمایل مغز انسان به ایجاد حافظه کاذب
یافتههای تحقیقات جدید نشان میدهد: مغز افراد میتواند در یک چشم به هم زدن خاطرات نادرست ایجاد کند.
در یک سری از آزمایشها به رهبری دانشگاه آمستردام، محققان حروف الفبای لاتین را به ۵۳۴ نفر در جهتهای واقعی و آینهای نشان دادند. پس از اینکه به برخی از شرکت کنندگان یک اسلاید تداخلی با حروف تصادفی که برای به هم زدن حافظه اصلی طراحی شده بود نشان داده شد، از همه شرکت کنندگان خواسته شد تا یک حرف هدف از اسلاید اول را به خاطر بیاورند. نیم ثانیه پس از مشاهده اسلاید اول، تقریباً ۲۰ درصد از شرکت کنندگان یک خاطره واهی از حروف تشکیل داده بودند و این میزان پس از ۳ ثانیه به ۳۰ درصد افزایش یافت.
به گفته محققان، مغز انسان خاطرات را بر اساس آنچه انتظار دارد ببیند تغییر میدهد. از آنجایی که افرادی که در این مطالعه شرکت کردند بسیار با الفبای غربی آشنا بودند، مغز آنها انتظار داشت که حروف را در جهت گیری واقعی خود ببیند.
هنگامی که حروف به صورت آینهای ظاهر میشدند (Ɔ به جای C)، حتی پس از گذشت تنها یک میلی ثانیه، شرکت کنندگان بیشتر احتمال داشت که حرف شبه را به عنوان یک حرف واقعی به خاطر بسپارند.
محققان میگویند: به نظر میرسد که حافظه کوتاه مدت همیشه نشان دهنده دقیق چیزی نیست که به تازگی درک شده است. درعوض، حافظه با آنچه انتظار داشتیم ببینیم درست از زمان شکل گیری اولین رد حافظه شکل میگیرد.
محققان دریافتند: این موارد خاطرات نادرست بودند تا حدسهای اشتباه و از شرکت کنندگان پرسیدند که چقدر به خاطرات خود در امتیاز یک تا چهار اطمینان دارند.
پژوهشگران توضیح میدهند: شرکت کنندگان به طور مداوم و با اطمینان بالا گزارش میدهند که همتای واقعی یک شبه حرف را دیده اند. احتمال اینکه مردم یک شبه حرف را با یک حرف واقعی عوض کنند، بیشتر بود که این موضوع نشان میدهد که توهمات حافظه به واسطه دانش جهانی درباره نحوه ظاهر موضوعات ایجاد میشوند.
تصور میشود که خاطرات درازمدت جعلی توسط نظریه ردیابی فازی هدایت میشوند که بیان میکند که حافظه از دو بخش تشکیل میشود که شامل بخش کلمه به کلمه و بخش اصلی است که شخص معنا را تفسیر میکند.
محققان در پایان میگویند که نظریه ردیابی فازی ممکن است باعث ایجاد توهمات حافظه کوتاه مدت شود، اما نمیتواند به طور کامل یافتههای فعلی را توضیح دهد. این آزمایشها نشان میدهند که ورودی حافظه کلمه به کلمه ما بلافاصله با تجربیات و انتظارات قبلی ادغام میشود. شرح کامل این مطالعه و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله تخصصی PLOS One منتشر شده است.