17 هزار مدافع سلامت در زمان کرونا همچنان بلاتکلیفند

این فرصت خوبی است که به جای سالی یک بار حرف زدن از این قشر تلاشگر و از جان گذشته سالی دو بار در مورد وضعیتی که دارند بحث و گفت‌وگو شود. وضعیتی که به گواه بسیاری از فعالان این حوزه طی سه سال گذشته در بدترین شرایط بوده و در این میان دولت تنها کاری که انجام داده شعار دادن است و بس! هیچ کدام از خواسته‌های پرستاران به گفته بسیاری از آنها به صورت ملموس اجرا نشده است.

هیچ کدام از وعده‌هایی که به آنها داده شده به مرحله اجرا در نیامده، تمامی شعارهایی که داده شده فقط برای دلخوش کردن آنها بوده و کسی اجرای ملموس این شعارها و قوانین را ندیده است. بر اساس آمارها بیشترین نرخ مهاجرت پرستاران از کشور طی سال گذشته صورت گرفته است. بیشترین نرخ مهاجرت در حالی صورت گرفته که در شرایط عادی کشور با کمبود 100 هزار پرستار در مراکز درمانی مواجه است. بیشترین نرخ مهاجرت طی سه سال گذشته در حالی صورت گرفته که بارها و بارها پرستاران برای اجرایی شدن قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری به مسوولان حوزه بهداشت و درمان نامه نوشتند، درخواست دادند و ... اما در نهایت این قانون به شکلی اجرایی شد که البته دولت و وزارت بهداشت و درمان می‌خواستند نه آنگونه که پرستاران انتظار آن را داشتند و البته اجرایی شدن این قانون هم به اندازه‌ای دست و پا شکسته و پر اشکال بود که بسیاری از پرستاران حتی اجرایی شدن آن را احساس نکردند.

عدم اجرای وعده‌ها و دلزدگی پرستاران

محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار نیز در این باره می‌گوید: متاسفانه سال‌هاست که به ما ثابت شده آنچه به جایی نرسد فریاد است. مسائل و مشکلات پرستاران مربوط به امروز دیگر و یک سال پیش نیست، سال‌هاست که پرستاران در شرایط بد و طاقت فرسا مشغول به کار هستند، سال‌هاست که ما به دنبال احقاق حقوق پرستاران هستیم و هر بار این دولت‌ها هستند که با دادن وعده‌های بی‌پشتوانه اجرایی شدن قوانین به تصویب رسیده را هم نادیده می‌گیرند. تمام این اتفاقات دلزدگی جامعه پرستاری را به همراه دارد. چرا وزارت بهداشت زمانی که به خدمات پرستاران در دوران کرونا نیاز داشت وعده استخدام کردن آنها را داد ولی به محض فروکش کردن میزان درگیری افراد با این بیماری تمامی پرستارانی که در این دوران از جان مایه گذاشته بودند تعدیل نیرو شدند.

او می‌افزاید: چنین رفتارهایی در کدام کشور انجام شده است. چرا وقتی پای پرستاران و حق و حقوق آنها به میان می‌آید، وزارت بهداشت و دیگر مسوولان سکوت می‌کنند و تنها اگر حرفی هم به میان می‌آید در حد وعده‌هایی است که هیچ ضمانت اجرایی ندارند. ما سال‌هاست با کمبود پرستار به نسبت تخت‌های بیمارستانی مواجه هستیم، اما حالا نه تنها این کمبودها نادیده گرفته می‌شود که شرایط بیشتر شدن میزان آن هم فراهم شده و طی دو سال گذشته شاهد مهاجرت خیل عظیمی از پرستاران بوده‌ایم.

بیماران بیش از همه ضرر می‌کنند

دبیرکل خانه پرستار در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید: وقتی تعداد پرستاران در بیمارستان‌ها کم باشد، وقتی پرستار به دلیل عدم فراهم آوردن شرایط رفاه نسبی در داخل کشور برای او دست به مهاجرت می‌زند، وقتی پرستاران حاضر در بیمارستان‌ها هر روز درگیر مسائل معیشتی خود باشند و خلاصه اینکه وقتی جامعه پرستاری نتواند با فراغ بال و ذهن باز بر بالین بیمار حاضر شود آن کسانی که در این بین ممکن است بیشترین آسیب را ببیند بیماران هستند. چطور انتظار داریم پرستاری که به دلیل مشکلاتی معیشتی مجبور به کار در دو یا سه شیفت پی در پی است بتواند به اندازه شیفت اول توانایی رسیدگی به بیماران را داشته باشد. چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم در بیمارستانی که نسبت پرستار به تخت بیمارستانی در حد استاندارد نیست خدمات به موقع و درست به بیماران ارایه شود. تمام این مشکلات در نهایت جان بیماران را به خطر می‌اندازد. 

لزوم اجرای ملموس قانون

معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری ضمن تشریح مشکلات فعلی جامعه پرستاری، گفت: معتقدیم قانون و آیین‌نامه‌ها خوب تدوین شده است اما باید ملموس اجرا شوند. حمیدرضا عزیزی با اشاره به شعار امسال روز جهانی پرستار مبنی بر « پرستار ما، آینده ما» با بیان اینکه موضوعات معیشتی و استخدامی دو مشکل عمده پرستاران است، به ایسنا گفت: درخصوص تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری بر اساس پایش‌ها و مانیتورینگ دانشگاه‌های علوم پزشکی در هفته گذشته متوجه شدیم در این زمینه دانشگاه‌ها رفتارهای متفاوتی داشتند به این معنا که در برخی نقاط این مبلغ علی‌الحسابی که روز پرستار پرداخت شد را فقط یک‌بار پرداخت کردند یا برخی دانشگاه‌ها ۴ یا ۵ پرداخت داشتند که در نهایت میانگین کشوری همان دو پرداخت در سال گذشته بود که حتی در رقم‌های پرداختی هم تفاوت مشاهده می‌شد.

این موضوع در کنار سایر معوقات مانند کارانه روتینی که پرستاران قبلا دریافت می‌کردند، قرار گرفت‌. او با اشاره به اینکه در محاسبه مبالغ تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری بدسلیقگی اتفاق افتاده است، اظهار کرد: در زمینه کارانه‌های پرستاری هم کل کشور تقریبا به شکل میانگین ۷ تا ۸ ماه تاخیر در پرداخت دارد. اینکه یک پرستار با سختی و مشقت تا یکسال کارانه دریافت نکرده باشد اصلا درست نیست.

این پرداخت‌ها  تامین‌کننده معیشت پرستاران نیست

او ادامه داد: در برخی مراکز شاهد انتقاد پرستاران بودیم چراکه اصل حقوق، مزایا و مسائل معیشتی، کارانه و تعرفه به نحوه مناسبی پرداخت نشده است و دریافتی آنها تامین‌کننده معیشت آنها نیست که یا سبب افزایش تعداد شیفت‌های کاری یا سبب کار در مشاغل دوم و سوم می‌شود و در نهایت سبب کاهش کیفیت خدمات می‌شود. سال قبل با نمایندگان مجلس شورای اسلامی وارد مذاکره شدیم تا فوق‌العاده خاص پرستاران پرداخت شود ولی متاسفانه این هدف محقق نشد.

عزیزی بیان کرد: اسفندماه سال ۱۴۰۱ در دبیرخانه شورای عالی بیمه یک کار جمعی صورت گرفت تا شاهد رشد ۳۰ درصدی K پرستاری باشیم. از نظر تئوری این اتفاق مهمی است اما اینکه در اجرا و در عمل همکاران ما شاهد تغییری نیستند سبب ناراحتی شده است. معتقدیم قانون و آیین‌نامه‌ها خوب تدوین شده است اما باید ملموس اجرا شود. 

عایدی پرستاران با آنچه در قانون آمده  متفاوت است

او افزود: سال قبل باید حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان از محل تعرفه‌گذاری پرستاری بین همکاران توزیع می‌شد که ۵.۲ هزار میلیارد تومان را مجلس شورای اسلامی تخصیص داده بود اما ۳.۴ هزار میلیارد تومان به سازمان‌های بیمه‌گر تخصیص یافت که بخش عمده آن به دانشگاه‌های علوم پزشکی پرداخت شد که در این میان نیز بیمه تامین اجتماعی از دو سازمان بیمه‌گر پایه دیگر عقب‌تر قرار دارد و همراهی لازم را نداشته است‌.

وقتی هم قانون وجود دارد و هم بخشی از بودجه تخصیص داده شده، چرا عایدی پرستاران با این مبالغ متفاوت است؟ معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری معتقد است که «بخشی از پول‌های تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری صرف جبران عقب افتادگی‌های مراکز درمانی همچون تجهیزات، پشتیبانی، تدارکات و... شد» و گفت: این موضوع با هیچ‌ منطقی سازگار نیست‌ و لازم است وزارت بهداشت در این خصوص پاسخگو باشد. او درخصوص افزایش بسته‌های خدمات پرستاری، بیان کرد: یکی از مشکلات در پایلوت اولیه تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری این بود که برخی همکاران به درستی دیده نشده بودند و افزایش بسته‌ها سبب شد بخش‌های مغفول مانده به دقت دیده شود و می‌تواند بیشتر به تحقق عدالت کمک کند.

تکلیف 17 هزار مدافع سلامت  در بزنگاه کرونا معلوم نیست

معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری با تاکید مجدد بر معضل کمبود پرستار، تصریح کرد: همه ما به مشکلات کشور و اقتصاد مقاومتی واقف هستیم، اما نه تنها هنوز استخدامی صورت نگرفته است بلکه حتی آن ۱۷ هزارنفر مدافع سلامتی که در بزنگاه کرونا ایستادگی کردند را هم جذب نکردند. الان یک دلیل ایجاد بحران در حوزه کمبود نیرو همین عدم استخدام پرستاران است. در این زمینه باید افتتاح‌ کلان پروژه‌های درمانی و افزایش تخت‌های بیمارستانی، مرخصی‌های زایمان، بازنشستگی و همچنین مهاجرت را نیز در نظر گرفت.

افت محسوس  نسبت پرستار به تخت بیمارستانی

عزیزی با اشاره به آمار درخواست صدور گواهی مهاجرت در سال گذشته، افزود: طبق آمار وزارت بهداشت سالانه بین ۶۰۰۰ تا ۱۰ هزار نفر بازنشسته پرستاری داریم و برخی دیگر از همکاران نیز به دلیل مشکلات معیشتی شغل پرستاری را کنار گذاشتند. این عوامل سبب افت نسبت پرستار به تخت شده است و حتی در برخی بیمارستان‌های تهران نسبت پرستار به تخت کمتر از یک شده است. این امر سبب تحمیل اضافه کار به پرستاران می‌شود؛ اضافه کاری که ساعتی ۲۰ یا ۳۰ هزارتومان با آنها محاسبه می‌شود، اما آیا این مبلغ می‌تواند سبب ایجاد انگیزه در پرستار شود؟ پرستار مجبور به برداشتن اضافه کار با حجم کار بالا است که سبب آسیب روحی و جسمی می‌شود. بنابراین در این شرایط به لحاظ تعداد نیروی انسانی وضعیت مناسب نیست.