درمان کبد چرب با ساخت یک داروی جدید
کبد چرب غیرالکلی عموما نشانهای ندارد و با آزمایش عملکرد کبد تشخیص داده میشود.
کبد چرب در اثر تجمع چربی در اطراف کبد ایجاد میشود. این بیماری در مراحل اولیه درمان خاصی ندارد و برای درمان آن باید روی اصلاح سبک زندگی تمرکز کرد.
کبد چرب غیر الکلی در ۴ مرحله اصلی گسترش پیدا می کند. اکثر مردم فقط مرحله اول را تجربه میکنند، بدون این که متوجه آن باشند. این بیماری در تعداد کمی از موارد، اگر تشخیص داده نشود و مدیریت نشود، میتواند پیشرفت کند و در نهایت منجر به آسیب جدی کبدی شود.
NASH (استئاتوهپاتیت غیر الکلی) یک شکل جدی از بیماری کبد چرب است که با تجمع چربی اضافی در کبد مشخص میشود که منجر به التهاب مزمن و آسیب کبدی میشود.
چندین بیماری شایع خطر NASH را افزایش میدهند، از جمله چاقی، دیابت، کلسترول و تری گلیسرید بالا و سندرم متابولیک؛ همچنین دارا بودن یک سری ژنهای خاص و نیز میکروبیوم روده ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند.
در صورتی که NASH کنترل نشود، میتواند باعث سیروز، نارسایی کبد و سرطان شود. بهبود رژیم غذایی و افزایش ورزش میتواند پیشرفت آن را کند یا حتی معکوس کند، اما در حال حاضر هیچ درمان پزشکی تایید شدهای وجود ندارد.
حال در یک مطالعه جدید توسط محققین به نظر میرسد درمان جدید برای شکل پیشرفته بیماری کبد چرب نه تنها موثر است، بلکه با داروهای چاقی، دیابت و مسائل مربوط به سلامتی نیز سازگار است.
برخی از محققان معتقدند دستهای از داروها به نام آگونیستهای GLP-۱ قادر به درمان NASH هستند. سماگلوتاید (که با نامهای اوزمپیک و وگوفی نیز فروخته میشود) یکی از شناخته شدهترین این داروها است و در حال حاضر برای درمان چاقی و دیابت، دو عامل خطر مهم برای NASH، مورد استفاده قرار میگیرد.
ساختار شیمیایی سماگلوتاید بسیار شبیه هورمون GLP-۱ است. GLP-۱ بر روی مرکز کنترل اشتها در هیپوتالاموس در مغز اثر گذاشته و احساس گرسنگی را کاهش میدهد. یک مطالعه کوچک توسط شرکت زیست فن آوری آکرو درمان (Akero Therapeutics) نشان میدهد که این داروها ممکن است به تنهایی نتوانند NASH را درمان کنند، اما به نظر میرسد که اگر با افوکسی فرمین (EFX)، درمان در حال توسعه آکرو برای NASH ترکیب شوند، کمک میکنند.
مطالعه ۱۲ هفتهای آکرو بر روی ۳۱ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ و زخم کبدی ناشی از NASH انجام شد. همه شرکتکنندگان در حال حاضر، قبلاً یک داروی GLP-۱ برای درمان دیابت یا چاقی مصرف میکردند و در طول مدت مطالعه، ۲۱ نفر از آنها شروع به مصرف EFX کردند. ۱۰ نفر دیگر دارونما مصرف کردند. در پایان این مطالعه، بیماران گروه EFX به طور متوسط ۶۵ درصد چربی کبد کمتری نسبت به زمانی که شروع به کار کرده بودند، داشتند و ۸۸ درصد آنها در نهایت به مقدار طبیعی چربی در کبد خود رسیدند.
میانگین کاهش چربی کبد ۱۰ درصد بود و تا پایان ۱۲ هفته، تنها ۱۰ درصد از شرکت کنندگان سطح چربی کبد طبیعی داشتند. به نظر میرسد درمان ترکیبی NASH نیز به خوبی تحمل میشود و مشکلات گوارشی خفیف شایعترین عوارض آن هستند.