در فرانسه چه خبر است؟ /احتمال وضع مقررات منع رفت‌و‌آمد

بنا به آمار وازرت کشور فرانسه، بیشتر از هزار معترض به خشونت‌های پلیس طی ناآرامی‌های دو روز اخیر در شهر‌های مختلف بازداشت شدند. همچنین نزدیک به هشتاد نفر از نیروهای پلیس به شدت زخمی‌ ‌شده‌اند. 

استقرار خودور‌های زرهی سبک در پایتخت و برخی شهر‌های بزرگ و نیز بسیج ۴۵ هزار مامور پلیس و نیروی امنیتی ویژه از تدابیر شدید امنیتی و عزم جدی برای مهار موج اعتراض‌ها حکایت داشت.

خبرگزاری فرانسه با استناد به اطلاعات آماری و گزارش‌های دریافتی از سوی منابع پلیسی، از کاهش نسبی شدت خشونت معترضان در منطقه ایل دو فرانس که پایتخت فرانسه نیز در آن واقع شده است، خبر داد.

با این حال، به گزارش رسانه‌های محلی، درگیری میان معترضان و ماموران پلیس، جمعه شب و طی ساعات اولیه بامداد روز شنبه در برخی شهر‌های بزرگ از جمله لیون و مارسی ادامه یافت.

الیزابت بورن، نخست‌وزیر فرانسه، روز جمعه اعلام کرد پلیس آن کشور برای مقابله با شورش‌های گسترده‌ای که در چند شهر فرانسه در جریان است از خودروهای زرهی استفاده خواهد کرد.

بر اساس گزارش‌های منتشر‌شده، مسئولان محلی ممکن است برای مهار شورش‌ها مقررات منع آمد‌ورفت وضع کنند.

این سطح از ناآرامی و شورش از سال ۲۰۰۵، زمانی که مرگ دو پسر نوجوان که از دست پلیس مخفی شده بودند، هفته‌ها شورش و درگیری در فرانسه را به دنبال داشت و دولت را وادار به اعلام وضعیت اضطراری کرد، دیده نشده است. اما دولت فرانسه تاکنون در برابر اعلام وضعیت اضطراری این بار مقاومت کرده است.

سخنگوی الیزه روز جمعه گفت که وضعیت اضطراری ضروری نیست و واکنش تدریجی به خشونت‌هایی که در روز‌های اخیر دیده شده است مناسب‌تر است.

این سخنگو خاطرنشان کرد که وضعیت اضطراری سال ۲۰۰۵ پس از حدود ۹ روز خشونت اعلام شد و افزود که قانون مربوط به آن یک "استثنا" است که باید فقط "در زمانی که وضعیت در میدان ایجاب کند" استفاده شود.

بیشتر بخوانید: شورش در فرانسه/ چرا معترضین به خیابان آمدند؟

هم‌زمان، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، روز جمعه در ابتدای نشست اضطراری دولت اعلام کرد تا بامداد روز جمعه، در مجموع ۴۹۲ ساختمان در شهرهای آن کشور آسیب دیده، دست‌کم دو هزار وسیله نقلیه در آتش سوخته‌، و ۳۸۸۰ مورد آتش‌سوزی گزارش شده است. بر اساس گزارش‌ها، چند مقر پلیس نیز در حومه شهر پاریس به آتش کشیده شده است.

امانوئل مکرون در بخش دیگری از صحبت‌های روز جمعه‌اش از پدران و مادران و سرپرستان نوجوانان خواست از فرزندانشان بخواهند در خانه بمانند. به‌گفته مقام‌های پلیس فرانسه، بسیاری از معترضانی که در شورش‌های شهری حضور دارند بین ۱۴ تا ۱۸ ساله‌اند.

همزمان با درگیری معترضان با پلیس، برخی افراد در میانه ناآرامی‌ها در شهر‌های گرونوبل، لیون، مارسی و سنت‌اتین دست به غارت فروشگاه‌های بزرگ، به ویژه سرقت از مغازه‌های پوشاک و تلفن زدند.

در لیون، حدود بیست محل کسب و کار مورد سرقت قرار گرفتند و در سنت اتین، معترضان ویترین مغازه‌ها را با سنگ یا اشیاء فلزی شکستند و وارد چندین فروشگاه لباس و جواهرات شدند.

شهردار مارسی، دومین شهر بزرگ فرانسه جمعه شب در مواجهه با شدت خشونت‌ها و غارت فروشگاه‌ها درخواست اعزام فوری نیرو‌های کمکی کرد.

شورش‌ها و درگیری‌های روزها و شب‌های گذشته در فرانسه بعد از آن رخ داد که یک افسر پلیس فرانسه در شهری کوچک در نزدیکی پاریس به یک نوجوان ۱۷ ساله که به دستور توقف پلیس توجه‌ نکرده بود شلیک کرد. این نوجوان ساعتی بعد در بیمارستان جان سپرد.

تصاویر صحنه‌های شورش و درگیری معترضان به قتل ناهل نوجوان عرب تبار با نیرو‌های پلیس در رسانه‌های اغلب کشور‌های جهان بازتاب گسترده داشته است.

شبکه خبری فرانس۲۴ در گزارشی آورده است که اعتراض‌ها در فرانسه بار دیگر بحث خشونت‌های پلیسی در محافل و نهاد‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل را مطرح کرده است؛ جایی که این بار انگشت اتهام به سوی مقامات دولتی و مسئولان امنیتی در فرانسه نشانه رفته است.

فعالان و نهاد‌های حقوق بشری پیش‌تر به دفعات نسبت به تشدید و تداوم خشونت‌های پلیسی در فرانسه هشدار داده بودند.

خشونت‌ها در حالی شهر‌های فرانسه را در برگرفته که این کشور پاییز امسال میزبان جام جهانی راگبی است و پاریس تابستان سال آینده باید از بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ میزبانی کند، موضوعی که برقراری وضعیت اضطراری را با توجه به محدودیت‌های ناشی از آن در این کشور پیچیده‌تر کرده است.

موج ناآرامی‌ها و شدت درگیری‌ها میان معترضان و نیرو‌های پلیس در فرانسه نگرانی‌هایی را نیز در دیگر کشور‌های اروپایی برانگیخته است.

برخی گزارش‌ها پیش‌تر از گسترش اعتراض‌های فرانسه به برخی از مناطق شهری در بلژیک در همسایگی این کشور خبر داشت.

از سوی دیگر مقامات دولت بریتانیا از شهروندان خود که به فرانسه سفر کرده و یا در این کشور اقامت دارند خواست از نزدیک شدن به مناطق شورش اجتناب کنند.

از سال ۲۰۱۷ قانونی در فرانسه تصویب و اجرا شده است که به ماموران پلیس آن کشور برای شلیک کردن به افراد مظنون اختیار بیشتری می‌دهد.

آمارهای دولتی نشان می‌دهد از زمان تصویب این قانون در فرانسه، شمار تیراندازی‌های مرگ‌بار پلیس در مجموع پنج برابر شده است. فقط در سال گذشته میلادی، ۱۳ مظنون در موقعیت‌های مشابه با شلیک ماموران پلیس فرانسه کشته شدند.

ناهل که بود و چرا کشته شد؟

ناآرامی در فرانسه واکنشی به مرگ ناهل ۱۷ ساله است که صبح روز سه شنبه در حومه پاریس به ضرب گلوله کشته شد. فیلم این حادثه که توسط یکی از رهگذران فیلمبرداری شده است نشان می‌دهد که دو مامور در سمت راننده خودرو ایستاده اند که یکی از آن‌ها با وجود اینکه در معرض خطر فوری نبوده اسلحه خود را به سمت راننده شلیک کرده است.

بیشتر بخوانید: نوجوانی که توسط پلیس فرانسه کشته شد کیست؟

به گفته دادستان نانتر (این بخش حومه‌ پارس که در این حادثه در آنجا رخ داده) افسر گفته است که از ترس این که راننده نوجوان او را با ماشین زیر بگیرد، به سمت او شلیک کرده است..

اما هر چه بود این حادثه نارضایتی‌های دیرینه در مورد پلیس و رفتار‌های نژادی در حومه‌های کم درآمد و چند قومی فرانسه را زنده کرد.

این نوجوان به‌ عنوان راننده کار می‌کرده در سه سال گذشته، او یکی از اعضای فعال باشگاه راگبی دزدان دریایی نانتر بوده است. ناهل تنها فرزند خانواده بوده است و مادرش می‎‌گوید که پسرش به این دلیل کشته شد که «چهره عربی» داشت. او به رسانه‌ها گفت: «افسر یک بچه کوچک عرب را دید و خواست جانش را بگیرد.» مراسم تدفین ناهل امروز شنبه اول ژوئیه برگزار می‌شود.