مبتلایان به زوال عقل همچنان می‌توانند بیاموزند

زوال عقل(Dementia) اغلب با فرضیات منفی در مورد از دست دادن حافظه، استقلال شخصی و یادگیری چیزهای جدید همراه است، اما اکنون یک مطالعه جدید نشان داده است که برخلاف باورهای رایج، ممکن است افراد مبتلا به زوال عقل بر خلاف این شرایط بتوانند به یادگیری ادامه دهند.

زوال عقل یک اصطلاح کلی برای تشخیص‌های متعدد با مجموعه‌ای از علائم است که بر شناخت و رفتار شخص تأثیر می‌گذارد و به تدریج در طول زمان بدتر می‌شود.

بیماری آلزایمر شایع‌ترین شکل از زوال عقل است و علائم آن شامل از دست دادن حافظه و قدرت تکلم، از دست دادن توانایی‌های حل مسئله و توانایی انجام فعالیت‌های روزانه است.

الیاس اینگبراند به عنوان بخشی از رساله دکترای خود در دانشگاه لینشوپینگ سوئد می‌خواست ببیند یادگیری چگونه تحت تأثیر زوال عقل قرار می‌گیرد. او عمدتاً می‌خواست فرضیات رایج در مورد افراد مبتلا به زوال عقل را شامل اینکه آنها منفعل و بی‌تفاوت هستند و در تعاملات اجتماعی مشکل دارند، به چالش بکشد.

بسیاری از تحقیقات قبلی در مورد زوال عقل بر یادگیری مجدد فعالیت‌های آشنا متمرکز شده است و برخی از آنها به یادگیری جدید مربوط می‌شوند. اما این یادگیری جدید، معمولاً شامل یادگیری کلمات سطحی یا به خاطر سپردن نام افراد تصادفی بوده است. اینگبراند می‌خواست در تحقیقات خود بررسی کند که آیا افراد مبتلا به زوال عقل می‌توانند مهارت‌های جدیدی را در محیط‌های اجتماعی روزمره و مرتبط بیاموزند یا خیر.

او به ۱۰ نفر مبتلا به انواع مختلف زوال عقل که هشت نفر از آنها در مراکز مراقبتی زندگی می‌کردند، یک تبلت داد. هیچ کدام از آنها قبلا از تبلت استفاده نکرده بودند. سپس با کمک کارکنان یا یکی از اعضای خانواده، تنها دستورالعملی که به شرکت کنندگان داده شد این بود که از تبلت هر طور که می‌خواهند استفاده کنند.

اینگبراند و همکارانش تعاملات آنها را با تبلت ضبط کردند و دریافتند که شرکت کنندگان خیلی زود در مورد دستگاهی که در دست داشتند کنجکاو شدند.

اینگبراند می‌گوید: من از این موضوع تعجب کردم. انتظار داشتم که آنجا تبلت را فقط در دست بگیرند و در مورد چیز دیگری صحبت کنند، اما دیدیم که آنها توجه خود را روی آن متمرکز کردند.

آنها با وجود از دست دادن شدید حافظه و مشکلات در برقراری ارتباط کلامی، طی چهار تا شش هفته به تدریج یاد گرفتند که چگونه به شکلی مستقل‌تر از تبلت استفاده کنند.

برای مثال، یک شرکت‌کننده زن که قبلاً از ورزش جهت‌یابی لذت می‌برد، به ‌طور خودجوش از تبلت برای بررسی نتایج مسابقات جهت‌یابی استفاده کرد. علاوه بر این، مردی که معمولاً پرخاشگر و بی‌قرار بود، یاد گرفت که به آرشیو باز شبکه تلویزیون دولتی سوئد برود و با آرامش به تماشای برنامه‌ها بنشیند.

ورزش جهت‌یابی پیدا کردن راهی معین با بهره‌گیری از نقشه و قطب‌نما است. ورزش جهت‌یابی دارای مقررات و اصولی است که آموزش آنها در قبل منحصراً برای افراد نظامی بود اما امروزه با بنیان‌گذاری فدراسیون بین‌المللی جهت‌یابی و گسترش آن به همه اشخاص، این ورزش به یک رشته پایه تبدیل شده ‌است.

اینگبراند همچنین مبتلایان به زوال عقل را به دو گروه تقسیم کرد و دریافت که آنها بدون کمک کارکنان یا خانواده خود از این تبلت استفاده کردند.

وی معتقد است این اولین مطالعه در مورد همکاری بین افراد مبتلا به زوال عقل است.

اینگبراند بر اساس یافته‌های خود می‌گوید این نوع یادگیری را می‌توان در مراقبت از زوال عقل، چه در خانه و چه در یک مرکز مراقبتی استفاده کرد. وی می‌گوید کلید این است که یادگیری را برای فرد معنادار کنید.

اینگبراند افزود: رساله دکترای من بر نحوه نگاه ما به افراد مبتلا به زوال عقل نظر دارد. با آنها نباید به عنوان یک کودک رفتار کرد، بلکه باید با آنها به عنوان افرادی رفتار کرد که هنوز اراده و انگیزه‌ای برای انجام کارها دارند. این در نهایت به داشتن فرصتی برای شرکت در فعالیت‌های معنادار بر اساس علایق و خواسته‌های شخصی می‌انجامد.

در حالی که اینگبراند دریافت که کارکنان در مراکز مراقبتی شلوغ هستند و ممکن است زمان زیادی برای نشستن با یک بیمار نداشته باشند، تحقیقات وی نشان می‌دهد که همکاری بین افراد مبتلا به زوال عقل به عنوان یک جایگزین ارزشمند در دسترس است. او فکر می‌کند که رویکردش می‌تواند به فراتر از استفاده از تبلت‌ها گسترش یابد.

اینگبراند می‌گوید: من می‌خواهم تحقیقاتم را با یافتن چگونگی استفاده از دانش و تخصص افراد مبتلا به زوال عقل در ایجاد فعالیت‌های معنادار بیشتر کنم. شاید کسی بتواند فعالیتی را آغاز کند و به دیگران در مرکز مراقبتی آموزش دهد. حق یادگیری مادام العمر باید شامل همه باشد. مهم این است که فرصتی برای یادگیری پیدا کنیم.