تبلیغات، عنصر ضروری رونق بخشی سینما ایران
عباس محمدیان، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حوزه علوم ارتباطات

سینما یکی از مهمترین صنایع فرهنگی در جهان است که به نوبه خود در طول یک قرن گذشته نقش مهمی در سرگرمی و آگاهیبخشی آحاد مردم ایفا کرده است. در سطح جهانی صنعت سینما با وجود شکلگیری رقبای جدید از جنس رسانههای مبتنی بر فضای مجازی همچنان از رشد قابل توجهی برخوردار است، با این حال به واسطه شرایط تحمیل شده به کشور در طول یک سال گذشته این صنعت در کشورمان نیازمند توجه و رونق بخشی بیش از پیش است.
ضرورت توجه به این صنعت از این نکته نشات میگیرد که صنعت سینما نقش پر رنگی در ساخت زیست فرهنگی و اجتماعی مخاطبان خود دارد و طبعاً عدم تقویت و توسعه توان صنعت سینمای بومی کشور میتواند زمینه را برای عقب افتادگی این صنعت از رقبای برخواه خارجی از جمله سینمای هالیوود که در عمل ابزار تهاجم فرهنگی نظام سلطه است فراهم کند.
به نظر میرسد که مهمترین و هوشمندانهترین راهکار تقویت صنعت سینمای کشور افزایش اقبال مخاطبان به محصولات این سینما تا از این طریق فراهم کردن زمینه تامین منابع مورد نیاز تولید محصولات بیشتر به شکلی صحیح و غیر تزریقی از بیرون از چرخه سینماست. برای این منظور نیز باید سیاستی اتخاذ کرد که انبوه مخاطبان به پای گیشهها کشیده شوند و خود مردم چرخ اقتصاد سینما را با قدرت به گردش درآورند. بدون شک با پویاشدن اقتصاد سینما شاهد شکوفایی این صنعت و رفع عقب ماندگیهای فنی و انسانی در این حوزه خواهیم بود.
پر واضح است که تبلیغات در مسیر تحقق این هدف مهمترین و موثرترین ابزار است. تبلیغات به عنوان یکی از ابزارهای بازاریابی، نقش مهمی در آگاهیبخشی مردم از محصولات و خدمات جدید ایفا میکند. در صنعت سینما نیز تبلیغات به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای بازاریابی محسوب میشود. تبلیغات سینمایی با معرفی فیلمهای جدید و برجستهسازی ویژگیهای آنها، باعث افزایش آگاهی مردم از این فیلمها و در نتیجه افزایش اقبال عمومی جهت مراجعه به گیشههای سینما میشود، در نهایت هم افزایش فروش بلیطهای سینما تضمین سودآوری محصولات سینمایی را ممکن کرده و نه تنها سرمایه گذار بلکه عوامل پر تعداد نقش آفرین در تولید هر محصول سینمایی نیز از آن منتفع میشوند. نتیجه این رونق جذب چهرهها و نخبگان هنری و سینمایی جدید به عرصه سینمای کشور خواهد بود و از مهاجرت فعالان این عرصه و شکلگیری بحران نیروی انسانی در صنعت سینمای کشور نیز ممانعت به عمل خواهد آمد.
امروزه در سطح جهان تبلیغات سینمایی به اشکال مختلفی انجام میشود. یکی از رایجترین انواع تبلیغات سینمایی، تبلیغات محیطی و دیجیتالی است. بنا بر برآوردها این دو نوع بستر تبلیغاتی از موثرترین روشهای تبلیغی محسوب میشوند لذا بهرهبرداری مناسب از ظرفیتهای تبلیغی این دو بستر میتواند نقش قابل توجهی در افزایش اقبال عمومی به صنعت سینمای کشور داشته باشد.
با توجه به نقش مهم تبلیغات در رونق بخشی سینما، میتوان گفت که تبلیغات سینمایی یک ضرورت برای این صنعت بوده و غفلت از آن موجب تحمیل خسارات جبران ناپذیر به این صنعت خواهد شد.
برای درک اهمیت تبلیغات در افزایش فروش محصولات سینمایی می توان به فیلم سینمایی "انتقام جویان: پایان بازی" اشاره کرده که در سال 2019 با فروش بیش از 2.7 میلیارد دلار، به پرفروشترین فیلم تاریخ سینما تبدیل شد. این فیلم به واسطه استراتژی تبلیغاتی خود و همچنین تخصیص 200 میلیون دلار به بخش تبلیغات این اثر سینمایی توانست توجه مخاطبان زیادی را به خود جلب کند و به فروشی خیرهکننده دست یابد.
نمونه دیگر از تاثیر تبلیغات سینمایی، فیلم سینمایی "آواتار" در سال 2009 است. این فیلم با فروش بیش از 2.9 میلیارد دلار، دومین فیلم پرفروش تاریخ سینما محسوب میشود. سازندگان فیلم "آواتار" که این محصول را با بودجه 237 میلیون دلاری تولید کردند تنها 150 میلیون دلار در حوزه تبلیغات و برجستهسازی این اثر هزینه کردند که نتیجه آن فروش خیره کننده این اثر سینمایی بود.
نتیجهگیری اینکه در عصر حاضر تبلیغات سینمایی یک ابزار ضروری برای رونق بخشی صنعت سینما محسوب میشود. تبلیغات سینمایی با معرفی فیلمها و ویژگیهای شاخص آنها و البته خلق جذابیت برای مخاطب بالقوه و ترغیب او به مراجعه به گیشه، منجر به رشد و توسعه صنعت سینما میشود.
در این رابطه ضروری است که سیاستاران فرهنگی کشور به شکل جدیتر تبلیغات سینمایی را مورد توجه قرار دهند تا بستر و زمینه مناسب ارتقاء صنعت سینمای کشور بیش از پیش فراهم گردد.