محمد خاتمی: استفاده نابجا از دین زیان فراوانی خواهد داشت/ سال 1382 سند چشم انداز 20 ساله را تدوین و تصویب کردیم؛ امروز بسیار عقب تر از آن زمان هستیم!

سید محمد خاتمی در روز ولادت با سعادت حضرت فاطمه زهرا(س)، با اعضای هیئت مدیره «مرکز غیردولتی صلح و محیط زیست» و هیات داوران «جایزه دکتر تقی ابتکار» دیدار و گفتگو کردند.

در ابتدای این جلسه معصومه ابتکار ضمن اشاره به فعالیت های این نهاد غیردولتی بر ضرورت گسترش و تعمیق توجه مردم به محیط زیست تاکید کرد و درباره "جایزه دکتر تقی ابتکار" گفت: این جایزه که پس از درگذشت ایشان با حمایت خانواده بنیان نهاده شد، امسال نوزدهمین دوره خود را برگزار می کند و طی این دوره ها به تعدادی از متخصصان، پژوهشگران و فعالان محیط زیست در رسانه ها و تشکل های غیردولتی تعلق گرفته است. 

در ادامه چند تن از اعضای این مرکز به مشکلات و بحران های زیست محیطی ایران اشاره و عدم توجه به خشکسالی، آلودگی هوا و کمبود ذخایر آب توسط مسئولین را ناراحت خطرناک عنوان کردند.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی، با تبریک ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) گفت: نکات بسیار مهم و در خور توجهی مطرح شد. گرچه این نکته های مهم و البته تاسف انگیز تنها مختص حوزه محیط زیست نیست؛ متاسفانه ما در موضوعات دیگر هم شاهد آن هستیم. از جمله در مباحث دینی و برداشت های غلطی که از دین هست و تعبیرات نادرستی که می شود؛ و نیز سوءاستفاده از سرمایه های بزرگ دینی که می بایست در مسیر بهبود زندگی انسان، پیشرفت و اعتلای انسان باشند، بر اساس سلیقه ها، ایدئولوژی ها و یا تأمین منافع خاص به کار می رود که بسیار تاسف برانگیز است؛ همچنان که سرمایه های طبیعی نابجا به کار می رود و نتیجه عکس را در پی دارد. بنابراین زمانی که نابجا از دین استفاده می شود متاسفانه زیان فراوانی خواهد داشت.

خاتمی با تاکید بر ارزش هایی مثل دین، جهاد، شهادت و نیز شخصیت های بزرگی مانند حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س)، گفت: این ارزش ها و شخصیت ها نباید با تنگ نظری مورد سوءاستفاده قرار ‌گیرند. شخصیت ها و ارزش هایی که می توانند الگویی برای انسانی باشد که می خواهد خوب زندگی کند، دائما در حال پیشرفت باشد و به منبع خیر مطلق نزدیک شود، متاسفانه سوء استفاده از این بزرگان و ارزش های بزرگ، جهت تامین منافع پست و اهداف نابجا و ناروا باعث می شود این افراد و سرمایه ها، مظلوم واقع شوند.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی ادامه داد: سوال این است که چگونه می توان در این موقعیت و در این شرایط از صلح و انسان دم زد؛ چرا که از یک زندگی خوب و ارزش هایی که بشود در سایه آن انسان شد دور هستیم. در عرصه بین المللی ما شاهد اتفاقاتی هستیم که بسیار تعجب آور است. آنچه در فلسطین و غزه می گذرد، فارغ از خوب و بد بودن کارهایی که دو طرف انجام می دهند، در واقعیت این است که دنیای متجدد بر روی حقوق بشر به عنوان دست آورد و رویکرد جدید انسان تکیه می کند. البته موضوع مهم و دستاورد بزرگی است؛ اما در عمل می بینیم مدعیان این ارزش ها، خود بزرگترین دشمنان این ارزش ها هستند و این باعث تاسف و ایجاد ناامیدی است.

وی تاکید کرد: نسل کشی و ویران گری مستمر، رسمیت دادن و مشروع کردن ترور به عنوان یک ابزار برای رسیدن به اهداف خاص، نابود کردن مدارس از یک طرف و از طرف دیگر افراد و کشورهایی که پیشنهاد می دهند که جنگ متوقف شود اما با دخالت قدرت های بزرگ متوقف نمی شود، نهایت سقوط انسان در دنیای امروز است. آنچه اکنون در بحث حقوق بشر مطرح شده، همگی زیرپا نهاده شده است؛ تبعیض نژادی، اشغال، کودک‌کشی، نسل کشی، نابودکردن منابع و ... اموری است که به طور گسترده شاهد آن هستیم. من در نامه ای که برای دبیرکل سازمان ملل نوشتم به این مسائل اشاره کردم و گفتم علاوه بر کشتن و ترور انسان ها، مساجد، کلیساها و مدارس نیز از حملات اسرائیل مصون نیستند.

سید محمد خاتمی با اشاره به اینکه در دنیای امروز و در ایران نیز مردم در وضعی به سر می برند که می شد خیلی بهتر باشد، گفت: در حوزه محیط زیست مسائل مهمی را مطرح کردید که باعث تاسف است. فارغ از هرگونه نظری که نسبت به سامان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه داریم، یک اصل را باید در نظر بگیریم که آیا ما از حکمرانی خوب برخوردار هستیم؟ حال این حکمرانی می خواهد مدعی دینی باشد، مدعی لیبرالیسم یا سوسیالیسم باشد. آیا از ابتدائیات یک حکمرانی خوب برخوردار هستیم، که این موضوع در نتیجه کار مشخص خواهد شد و نه در ادعاها.

وقتی نگاه می کنم و می بینم که محیط زیست روز به روز در حال نابودی است، منابع لحظه به لحظه در حال از بین رفتن است، روابط انسانی که باید بر اساس مهر و محبت باشد به سمت کینه و کینه توزی می رود، فشارهایی که بر بخش های مختلف جامعه است و سرمایه های اجتماعی در حال نابودی است، اینها نشانه یک حکمرانی خوب است؟ 

وی با اشاره به اینکه ما در سال ۱۳۸۲ سندی را با عنوان سند چشم انداز بیست ساله کشور تدوین و تصویب کردیم، گفت: در آن سند عنوان شده بود که ایران در سال ۱۴۰۴ به عنوان کشور برتر منطقه از همه جهات و در زمینه های علمی، اقتصادی؛ انسانی و ... خواهد بود. به طور خاص عربستان، ترکیه و اسرائیل مدّ نظر قرار داشتند. اما اکنون و پس از بیست سال آیا ما طبق آن برنامه جلو رفته ایم؟ متاسفانه خیر. باید گفت حتی بسیار عقب تر از آن زمان هم هستیم. هم اکنون آنها در علم، تکنولوژی و محیط زیست و ... بسیار قوی‌تر از ما و جلوتر هستند.

رئیس دولت اصلاحات در پایان گفت: در مسائل مربوط به محیط زیست هم که متاسفانه مشکلات درکشورمان بسیار است، تشکر می کنم و دست مریزاد می گویم به شما که این جایزه را به نام کسی که واقعا دلش برای ایران و زندگی سالم داشتن مردم ایران می سوخت، مرحوم استاد دکتر تقی ابتکار، بنیان گذاشتید و جای تقدیر است که در این فضای بین المللی و داخلی، برای کسانی که دلشان برای ایران و ایرانی می‌سوزد، محیط و فضایی را فراهم می کنید تا مورد تقدیر قرار گیرند. امیدوارم موفق باشید.