دلایل جوش آوردن خودرو چیست؟

به علت‌های متعددی، خودرو ممکن است در طول زمان گرم شود که این خود می‌تواند به مشکلات مختلفی در موتور خودرو منجر شود.

 در روز‌های گرم سال، جوش آوردن موتور (Engine Overheating) یکی از مشکلات رایج خودروهاست. دلایل مختلفی می‌تواند منجر به این مشکل شود. همچنین در تابستان، گرمای هوا و روشن بودن سیستم تهویه و کمپرسور کولر نیز ممکن است باعث افزایش فشار بر موتور شده و به جوش آوردن آن کمک کند.

البته این معنا را ندارد که در تابستان باید کولر و تهویه خودرو را خاموش کنید، زیرا خودرو‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با تهویه روشن هم عملکرد مناسبی داشته باشند. اما اگر بخش‌های مختلف سیستم تهویه و کولر دچار مشکل باشند و همچنان از آن استفاده کنید، ممکن است موتور خودرو زودتر جوش آورد.

جوش آوردن موتور به چه معناست؟

در صورتی که دمای آب و ضد جوش یا خنک کننده درون موتور به هر دلیلی بیش از حد مجاز افزایش یابد و از حداکثر مقدار مجاز خارج شود، فشار در مسیر آب و خنک کننده افزایش می‌یابد و بخار از بخش‌های مختلف سیستم آب و خنک کننده خارج می‌شود.

در این حالت، نشانگر دمای آب به نزدیکی نقطه H یا Hot قرار می‌گیرد و در خودرو‌های مجهز به آمپر آب، چراغ هشدار دمای آب روشن می‌شود، که به معنی جوش آوردن موتور است.

دلایل جوش آوردن خودرو چیست؟

سیستم خنک کننده موتور یکی از اجزای حیاتی خودرو است که در صورت عدم عملکرد صحیح یا کاهش جریان محلول خنک کننده، می‌تواند یکی از عوامل جوش آوردن موتور باشد. وظیفه این سیستم، برقراری جریان محلول خنک کننده در انواع بخش‌های موتور است تا دمای موتور کاهش یابد و در محدوده مشخصی تنظیم شود.

در صورت عدم عملکرد صحیح هر یک از اجزای سیستم خنک کننده موتور، خنک کنندگی و کاهش دمای موتور کاهش می‌یابد و موتور جوش می‌آورد. در نتیجه، به طور کلی، تمام دلایل جوش آوردن موتور به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به اجزای سیستم خنک کننده موتور مرتبط می‌شوند.

۱. کم بودن میزان آب و ضد جوش یا مایع خنک کننده (Coolant)

در صورتی که میزان محلول ضد یخ یا ضد جوش کاهش یابد، سیستم خنک کننده قادر به به‌خوبی کاهش دمای موتور نخواهد بود و این می‌تواند باعث جوش آوردن موتور شود. بهتر است هر هفته یا به طور منظم، میزان محلول را بررسی کرده و در صورت کاهش آن به‌طور غیرمعمول، به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید تا نشتی را شناسایی کند و مشکل را برطرف کند.

۲. خرابی ترموستات (Thermostat)

وظیفه ترموستات در سیستم خنک کننده، کنترل جریان محلول در مدار را به عهده دارد. هنگامی که موتور روشن می‌شود، شیر ترموستات بسته می‌ماند و جریان محلول قطع می‌شود تا موتور به دمای عملکرد مناسب خود برسد. پس از رسیدن موتور به دمای عملکرد، شیر ترموستات باز می‌شود و جریان محلول فعال می‌شود تا دمای موتور کاهش یابد.

در صورت خرابی ترموستات، ممکن است در حالت بسته قفل شود و در دما‌های بالا همچنان بسته بماند. در این حالت، جریان محلول خنک کننده قطع می‌شود و موتور ممکن است جوش آورده شود.

۳. خرابی واتر پمپ (Water Pump)

وظیفه پمپ آب (واتر پمپ) در سیستم خنک کننده، پمپ کردن محلول خنک کننده را به جریان درآوردن است. به همین دلیل به آن واتر پمپ نیز گفته می‌شود، زیرا در گذشته از آب برای خنک کردن موتور استفاده می‌شد.

واتر پمپ به طور مستقیم با موتور در ارتباط است و با افزایش دوران موتور، دوران عملکرد واتر پمپ نیز افزایش می‌یابد. در صورت خرابی واتر پمپ، ممکن است جریان محلول خنک کننده کاهش یابد یا به طور کلی قطع شود. این موضوع باعث افزایش دمای موتور می‌شود و ممکن است منجر به جوش آوردن موتور شود.

۴. وجود مشکل در رادیاتور

رادیاتور، بخشی از سیستم خنک کننده است که آب و کولنت (محلول خنک کننده) از طریق مجرا‌های داخلی آن عبور می‌کنند و با پره‌ها (فن‌ها) در ارتباط قرار می‌گیرند. وقتی هوا با رادیاتور برخورد می‌کند، محلول خنک کننده خنک می‌شود و از طریق این راه، محلول خنک شده به موتور بازمی‌گردد. در صورت وجود مشکلی در رادیاتور مانند سوراخ شدن یا گرفتگی، دمای محلول کاهش نمی‌یابد و در نتیجه، ممکن است موتور جوش آورده شود.

۵. خرابی در رادیاتور (Radiator Cap)

وظیفه دریچه (کپ) رادیاتور، قرار دادن مخلوط خنک کننده در منبع انبساط یا رادیاتور تحت فشار است و از بخار شدن این مخلوط جلوگیری می‌کند. در صورت خرابی دریچه رادیاتور، ممکن است مخلوط خنک کننده به خوبی تحت فشار قرار نگیرد و بخار محلول از رادیاتور یا منبع انبساط خارج شود. در نتیجه، به مرور زمان ممکن است میزان مخلوط کاهش یابد و موتور جوش آورده شود.

۶. کار نکردن فن رادیاتور

فن که در کنار رادیاتور استفاده می‌شود، در حالتی که خودرو در حالت آرامش قرار دارد، هوای فشرده را به رادیاتور هدایت می‌کند و باعث خنک شدن محلول داخل آن می‌شود. در صورت خراب شدن فن در هنگام حرکت خودرو با سرعت بالا، مشکل زیادی ایجاد نمی‌شود. اما در صورت عدم عملکرد فن در شرایط ترافیک و سرعت‌های پایین، دمای محلول کاهش نمی‌یابد و این ممکن است منجر به جوش آوردن موتور شود.

در برخی از خودروها، از فن مکانیکی برای خنک کردن رادیاتور استفاده می‌شود. خرابی در این نوع فن‌ها معمولا به شکل خرابی کلاچ پروانه آن‌ها رخ می‌دهد. در صورت خراب شدن کلاچ پروانه، فن به صورت مداوم کار خواهد کرد و محرکی برای خاموش کردن آن وجود نخواهد داشت.

این ممکن است منجر به مصرف اضافی سوخت و کاهش عمر باتری شود. علاوه بر این، این خرابی می‌تواند منجر به افزایش صدا و لرزش در فن شود. بنابراین، در صورت خرابی کلاچ پروانه فن مکانیکی، علاوه بر عدم خنک شدن موثر رادیاتور، خطرات دیگری نیز برای خودرو به وجود خواهد آمد.

۷. واشر سرسیلندر سوزاندن موتور (Blown Head Gasket)

واشر سرسیلندر بلوک سیلندر در سیستم خنک کننده موتور مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه مسئولیت جدا کردن فضای سرسیلندر از فضای سرسیلندر جداگانه را دارد. در صورت سوختن و خراب شدن این واشر، ممکن است محلول خنک کننده به درون فضای احتراق وارد شده و همچنین روغن موتور نیز به سیستم خنک کننده وارد شود.

این وضعیت می‌تواند منجر به کاهش میزان محلول خنک کننده شده و در نتیجه افزایش دمای موتور شود. علاوه بر این، نشانه‌هایی از خرابی واشر شامل نشت روغن موتور به صورت کفی و دود سفید از اگزوز خودرو می‌باشد.

۸. کم بودن میزان روغن موتور

یکی از وظایف مهم روغن موتور در سیستم موتور خودرو، کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک است. این کاهش اصطکاک به دلیل ویژگی‌های لوسیونی و روانکاری روغن اتفاق می‌افتد. با کاهش اصطکاک، دمای موتور نیز کاهش می‌یابد. اما در صورت کمبود روغن، میزان روانکاری و لوسیون روغن کاهش یافته و اصطکاک بین قطعات متحرک بیشتر می‌شود.

این افزایش اصطکاک ممکن است باعث افزایش دمای موتور شود و در نتیجه موتور به خطر جوش آوردن بیشتری بیافتد. بنابراین، حفظ میزان مناسب و کافی روغن موتور از اهمیت بالایی برخوردار است تا اصطکاک کاهش یابد و دمای موتور در محدوده‌ای ایمن باقی بماند.

۹. سوراخ شدن لوله‌ها

یکی از عواملی که می‌تواند به جوش آوردن موتور منجر شود، سوراخ شدن یا پاره شدن لوله‌های انتقال آب و کولنت است. در صورتی که لوله‌ها سوراخ شوند یا پاره شوند، مخلوط آب و کولنت به طور کامل از سیستم خنک کننده خارج می‌شود و این باعث افزایش دمای موتور می‌شود که در نهایت ممکن است به جوش آوردن موتور منجر شود.

در این حالت، سایر اجزای سیستم خنک کننده ممکن است کاملاً سالم باشند و تنها با تعویض لوله‌های مشکل‌دار، مشکل حل شود. بنابراین، تعویض و تعمیر لوله‌های سوراخ یا پاره شده می‌تواند به استحکام و عملکرد صحیح سیستم خنک کننده کمک کند و از جوش آوردن موتور جلوگیری کند.