رای دادگاه آرژانتین: ایران مسئول حملات ۳۰ سال پیش به سفارت اسرائیل و مرکز یهودیان «آمیا» است

بعد از گذشت بیش از سه دهه از حملات مرگبار به سفارت اسرائیل و مرکز یهودیان «آمیا» در بوئنوس آیرس؛ دادگاهی در آرژانتین روز پنج‌شنبه ۱۱ آوریل (۲۳ فروردین) ایران را در این پرونده مقصر دانست و آن را یک «دولت تروریستی» خواند.

در این حکم آمده است که دستور حمله به سفارت اسرائیل در سال ۱۹۹۲ همچنین دستور حمله سال۱۹۹۴ به یک مرکز همیاری متقابل اسرائیل و آرژانتین (به اختصار: آمیا) را ایران صادر کرده است.

رسانه‌های محلی آرژانتین اعلام کردند که این دادگاه، حزب‌الله لبنان را نیز در این حملات دخیل دانسته است و حمله به مرکز آمیا که مرگبارترین حمله در تاریخ آرژانتین بوده را در زمره «جنایت علیه بشریت» قلمداد کرده است.

کارلوس ماهیکس، یکی از سه قاضی صادرکننده این حکم قضایی، در گفتگو با رادیو «کُن وُس / با شما» گفت: «حزب‌الله عملیاتی را انجام داد که در واقع یک نقشه سیاسی، ایدئولوژیک و انقلابی را تحت دستور دولت و کشور [دیگری] اجابت می‌کرد.» اشاره او به دولت و کشور ایران بود.

حمله به سفارت اسرائیل در سال ۱۹۹۲ میلادی ۲۹ کشته برجای گذاشت. دو سال بعد نیز یک کامیون مملو از مواد منفجره مقابل مرکز یهودیان «آمیا» منفجر شد که بر اثر آن ۸۵ کشته و ۳۰۰ زخمی شدند.

مسئولیت حمله ۱۹۹۴ هرگز بطور رسمی توسط هیچ گروهی برعهده گرفته نشد؛ اما آرژانتین و اسرائیل مدتهاست که حزب‌الله لبنان را متهم کرده‌اند و معتقدند که این حمله به درخواست ایران انجام شده است. 

دادستان آرژانتین نیز مقامات بلندپایه ایران را برای دستور به این حمله متهم کرده بود؛ با این وجود تهران تا کنون هرگونه دست داشتن در آن را رد کرده است.

انفجار یک خودروی بمب گذاری شده در ساختمانی در مرکز جامعه یهودیان بوئنوس آیرس (آمیا)، آرژانتین، ژوئیه ۱۹۹۴یورونیوزفارسی

محکومین و متهمین پرونده

آرژانتین با سیصدهزار نفر یهودی دارای بزرگترین جامعه یهودیان در آمریکای لاتین استد. این کشور همچنین محل زندگی مهاجرانی از خاورمیانه و بویژه سوریه و لبنان است.

قضات پرونده در روز پنج‌شنبه حمله «آمیا» را جنایت علیه بشریت اعلام کرده و اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور وقت و دیگر مقامات ایرانی همچنین اعضای حزب‌الله لبنان را مقصر شناختند.

خورخه کنوبلوویتس، رئیس هیأت انجمن‌های اسرائیلی آرژانتین (DAIA) با استقبال از این تصمیم به «رادیو میتر» گفت که «این حکم بسیار مهم است، زیرا قربانیان آن را قادر می‌سازد تا به دیوان کیفری بین‌المللی بروند».

کارلوس منم، رئیس‌جمهور سابق آرژانتین که در سال ۲۰۲۱ درگذشت و در زمان هر دو حمله رئیس‌جمهور بود، به دلیل سرپوش گذاشتن بر بمب‌گذاری «آمیا» محاکمه و در نهایت تبرئه شد. 

هوگو آنزورگوی، رئیس سابق اطلاعات نیز به دلیل نقشش در ایجاد مانع برای تحقیقات، به چهار سال و نیم زندان محکوم شد.

خوان خوزه گالیانو قاضی سابق این پرونده نیز که تحقیقات در مورد حمله را بر عهده داشت، در سال ۲۰۱۹ به دلیل پنهان‌کاری و نقض قوانین به شش سال زندان محکوم شد.