رقابت این گروه رسانه‌ای سعودی با نتفلیکس
چگونه «ام بی سی» تلاش می‌کند بر استریمینگ خاورمیانه تسلط یابد؟
طیف گسترده‌ای از نمایش ها، سریال‌ها و فیلم‌های عربی زبان به گروه رسانه‌ای "ام بی سی" کمک می‌کننتد تا با نتفلیکس رقابت کند.
گروه رسانه‌ای "ام بی سی" (MBC) در حال رقابتی تنگاتنگ با نتفلیکس برای تبدیل شدن به بزرگترین سرویس استریمینگ* خاورمیانه است و عرضه طیف وسیعی از نمایش‌ها و فیلم‌های تلویزیونی عربی و ارائه برنامه‌های رایگان با پشتیبانی تبلیغاتی را برعهده دارد.
به گزارش فایننشال تایمز، بخش عمده سهام آن شبکه سرگرمی متعلق به دولت عربستان سعودی است. "ام بی سی" بزرگترین پخش کننده برنامه در کل منطقه خاورمیانه است و اکنون ۲۲ درصد از بازار پخش استریم خاورمیانه به ارزش یک میلیارد دلار را از آن خود کرده است. در نتیجه، آن شبکه از نظر در اختیار داشتن سهم استریمینگ ۴ درصد از Starz Play Arabia رقیب منطقه‌ای خود و ۵ درصد از نتفلیکس جلوتر است.
"ام بی سی" در چهار سال گذشته سرمایه خود را بر روی استریمینگ سرمایه گذاری کرده و امیدوار است که تعداد بینندگان برنامه هایش به ویژه در کشور‌های نفت خیز حوزه خلیج فارس بیش از پیش افزایش یابد. "سم بارنت" مدیر اجرایی "ام بی سی" می‌گوید:"تلویزیون جایی نیست که ما بتوانیم از طریق آن رشد کنیم. ما بینندگان تلویزیونی مشابهی را که در سال‌های گذشته داشته ایم جذب می‌کنیم. ما سهم بازار را حفظ می‌کنیم. این رسانه است که در حال تغییر می‌باشد. ما شاهد تغییر جهت مخاطبان به استفاده از استریمینگ هستیم".
سرویس استریمینگ ام بی سی به نام "شاهد" اکنون ۴.۸ میلیون مشترک آبونمانی در منطقه خاورمیانه دارد و هم چنین ۲۰ میلیون نفر به طور منظم از سرویس پخش متکی به تبلیغات آن استفاده می‌کنند که بینندگان را با سریال‌های ساخته شده در قسمت‌های طولانی جذب می‌کند. بارنت می‌گوید منتقدان "ان بی سی" می‌گفتند شرکت‌های جهانی استریمینگ از جمله دیزنی پلاس، نتفلیکس و اچ بی او مکس برای رقابت با ام بی سی از راه خواهند رسید و ام بی سی را حذف خواهند کرد.
تغییر از سرویس پخش تلویزیونی به استریمینگ پخش کنندگان برنامه را در سراسر جهان به چالش کشیده، اما در منطقه‌ای که داده‌های قابل اعتماد درباره مخاطبات تلویزیونی وجود ندارد فرصتی نیز ایجاد شده است. بینندگان در بیش از ۲۰ کشور خاورمیانه فقط گاهی اوقات از طریق نظرسنجی‌هایی که توسط خود شرکت‌های رسانه‌ای سفارش داده می‌شوند مورد نظرسنجی قرار می‌گیرند. با این وجود، سرویس‌های استریمینگ به شرکت‌های رسانه‌ای اجازه می‌دهند متوجه شوند که مخاطبان چه چیزی را تماشا می‌کنند و تا چه اندازه در معرض تبلیغات قرار دارند.
آمار‌های جمعیتی نیز به شرط بندی ام بی سی برای فعالیت در عرصه استریمینگ کمک کرده اند: بیش از ۵۵ درصد از جمعیت خاورمیانه و شمال آفریقا زیر ۳۰ سال سن دارند در حالی که این نسبت در سراسر کشور‌های عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه ۳۶ درصد است. در نتیجه، چنین جمعیتی در خاورمیانه و شمال آفریقا هم در فضای دیجیتالی حضور دارند و هم مشتاق تماشای محتوای تازه هستند و همزمان انتظار دارند برنامه‌هایی با ارزش بالا از نظر تولید در سطح برنامه‌های پخش شده توسط نتفلیکس را تماشا کنند. برای برآورده ساختن این انتظارات "شاهد" به استعداد‌های داخلی و هم چنین جذب تهیه کنندگان و کارگردانان خارجی برای تولید محتوا کمک مالی ارائه می‌کند. به نظر می‌رسد که این رویکرد کارآمد بوده است.
شاهد در سه ماهه نخست سال جاری میلادی ۶ میلیون ریال سعودی از دست داد، اما با افزایش درآمد‌های حاصل از جذب آبونمان و اشتراک مشترکان و تبلیغات این رقم در حال بهبود بوده است. ضرر آن سرویس پخش در مدت مشابه سال گذشته ۱۰۲ میلیون ریال سعودی بود. در همان زمان درآمد سالانه شاهد ۷۲ درصد افزایش یافت و به ۲۹۸ میلیون ریال سعودی رسید و در ماه رمضان آن درآمد تقویت شده است. خانواده‌ها در کشور‌های خاورمیانه و شمال آفریقا به طور سنتی در ماه رمضان، سریال‌های تلویزیونی یک ماهه را تماشا می‌کنند. در نتیجه، ماه رمضان فرصتی طلایی برای کسب درآمد‌های حاصل از تبلیغات برای ام بی سی می‌باشد.
فراتر از موضوع محتوا شاهد تلاش کرده با اجازه دادن به ۲۰ دستگاه پخش برای اتصال در ازای هر یک اشتراک به خانواده‌های بزرگ که اغلب اعضای آن‌ها از چندین نسل متفاوت هستند به نیاز استفاده از برنامه‌های سرگرم کننده پاسخ دهد
"کریم سرکیس" متخصص رسانه و سرگرمی می‌گوید که سرویس استریمینگ رایگان شاهد و شو‌ها و فیلم‌های عربی زبان به آن شبکه کمک می‌کند تا با نتفلیکس رقابت کند.
سرکیس می‌گوید آنانی که پیش بینی می‌کردند نتفلیکس حجم زیادی از برنامه‌های با محتوای عربی را پخش کنند ناامید شده اند و در مقابل ام بی سی نیز به شکلی قوی رقابت می‌کند.
تاریخ فعالیت "ام بی سی" همراه با فراز و نشیب بوده است. برای مثال، "ولید بن ابراهیم آل ابراهیم" بنیانگذار و رئیس هیئت مدیره "ام بی سی" در نوامبر ۲۰۱۷ میلادی در جریان کارزار مبارزه با فساد که توسط "محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان سعودی سازماندهی شده بود، گرفتار شد؛ کارزاری که در جریان آن صد‌ها تن از نخبگان عربستان سعودی در هتل ریتز کارلتون به عنوان زندانی نگهداری شده و مجبور شدند دارایی‌ها و پول نقدی که در اختیار داشتند را به محمد بن سلمان واگذار کنند.
به دنبال آن رخداد سهم ابراهیم از مالکیت "ام بی سی" از ۱۰۰ درصد به ۴۰ درصد کاهش یافت. یک شرکت سرمایه گذاری متعلق به وزارت دارایی عربستان سعودی ۶۰ درصد دیگر از سهم آن شبکه را از آن خود کرد. آن وزارتخانه سال گذشته بخشی از آن سهام را در جریان مناقصه‌ای عمومی به فروش رساند. پس از آن عرضه ارزش سهام "ام بی سی" حدود ۳۰ درصد افزایش یافت.
دولت عربستنان سعودی کماکان بیش از نیمی از سهام "ام بی سی" را در اختیار دارد، اما ابراهیم موفق شد ریاست خود را بر آن شبکه حفظ کند و فعالانه در زمینه امور آن شبکه مشارکت دارد.
بارنت اشاره می‌کند که تعیین این که کدام شو یا نمایش‌ها کارساز هستند بسیار مهم است. بسیاری از کشور‌های منطقه قوانین سخت گیرانه‌ای برای محتوا دارند و برخی از پخش کننده‌ها به دلیل نمایش صحنه‌هایی با بار و محتوای جنسی از سوی تنظیم گنندگان منطقه مورد سرزنش قرار گرفته اند. برای مثال، نتفلیکس در سال ۲۰۱۹ میلادی پس از شکایت عربستان سعودی مجبور شد یک قسمت از یک برنامه کمدی را حذف کند.
بارنت با اشاره به سریال کویتی "زوجه واحده لاتکفی" (یک همسر کافی نیست) که امسال پخش شد و در آن به موضوع تعدد زوجات پرداخته شده بود می‌گوید: "ام بی سی و شاهد سعی می‌کنند به خطوط و مرز‌های حساس نزدیک شوند، اما از آن عبور نکنند چرا که می‌دانیم در صورت عبور از این خطوط قرمز مخاطبان خود را از دست خواهیم داد".
با این وجود، برخی از محتوا‌های ارائه شده توسط شاهد جنجال به پا کرده اند. برای مثال، سریال کوتاهی مربوط به ربودن یک هواپیمای کویتی در سال ۱۹۸۸ در واکنش به اعتراض از سوی نهاد‌های امنیتی کشور کویت متوقف شد. آن سرویس پخش استریم هم چنین پخش یک سریال تلویزیونی را که براساس داستان واقعی یک قاچاقچی مواد مخدر سعودی بود به دلیل "توهین آمیز بودن محتوا" به تعویق انداخت.
فراتر از موضوع محتوا شاهد تلاش کرده با اجازه دادن به ۲۰ دستگاه پخش برای اتصال در ازای هر یک اشتراک به خانواده‌های بزرگ که اغلب اعضای آن‌ها از چندین نسل متفاوت هستند به نیاز استفاده از برنامه‌های سرگرم کننده پاسخ دهد.
*استریمینگ فناوری انتقال فایل‌های صوتی و تصویری طی یک روند مداوم و لحظه‌ای از طریق اتصال سیمی یا بی سیم اینترنت است. استریم به هرگونه محتوای رسانه‌ای گفته می‌شود که به صورت ضبط شده یا زنده از طریق شبکه اینترنت به رایانه‌ها و دستگاه‌های همراه مانند گوشی تلفن همراه هوشمند و تبلت منتقل شده و توسط بیننده به صورت ریئل تایم پخش می‌شود. پادکست‌ها، ویدئوکست‌ها، وب کست‌ها، فیلم و سریال، برنامه‌های تلویزیونی و کلیپ‌های موسیقی اَشکال متداول استریم محتوای صوتی و تصویری هستند.
