وضعیت بهداشت کودکان در ایران؛ ۷.۵ مرگ در هر هزار تولد
«میانگین جهانی مرگ نوزادان، ۱۱ مرگ در هر هزار تولد است؛ این شاخص در خاورمیانه بالای ۱۱ و در ایران ۷.۵ مرگ در هر هزار تولد است.» این آمار را انجمن پزشکان کودک در ایران در یکم تیر امسال در همایش سالانه خود ارائه کرده است.
کودکی طعم شیرینی دارد. پر است از روز‌هایی که با بازی و سرگرمی همراه است و دغدغه‌ای جز آن نیست. همه ما گنجینه بزرگی از خاطراتی شیرین و حتی تلخ از کودکی را داریم که ابتدا خانواده و سپس محیط پیرامون برای ما ساخته. البته هستند کودکانی که در رنج و دشواری زندگی می‌کنند، اما در ایران تلاش شده و می‌شود که کودکان در زمینه بهداشت، آموزش، کتاب، سرگرمی و بازی از استاندارد‌های لازم برخوردار باشند.
آموزش کودکان
مهم‌ترین و اساسی‌ترین نیاز و حق هر کودک آموزش است و دسترسی رایگان به آن یکی از ملاک‌های ارزشیابی بین المللی برای وضعیت کودکان است. در سال‌های نه چندان دور، یعنی در دوره قاجار و پهلوی، آموزش حق یک طبقه و گروه خاصی از اشراف زادگان و طبقه دیوانی جامعه بود که در خوشبینانه‌ترین حالت ۲۰ درصد جامعه را شامل می‌شدند، اما طبق گزارش معاونت آموزش ابتدایی در ابتدای پاییز امسال، آمار پوشش تحصیلی کودکان در دوره ابتدایی ۹۸.۹ درصد است و تقریبا اکثر کودکان در مدرسه حضور دارند. البته همچنان نواقص جدی در آموزش عمومی کودکان مانند کمبود معلم، کلاس‌های بالای ۳۵ نفر در شهر‌های بزرگ یا نظام آموزشی که باعث ترک تحصیل می‌شود، وجود دارد، اما با این حال یونیسف وضعیت آموزش کودکان در ایران را مثبت تلقی می‌کند.
وضعیت دسترسی به آموزش در ایران
آموزش رایگان در ۱۲ سال تحصیل عمومی طبق اصل ۳۰ قانون اساسی
شناسایی ۱ تا ۲ درصد کودک بازمانده از تحصیل و بازگشت آن به مدرسه
شناسایی کودکانی که ترک تحصیل کردند و بازگشت آنها به مدرسه
تغییر آموزش نمره محور به توصیفی در ۶ سال اول دوره ابتدایی
در اختیار گذاشتن کتاب درسی به روش نیمه رایگان
راه اندازی و اعزام معلم برای کلاس‌های سه تا تک نفره در مناطق عشایری و روستایی
وضعیت بهداشت کودکان در ایران
«میانگین جهانی مرگ نوزادان، ۱۱ مرگ در هر هزار تولد است؛ این شاخص در خاورمیانه بالای ۱۱ و در ایران ۷.۵ مرگ در هر هزار تولد است.» این آمار را انجمن پزشکان کودک در ایران در یکم تیر امسال در همایش سالانه خود ارائه کرده است. محمد زنوزی راد دبیر اجرایی این همایش گفته است: «یکی از افتخاراتی که کشور ما این است که مرگ و میر نوزادان از میانگین جهانی پایین‌تر است و با میانگین اروپا نیز قابل مقایسه است و در منطقه خاورمیانه کمترین مرگ و میر نوزادان مربوط به ایران است.»
یکی دیگر از موفقیت‌های ایران در حوزه کودکان در چهار دهه گذشته ریشه کن کردن دو بیماری فلج اطفال و سرخک است. موضوعی که یونیسف هم آن را تایید می‌کند. زنوزی راد در این باره نیز گفته بود: «در ایران بیماری‌های عفونی و قابل پیشگیری شیوع کمتری بین نوزادان و کودکان پیدا کرده‌اند و برخی بیماری‌ها که در کشور‌های همسایه هنوز جریان دارد مانند فلج اطفال و سرخک در کشور ما ریشه‌کن شده‌اند.»
چند موفقیت ایران در حوزه سلامت کودکان:
درمان رایگان کودکان زیر ۷ سال در بیمارستان‌های دولتی
واکسیناسیون ۷ گانه رایگان کودکان از بدو تولد تا ۱۶ سالگی
رتبه اول جهانی در پیوند قلب اطفال با ۶۳ عمل موفق
غربالگری کم کاری تیروئید ۲۳ میلیون نوزاد از سال ۸۴ تاکنون
حمایت از کودکان با بیماری‌های خاص
کتاب کودک
آخرین آمار بانک جامع اطلاعات خانه کتاب و ادبیات ایران نشان می‌دهد که فقط در یک بازه زمانی کوتاه یک ماهه یعنی شهریور امسال، ۵هزار و ۶۰۹ عنوان کتاب تالیف و ۲هزار و ۸۲ عنوان کتاب ترجمه شده که در هر دو زمینه کتاب کودک در صدر جدول قرار دارد. البته آمار بالای نشر کتاب در حوزه کودک و نوجوان مختص این محدوده زمانی نیست و همواره عنوان و شمارگان کتاب کودک رتبه بالایی در میان کتاب‌ها دارد. به جز موضوع کتاب، بحث سرگرمی کودکان در کشور جدی گرفته می‌شود، فعالیت فرهنگسراها، کانون‌های پرورشی فکری، خانه‌های محله و مساجد در این زمینه و ایجاد فضا‌های متعدد بازی در محلات مختلف، سرانه بازی کودکان را بالا برده است.
تعداد عناوین کتاب کودک
سال ۱۴۰۰: ۱۶ هزار و ۸۴۶ عنوان کتاب/ ۱۰ هزار و ۱۷۱ عنوان تالیفی
سال ۱۴۰۱: ۱۹ هزار عنوان کتاب/ ۱۲ هزرا و ۴۷۵ عنوان تالیفی
سال ۱۴۰۲: ۲۲ هزار و ۸۸۸ عنوان / ۱۳ هزار و ۲۸۵ عنوان تالیفی
