دلیل افزایش قربانیان مشروبات الکلی: افزودن اتانول و متانول برای کاهش قیمت

خرداد 1402 به یکباره با موجی از مسمومیت‌های مصرف نوشیدنی حاوی الکل روبه‌رو شدیم به طوری که در استان البرز ۱۹۱ نفر به خاطر مزه تلخ یک نوشیدنی ممنوعه راهی مراکز درمانی شدند و 17 نفر جان باختند.

این روزها دوباره برخی نقاط دومینوی مرگ و مسمومیت با مشروبات الکلی یا چشم‌ها را بر روشنایی دنیا می‌بندد یا جان شیرین آدمی را به زیر خاک می‌برد.

در روزهایی که گذشت، آمار قربانیان مسمومیت با نوشیدنی‌های آغشته به متانول در چند استان همدان، گیلان و مازندران در صدر اخبار قرار گرفت به طوری که فقط در استان مازندران 344 نفر به علت مسمومیت با الکل پذیرش و از این تعداد 90 نفر دیالیز شده، 5 نفر در ICU بستری هستند و 4 نفر هم نابینا شدند و در این میان تعدادی هم جانشان را از دست دادند.

باوجود هشدارهای مکرر مسئولان سلامت، مجریان قانون و جرم‌انگاری‌هایی که برای مصرف و فروش آن در کشور صورت گرفته است اما باز هم شاهد این دست اتفاقات ناگوار هستیم. حال سؤال اینجاست، چه اتفاقی می‌افتد که متانول را به نوشیدنی‌ها اضافه می‌کنند؟ آیا پای سودجویی و نفع اقتصادی درمیان است یا جهل و نادانی؟

همه الکل‌ها سمی هستند

دکتر فراز زندیه متخصص طب اورژانس و فوق تخصص سم‌شناسی بالینی و مسمومیت‌ها در بیمارستان لقمان حکیم در خصوص مسمومیت با مشروبات الکلی به «ایران» می‌گوید: در ابتدا بگویم مصرف مشروبات الکلی چه خارجی و چه دست‌ساز جدای از اینکه در دین اسلام حرام اعلام شده است، در ایران برای فروش و مصرف آن مجازات‌هایی تعیین کرده‌اند، اما در علم پزشکی چه اتفاقی رخ می‌دهد که با موجی از مسمومیت‌ها در یک بازه زمانی روبه رو می‌شویم؟! همه الکل‌ها اعم از پزشکی و صنعتی سمی هستند، اما دوز سمی که در آنها وجود دارد متفاوت است به طوری که الکل اتانول که مصرف پزشکی دارد و خوراکی هم محسوب می‌شود، سم کمتری داشته و به راحتی از بدن دفع می‌شود، اما الکل متانول در بدن سمی ایجاد می‌کند که می‌تواند تا مرگ مصرف کننده آن پیش برود. الکلی که داخل مشروبات چه آنهایی که به صورت پلمب به صورت غیرقانونی وارد کشور می‌شود و چه آنهایی که زیرزمینی هستند، استفاده می‌شود و عوارض نابینایی و مرگ را در پی مصرفش دارد، الکل متانول است.

اضافه کردن الکل به مشروبات برای سود

وی توضیح می‌دهد: هیچ فروشنده یا در زبان عامیانه ساقی‌ای نمی‌خواهد جنس خطرناک به مشتری دهد و سبب مرگ افراد شود اما همیشه پای سود و درآمد بیشتر که به میان می‌آید، این اتفاق‌ها اجتناب‌ناپذیراست و افراد از روی ناآگاهی متانول را به مشروب اضافه می‌کنند. الکل اتانول و متانول هر دو در صنایع پتروشیمی تولید می‌شوند و اگر بخواهند مشروبات را بدون تلفیق الکل به مشتری بدهند، قیمت آن بیش از چیزی است که اکنون به فروش می‌رسد به همین دلیل الکل را از صنایع پتروشیمی خریداری می‌کنند و به محصولاتشان اضافه می‌کنند تا حجم مشروبات بیشتر شود و با قیمتی که به مشتری می‌دهند، مقرون به صرفه باشد. افرادی که الکل‌ها را به محصولاتشان اضافه می‌کنند، اکثراً هیچ اطلاعی ندارند که این الکل حاوی متانول است و می‌تواند کُشنده باشد.

زندیه با اشاره به اینکه متانول خالص ظرف چندساعت کُشنده است، بیان می‌کند: بیشتر مشروباتی که مصرف می‌شود، متانول خالص نیست و بخشی از آن اتانول است که از بدن دفع می‌شود و بعد از آن متانول در بدن فعال می‌شود. حال فروشنده‌ها که الکل‌ها را می‌خرند، نمی‌دانند که حاوی متانول است و آن را به محصولشان اضافه می‌کنند چرا که از نظر رنگ، بو و مزه شبیه هم هستند و به هیچ عنوان قابل تفکیک نیستند.