آیا شترمرغها واقعاً سرشان را در ماسه فرو میکنند؟
احتمالا این ایده که شترمرغها وقتی احساس خطر کنند سرشان را در زمین فرو میبرند، اولین بار حدود ۲۰۰۰ سال پیش توسط طبیعتشناس رومی، پلینی بزرگ، مطرح شده باشد. اما آیا این موضوع حقیقت دارد؟
قرنهاست مردم ادعا میکنند شترمرغها هنگام مواجهه با خطر، سرشان را در شنها فرو میکنند تا پنهان شوند. این باور منجر به شکلگیری اصطلاح محبوب انگلیسی «bury your head in the sand» شده است، برای توصیف زمانی که کسی حاضر به مواجهه با مشکلات خود نیست (معادل فارسی «مثل کبک سرش را زیر برف کرده است»).
پلینی بزرگ درباره این رفتار شترمرغها اینطور نوشته: «آنها این خاصیت شگفتانگیز را دارند که میتوانند هر مادهای را بدون تمایز هضم کنند، اما حماقت آنها به همان اندازه شگفتآور است. غیر از سر، باقی بدن آنها بسیار بزرگ است، اما آنها تصور میکنند وقتی سر و گردنشان را در بوتهای فرو کنند، کل بدنشان را از دید پنهان کردند.»
اما آیا شترمرغها واقعاً سرشان را دفن میکنند؟ نه، آنها این کار را نمیکنند، اما گاهی «به نظر میرسد» که این کار را میکنند.
شترمرغها در آفریقا یافت میشوند و در زیستگاههای مختلفی از جمله علفزارها، دشتها و بیابانها زندگی میکنند. به گفته باغ وحش سن دیگو، آنها بزرگترین پرندگان جهان هستند که وزنشان به ۱۳۰ کیلوگرم میرسد و قدشان میتواند به ۲.۷ متر برسد. با این حال، سر آنها نسبتاً کوچک است و رفتارهایی دارند که ممکن است از دور به نظر برسد سرشان را زیر خاک فرو میکنند.
بر خلاف پرندگان لانهساز، شترمرغها سوراخهای کمعمقی در شن یا خاک حفر میکنند تا تخم بگذارند. والدین تخمها را چندین بار در روز میچرخانند تا از گرم نگه داشتن آنها اطمینان حاصل کنند. در واقع همین رفتار است که از دور شبیه فرو کردن سر زیر خاک به نظر میرسد.
شترمرغها مانند پرندگان دیگر لانهسازی نمیکنند، بلکه با چنگالهایشان سوراخهای کمعمقی حفر میکنند
به علاوه، شترمرغها بیشتر وقتشان را در حالی که سرشان را به زمین نزدیک میکنند به دنبال غذا میگردند، چیزی مانند علفها و گاهی حیوانات کوچکی مانند موش، قورباغه و حشرات.
شترمرغها هنگام جستجوی غذا نزدیک زمین میمانند. این رفتار سبب میشود از دور به نظر برسد سرشان را در زمین فرو کردند
به گفته باغ وحش ملی اسمیتسونیان، آنها سریعترین پرندگان جهان هستند که حداکثر سرعت آنها ۷۰ کیلومتر در ساعت است. در طبیعت، شترمرغها شکارچیان طبیعی زیادی دارند از جمله یوزپلنگ، شیر و پلنگ و اگر احساس خطر کند، پا به فرار میگذارند.
اگر نتوانند فرار کنند، صاف روی زمین دراز میکشند و گردنشان را میکشند تا با زمین یکی شوند. برخی گزارشها حاکی از آنست که شترمرغهای بالغ از بالهایشان برای بهم زدن گرد و غبار زیرشان استفاده میکنند تا ابری ایجاد کنند و حواس شکارچیان نزدیک را از جوجههایشان پرت کنند، حتی میتوانند چنان ضربهای بزنند که شیر را بکشد.
بنابراین، در واقعیت، شترمرغها برای شناسایی و فرار از دست شکارچیان به سرعت و حواس تیز خود متکی هستند و نیازی به دفن کردن سرشان ندارند.