بازرگان در اولویت است یا مردم؟/صادرات عامل گرانی در بازار/آیا کل سرمایه گذاری تجارت خارجی بر روی سیب و گوجه است؟

خبرنگار:

افزایش ناگهانی و کمیاب شدن محصولات کشاورزی در بازار موجب شده تا مردم همواره دغدغه تأمین محصولات را داشته و با متعادل شدن قیمت یکی، دیگری را گرانتر بخرند و این در حالی است که قوانین ممنوعیت صادرات کالاها بیشتر منافع بازرگان را دیده است تا مردم.

بازرگان در اولویت است یا مردم؟/صادرات عامل گرانی در بازار/آیا کل سرمایه گذاری تجارت خارجی بر روی سیب و گوجه است؟

هنوز که هنوز است صادرات نقشه درست و مطابق منافع عمومی ‌ندارد. مسئولان تمایل دارند که مرتباً با جداولی سؤال برانگیز بگویند که صادرات به لحاظ وزن و ارزش افزایش یافته است و به اصطلاح این طور تداعی شود که ما در زمینه صادرات موفق بودیم. اما این تمایل برای پرکردن متن سخنرانی‌ها، راه تنفس را بر مردم بسته است.

هر روز در بازار یک کالا کمیاب می‌شود. خیار ارزان می‌شود، گوجه گران می‌شود. سیب زمینی به 70 هزار تومان می‌رسد، دوباره چند ماه بعد پیاز به 50 هزار تومان می‌رسد. قیمت حبوبات دوبرابر می‌شود و گاهی حتی صیفی جات به چند برابر قیمت می‌رسد.

پاسخ مسئولان به این التهاب قیمت‌ها یا کاهش تولید بوده یا صادرات مقطعی. اما آیا صادرات خودسرانه اتفاق می‌افتد و یا اینکه در نظر نگرفتن حال عموم مردم و قوانین معیوب موجب شده تا تاجر به درآمد دلاری به جای ریالی خود فکر کند؟ جالب آنکه حتی تولید کننده اصلی یعنی کشاورز و باغدار نیز از این بابت منتفع نیست . چه اگر بود در میزان تولید تاثیرگذار بود.

از احکام دیوان عدالت تا اعلام عجز وزارت جهاد کشاورزی

منطق این طور حکم می‌دهد که صادرات کالا منوط به تأمین نیاز داخلی باشد. یعنی اول مصرف بازار داخلی تأمین شود و مردم دچار التهاب نشوند و سپس مازاد محصولات صادر شود.

متأسفانه گران شدن یک کالا فضا را در بازار برای افزایش قیمت سایر محصولات فراهم می‌سازد و عده‌ای سودجو به بهانه اینکه وقتی این گران شد همه چیز می‌تواند گران شود، خون مردم را در شیشه می‌کنند.

اما چرا صادرات به قاعده نیست و آیا طی کردن روند ذکر شده به زیان عده‌ای خواهد بود؟

در فروردین 1401، معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی در نامه‌ای به رئیس گمرک جمهوری اسلامی‌ایران، درخواست ممنوعیت صادرات محصولاتی مانند سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، پیاز و بادمجان را به‌منظور تنظیم بازار داخلی ارائه داد.

با این حال، دیوان عدالت اداری در رأی شماره 1253 خود، این ممنوعیت‌ها را مغایر با ماده 23 قانون احکام دائمی ‌برنامه‌های توسعه کشور دانست و آن‌ها را ابطال کرد. مطابق این ماده، جلوگیری از صادرات هرگونه کالا به‌منظور تنظیم بازار داخلی ممنوع است و این ممنوعیت شامل کالاهای یارانه‌ای نمی‌شود.

در آذر 1403، دیوان عدالت اداری دستور موقت توقف ممنوعیت صادرات حبوبات وزارت جهاد کشاورزی را صادر کرد و این موضوع توسط سازمان توسعه تجارت به گمرک ابلاغ شد.

در نهایت غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی ، در خصوص تأثیر صادرات محصولات کشاورزی بر بازار داخلی اظهار داشت که قانون اجازه توقف صادرات را نمی‌دهد.

وی تأکید کرد: «با تشکل‌ها صحبت شده است تا مراقب بازار داخلی باشند و جلوی صادرات بی‌رویه و افزایش قیمت‌های بازار داخلی گرفته شود.» او همچنین بر لزوم کنترل و نظارت بیشتر بر قیمت‌ها تأکید کرد.

در نهایت نیز وزارت جهاد کشاورزی ممنوعیت و محدودیت‌های صادراتی محصولات کشاورزی و فرآورده‌های آن برای سال 1404 را اعلام کرد. این ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها که برای جلوگیری از کمبود و تنظیم بازار داخلی است، شامل محصولات کره و چربی، حبوبات، خامه و خرما می‌شود.

آنچه باید صادر شود دیده نمی‌شود

با نامه‌هایی که از میزی به میزی رسیده و در نهایت نیز محدود ماندن دست وزارت جهاد کشاورزی را نشان می‌دهد، یک سؤال دیگر نیز مطرح است. آیا توان صادراتی ایران صرفاً نخود و لوبیا و سیب و گوجه فرنگی است؟

157611988 (1)

بسیاری از محصولات ارزش آفرین از جمله فرش، صنایع دستی،فناوری و خدمات می‌تواند به مراتب بیشتر از گوجه و خیار جداول مدیران را پر کند.

در مقابل کارنامه ما چه بوده است؟

صادرات محصولات کشاورزی در هفت ماهه سال جاری با ۲۸ درصد افزایش به رقم ۲.۲ میلیارد دلار رسیده است.

میزان وزنی محصولات کشاورزی صادرشده در هفت ماهه امسال، 3.8 میلیون تن بوده که 16 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است.

بر اساس این گزارش، انواع پسته با 614 میلیون دلار، انواع گوجه فرنگی با 226 میلیون دلار، هندوانه با 139 میلیون دلار، سیب 124 میلیون دلار و انواع خرما با 123 میلیون دلار در این مدت عمده‌ترین اقلام صادراتی را در بین گروه کالایی محصولات کشاورزی به خود اختصاص دادند.

این گزارش در خصوص درصد تغییرات 5 قلم اول محصولات کشاورزی صادراتی در 7 ماهه امسال، می‌افزاید: در این مدت صادرات انواع پسته 192 درصد، انواع گوجه فرنگی 18 درصد، سیب 46 درصد و انواع خرما 19 درصد افزایش و صادرات هندوانه 6 درصد کاهش داشته است.

براساس این گزارش، بیشترین افزایش در بین 20 قلم نخست محصولات کشاورزی صادراتی در 7 ماهه سال جاری به صادرات انواع فلفل با 490 درصد افزایش ‌و بیشترین کاهش هم به صادرات انواع زعفران با 51 درصد اختصاص داشت.

کاهش ارزش دلاری صادرات

نگاه به سود جزئی و بی توجهی به در نظر گرفتن نیاز عموم مردم موجب شده تا جداول صادرات مرتب تکرار شود و لیست اعلامی ‌از سالی به سال دیگر تغییر چندانی نداشته باشد.

در گزارشی که اکو ایران از وضعیت صادرات مطرح کرده است عنوان شده ارزش هر تن کالای غیر نفتی صادر شده در نیمه اول سال جاری معادل ۳۶۶ دلار بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته تنها حدود ۳ درصد افزایش یافته، این در حالیست که این عدد در قیاس با سال‌های پایانی دهه 80 بسیار پایین‌تر است.

ارزش هر تن کالای غیر نفتی صادر شده در نیمه نخست سال جاری ۳۶۶ دلار بوده است. این رقم در مقایسه با ۶ ماه ابتدایی سال گذشته، ۲.۸ درصد افزایش یافته است. این مقدار ارزش کالای صادر شده در سطوح اوایل دهه ۸۰ است. این در حالیست که هر تن صادرات منتهی به شهریور سال ۱۴۰۱ ارزشی معادل ۴۶۸ دلار داشته که از سال ۹۱ چنین مقداری ثبت نشده است.

طبق آمار گمرک و تراز پرداخت‌های منتشر شده توسط بانک مرکزی، تا پایان شهریور سال جاری، ۷۰ میلیون و ۳۰۴ هزار تن کالای غیر نفتی از کشور صادر شده است.

در سال‌های ۸۳ و ۸۴ ارزش هر تن کالای صادر شده منتهی به شهریور ماه در کانال ۳۰۰ دلار بوده است. شایان ذکر است که این ارقام مربوط به کالاهای غیر نفتی است. در نیمه دهه ۸۰، این رقم به بالا ۴۰۰ دلار رسیده و در سال ۸۷ رکورد خود را در ۵۵۲ دلار زده است.

در سال ۸۸، هر تن کالای صادر شده ۴۳۸ دلار بوده و این روند تا اوایل دهه ۹۰ به طور کلی پایدار بوده است. با آغاز تحریم‌های بین‌المللی، ارزش هر تن کالای غیر نفتی صادر شده با کاهشی ۲۰درصدی به ۳۹۳ دلار رسیده است.

منبع: خبر فوری
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 36
  • چای دبش باغ ازگل کیهان و زمین دماوند
    1

    اگر عدالت بود که نیست اول تأمین نیازهای ملت سپس صادرات ب کشورهای دیگر

  • ناشناس
    4

    ارز نیست دولت ناچار داره اینکارها رو انجام میده اما باید اول کشت رو بالا ببرند و همیشه برا تنظیم بازار مقداری ذخیره کنند اگه نیاز نشد صادرشون کنم ولی ابی هم نیست مثل قبلنا

  • ناشناس
    0

    مسئله فاجعه بارتر این است که عمده ارز خارجی حاصل از صادرات این محصولات به کشور باز نمی گردد. این محصولات آب بر هستند و نه تنها صادرات آنها سبد غذایی مردم را نابود کرده بلکه به ذخایر آبی نیز لطمه‌های جبران ناپذیری زده است. در واقع هم محصول و هم آب از کشور صادر می شود تا امنیت غذایی همسایگان تامین شود ، گور بابای مردم خودمان.

  • ناشناس
    1

    برای صنایع دستی بازار یابی کنید مواد خوراکی هرنوع آن صادراتش باعث برچیده شدن سفره ملت میشود وزیر کشاورزی بیشعور

  • ناشناس
    1

    یادش بخیر یکزمانی جهادسازندگی بود وچقدر واقعا نقش مفیدوسازنده مردمی داشت درعوض وزارت جهاد وکشاورزی با اون تشکیلات عریض وطویل ، حتی توانایی تامین گوجه فرنگی وپیاز وخیار وبادمجان مورد نیاز مصرف داخلی راندارد

  • ناشناس
    1

    انشااللہ نان وبرنج بصورت شرعی مجانی شود

  • ناشناس
    3

    وقتی پزشکیان دستمال یزدی بر میدارد و پادوی رهبری میشود اوضاع همین میشود پزشکیان شد ابو موسی اشعری و مردم را به حکومت فروخت کل موفقیت پرشکیات رفع فیلتر واتساپ بود و به قیمت این موفقیت به خودش مجوز داد دلار را تا 90 هزار و سکه را تا 72 میلیون و سیب زمینی را تا 70 هزار تومان و ... برساند پزشکیان را باید دار زد

  • ناشناس
    0

    وقتی مردم به چشم رعیت دیده شوند همین اتفاق میافتد رعیت فقط زنده است برای بیگاری نه برای زندگی کردن

  • ناشناس
    1

    مقصر اصلی وزیر کشاورزی که یک وزیر بی کفایت و بیسواد و سودجو برای تجار کار میکنه نه برای ملت ...حتما باید برکنار بشه ...

  • ناشناس
    1

    وزیر کشاورزی چرا محصولات کشاورزی مثل گوجه وسیبزمینی و پیاز و خیار و هندوانه، فلفل و حتی مرغ به کشور عراق و افغانستان و...صادر میکنی و خودت به اون راه میزنی حتما وزیر کشاورزی باید مثل همتی توسط مجلس استیضاح و برکنار بشه...

  • م
    1

    تو این مملکت به هیچ کس نمیشه رحم کرد کشاورز میگه جلوی واردات و بگیر همچی و گرون میدن دست مردم
    کارگر میدون میگه روری ۱۵۰۰۰۰۰
    خلایق هر چ لایق

  • ناشناس
    0

    چند ساله که میوه و سبزیجات و صیفیجات رو صادر می کنند و گندیده و پا درختی و اشغال ها نصیب مردم می شود مسئولان یه خورده خجالت بکشید

  • کاپ
    1

    درآمد ما به ریال و خرج مون به دلار
    اینجوری نمیشه لاقل میانگین حقوق کشورهای همسایه رو پرداخت کنید و بعد صادرات رو آزاد کنید

  • احمد
    4

    سلام خبر از گرانی سم کود کارگر سبد کرایه ماشین همه ده برابر سم شده است قیمت طلا کود شده هر کیلو سیصد هزار شما توقع داری مفت بخری

  • ناشناس
    1

    وقتی مسولان اعتقاد دارند باید کشور داری بدون نفت دیگه همین هست یعنی باید مواد غذایی کشور که با کم آبی کشت شده باید صادرات کنیم

  • ناشناس
    0

    ریس کشاورزی سر ملت کلاه قرمزی گزاشتی

  • ناشناس
    0

    وزیر کشاورزی برکنار کنید کجایه مجلس

  • ناشناس
    0

    اگه دولت با همین فرمون بره جلو و دور بسته صادرات محصولات کشاورزی رو ادامه بده و مرتبا کشاورزان را به تولید بیشتر ترغیب کنه در نتیجه مصرف اب روز به روز بیشتر میشه و فشار بر منابع ابی بیشتر و بیشتر میشه و ذخایر ابی و خاکی کمتر و کمتر میشن تا جایی که برای یک لقمه نون و اب باید دست گدایی جلوی کشورهای خارجی دراز کنیم .و در اینده جز فقر و فلاکت نصیب ملت نخواهد شد اگر امروز کاری نکنیم

  • رضا
    0

    می گویند در جنگاقتصادی هستیم!
    ولی در اصل در جنگ با جیب ملت هستند.

  • علی
    0

    چرا حی مینویسید وزیر کشاورزی خجالت میکشید کلمه جهادش را بنویسید مگر نمیدانید وزارت کشاورزی22 سال پیش منحل شد ضمنا وزیر جهاد کشاورزی با برنامه ریزی قیمت برنج را افزایش داد یعنی جلو واردات برنج خارجی را گرفت مقدار زیادی از برنج داخلی را صادر گرد و انگاه با همکاری دوستان محتکرش برنج هارا انبار و قیمت برنج فجر 70 هزار تومانی شد 150 هزارتومان

  • ناشناس
    1

    در کشورهای خارجی اصل بر تامین داخل و صادرات مازاد به خارج است و حال آن که در ای آن متاسفانه این قیف وارونه و ساز از سرگشاده نواخته می‌شود!!!!یعنی اصل بر صادرات و سپس پسماند و درجه آخر اگر ماند با اولویت تهران و سپس بقیه کشور توزیع می‌شود!!!!جای بسی تاسف است!!!!

  • ناشناس
    0

    فقط جیب یک عده‌ای پر پول می‌شود ولی بابایی فقیر مردم درآمد ه یعنی کور بابایی مردم ضعیف ضعیف بره بمیره الان که جبهه و جنگی نیست

  • محمد
    0

    خب پس نه تنها وزارت جهاد کشاورزی و اتاق بازرگانی بلکه دیوان عدالت اداری هم در روا کردن ظام به مردم دخیل است آخه صادر کردن یا نکردن اقلام سفره غذایی مردم چه ربطی به دیوان عدالت دارد یعنی همه با هم دست در دست نهاده اند تا این تورم تازنده از بین نرود ا دلار را به 200هزار تومان برسانند یعنی ندانم به کاری نیست عمدی است.

  • ناشناس
    0

    وزیر کشاورزی = برکنار بشه
    همتی=برکنار شد خداروشکر
    وزیر مسکن =برکنار بشه
    وزیر نیرو = برکنار بشه
    وزیر آموزش و پرورش = برکنار بشه
    وزیر ارتباطات = برکنار بشه و ...

  • محمد
    1

    یک نگاهی به روند تجارت در ایران بیاندازید
    محصولات کشاورزی صادر می‌شود، نفت‌خام صادر می‌شود مشتقات نفتی، گاز گاهابرق صادر می‌شود بجاش ماشین، لوازم خانگی، موبایل اپل، و امثالهم وارد میشوندعاقبت کار معلوم است قحطی دوم در راه است..

  • ناشناس
    0

    عقل سلیم حکم می‌کند که در این خشکسالی صادرات محصولات آببر مانند سیب زمینی برای همیشه ممنوع شودبرای تولید یک کیلوسیب زمینی بالای ۳۰۰لیتر آب مصرف میشود،ودراین بحران کم آبی، کشت وتولیدسیب زمینی برای صادرات مناسب نیست،وفقط برای مصرف داخلی باید تولید شود،لطفآبرای جلوگیری از کشت بیرویه سیب زمینی ازصادرات آن جلوگیری کنید

  • ناشناس
    0

    دلالها سیب زمینی را به امید صادرات وقاچاق به عراق ودیگر کشورها احتکار میکنند،برای تولید یک کیلوسیب زمینی بالای ۳۰۰لیتر آب مصرف میشود،ودراین بحران کم آبی، کشت وتولیدسیب زمینی برای صادرات مناسب نیست،وفقط برای مصرف داخلی باید تولید شود،

  • ناشناس
    0

    تولید در اولویت همیشگی باشد نه مردم نه بازرگانی اگر به تولید توجه بشه همه مشکلات کشور حل میشه

  • حمید
    1

    همه جای دنیا بهترین ها را برای ملت خودشان می خواهند ولی در کشور ما باید بهترین سیب و پرتغال برای عرب ها برود وآشغالها باقیمت گران برای ملت خودمان عرضه شود واقعا جای تاسف داره از این مملکت داری

  • شیرزاد
    1

    باسلام ،دوست عزیز فقط شما مردم هستید کشاورز مردم نیست که با این هزینه‌ها ی گزاف کاشت و داشت و برداشت پس چطوری خرجش رو باید در بیاره،کشاورز زحمت کش ترین قشر جامعه است که متاسفانه بدترین ناسپاسی ها در حقش انجام میگیره،اگر فقط کشاورز یک سال دست از کار بکشه اونوقت میفهمی که گرانی یعنی چه ،یه سوزن به خودت بزن یه میخ طویله ور کشاورز

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      متاسفانه این پولها در جیب کشاورز نمی‌رود سیب درختی را پاییز دلال تو باغ خریده 15هزار تومن الان تو بازار بالای هفتاد هزار هست
      سیب زمینی از کشاورز 5تومن خریده است

  • احد
    0

    بهتر است وزیر کشاورزی بره پیش اقای ظریف چون از جنس مردم نیست اگر فکر مردم بود سیب زمینی که سفره ما فقرا را رنگی می کرد کیلو ۸۰ تومان نمی شد

  • ناشناس
    0

    باید تو تاریخ دنیا ثبت بشه ، سیب زمینی با قیمت ۱۳ هزار تومن صادر میشه و با ۲۵ هزار تومن وارد میشه . این اگر جنایت نیست بی شک نسل کشیه

  • ناشناس
    0

    رفاه برای مردم سم و کشنده هست و آخرتشون خراب میشه.هرچه بدبخت تر دردنیا، سعادتمند تر دراخرت و هر نفر یه کلید بهشت در دست

  • ناشناس
    0

    باید جبهه جنوب ولادیمیر تامین بشه یا نه!

  • ناشناس
    0

    اجناس و زیر قیمت به خارجی ها میفروشید بعد به مردم خوتون با قیمت بالا . شما مسئولان مردم ایران هستید یا مسئولان مردم کشور های همسایه.