در چه جرایمی متهم حق ملاقات با وکیل را ندارد؟【سال1404】

اگر‌چه حق دسترسی به وکیل یکی از اصول دادرسی عادلانه است، اما در برخی جرایم خاص به ویژه جرایمی که با امنیت کشور، تروریسم یا جرایم سازمان یافته در ارتباط هستند، متهم از حق داشتن وکیل مجرب همچون بهترین وکیل کیفری در شیراز یا ملاقات با وکیل در مراحل تحقیقات مقدماتی محروم می‌شود. این کار برای جلوگیری از تبانی، پنهان‌سازی شواهد یا انتقال اطلاعات حساس انجام می‌گیرد. اگر شما نیز مرتکب چنین جرایمی شده‌اید؛ برای مشاوره با وکیل کیفری مجرب می‌توانید به وب‌سایت‌های وکیل تو (vakileto.net)، وکیل جو و ... مراجعه نمایید.

در چه جرایمی متهم حق ملاقات با وکیل را ندارد؟ بررسی قوانین و استثناها

طبق قانون، حق داشتن وکیل از اصول اساسی دادرسی عادلانه محسوب می‌شود. بهترین وکیل حقوقی در شیراز از متهم در تمام مراحل دادرسی از جمله: در مراحل بازجویی و محاکمه دفاع می‌کند، اما در برخی جرایم در مرحله تحقیقات مقدماتی این حق با محدودیت‌هایی همراه است، بر اساس تبصره ماده 48 قانون آیین دادرسی کیفری ایران، متهم در برخی جرایم فقط می‌تواند از بین وکلای مورد تأیید رئیس قوه قضاییه وکیل انتخاب کند.

این محدودیت‌ها شامل: جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی، جرایم سازمان یافته و برخی جرایم اقتصادی با مبلغ کلان و رقم مالی بیش از 100 میلیارد ریال است، در برخی جرایم امنیتی و تروریستی، مراجع قضایی در موارد خاص تا مدت محدودی ملاقات متهم با وکیل را به تأخیر می‌اندازند، اما پس از آن حق ملاقات با وکیل باید رعایت شود؛ همچنین در جرایمی مانند: جاسوسی، افساد فی الارض یا عضویت در گروه‌های تروریستی غالباً مراجع قضایی ملاقات با وکیل را به تعویق می‌اندازد.

این امر از تبادل اطلاعات بین متهم و وکیل که موجب اختلال در روند تحقیقات می‌شود، جلوگیری خواهد کرد؛ البته طبق اصل 35 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران همه افراد حق دارند، برای دفاع از خود در محاکم قضایی از خدمات وکیل استفاده کنند.

جرایم امنیتی و سیاسی و تاثیر آن بر حق ملاقات با وکیل

محدودیت ملاقات با وکیل اغلب در مرحله تحقیقات مقدماتی اعمال می‌شود و به ماهیت جرم، تهدید علیه امنیت کشور و حساسیت پرونده بستگی دارد. وکیل تفاوت جرایم سیاسی و امنیتی را به این صورت بیان می‌کند که جرم سیاسی علیه نظام سیاسی، اداره کشور یا سیاست‌های داخلی و خارجی ارتکاب می‌شود، اما مرتکب این جرم قصد براندازی یا ضربه زدن به اصل نظام را ندارد.

این جرایم نظیر: توهین به مسئولان دولتی به شرطی که مشمول حد نشود، نشر اکاذیب علیه مقامات، سازمان‌های دولتی یا نهادهای رسمی، جرایم انتخاباتی، تخریب اموال عمومی با انگیزه اصلاح امور کشور است، در این جرایم محاکمه مجرم در دادگاه کیفری یک با حضور هیئت منصفه انجام می‌شود و چندین امتیاز نظیر: عدم نگهداری در بند زندانیان جرایم عادی، عدم مجازات‌هایی مانند حبس انفرادی و حق ملاقات با وکیل در تمام مراحل دادرسی بدون محدودیت برای او در نظر گرفته می‌شود.

اما جرایم امنیتی که مستقیماً علیه امنیت ملی و اساس نظام جمهوری اسلامی ایران است، در قانون به عنوان جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور دسته‌بندی می‌شوند، نظیر: محاربه و افساد فی الارض، جاسوسی و افشای اطلاعات طبقه‌بندی شده، اقدام علیه امنیت ملی و همکاری با دشمن در این جرایم، محدودیت‌هایی در ملاقات با وکیل در مراحل تحقیقات مقدماتی ایجاد می‌شود و متهم تنها می‌تواند از میان وکلای مورد تأیید رئیس قوه قضاییه وکیل خود را انتخاب کند.

عواقب عدم ملاقات با وکیل بر سرنوشت پرونده متهمان به شرح زیر است:

آشنایی با چالش‌های حق ملاقات با وکیل در جرایم سنگین و حساس

بسیاری از جرایم سنگین و حساس نظیر: جاسوسی، ترور، محاربه و افساد فی الارض قوانین خاصی برای  محدود کردن دسترسی متهم به وکیل دارد که معمولاً چالش‌های به شرح زیر ایجاد می‌کند.

تعامل با حقوق دفاعی متهم: یکی از مهم‌ترین پیامدهای عدم ملاقات با وکیل، ضعف در دفاع قانونی است؛ زیرا وکیل می‌تواند به متهم در درک درست اتهامات، آگاهی از فرآیند دادرسی و حقوق قانونی او کمک کند و بدون مشاوره و حضور وکیل، متهم به تنهایی قادر به ارائه دفاعی مستدل و مؤثر نخواهد بود؛ در نتیجه این امر، ممکن است منجر به صدور حکم ناعادلانه علیه او شود.

احتمال اعترافات نادرست: عدم حضور وکیل در برخی موارد منجر به ناتوانی در پاسخگویی به دادستان، قاضی پرونده و... می‌شود و فرد ممکن است، تحت فشارهای روانی مجبور به اعترافات نادرست شود، بدون آن که آگاهی لازم از پیامدهای حقوقی آن را داشته باشد. این اعترافات نادرست در روند پرونده تأثیر زیادی دارد و ممکن است منجر به محکومیتی سنگین برای متهم شود.

تأثیر دادرسی عادلانه: اگر متهم از ملاقات با وکیل محروم شود، نسبت به عدالت و صحت فرآیند دادرسی بی‌اعتمادی ایجاد می‌شود؛ زیرا متهم بدون مشاوره و راهنمایی حقوقی نمی‌تواند از خود دفاع کند یا ایرادات قانونی پرونده را شناسایی کند. این موضوع در پرونده‌های پیچیده منجر به صدور حکم اشتباه یا غیرمنصفانه خواهد شد.

محرومیت از ملاقات‌های خصوصی: مقامات قضایی در برخی موارد برای جلوگیری از تماس‌های مشکوک یا سوء استفاده از ملاقات‌ها، ممکن است بر گفتگوی بین وکیل و متهم نظارت کنند. این نظارت ممکن است، به صورت ضبط مکالمات یا حتی محدود کردن موضوعاتی باشد که وکیل می‌تواند با متهم درباره آن‌ها صحبت کند؛ در نتیجه این شرایط بر روی دفاع وکیل از متهم تأثیرات منفی می‌گذارد.

چرا برخی از متهمان از حق ملاقات با وکیل محروم می‌شوند؟

برخی از دلایل عمده این محرومیت شامل موارد زیر است:

• متهم در پرونده‌های مرتبط با امنیت ملی، جرایم جاسوسی، قاچاق مواد مخدر و... ممکن است از طریق وکیل اطلاعات مهمی را به همدستان خود منتقل کند و این امر به ویژه اگر متهم با گروه‌های سازمان یافته در ارتباط باشد، می‌تواند تهدیداتی را برای امنیت کشور ایجاد کند.
•  مقامات قضایی در برخی مراحل حساس در تحقیقات اولیه نظیر: زمان بازجویی که در حال جمع‌آوری شواهد جدید یا اعتراف از متهم هستند؛ برای جلوگیری از اختلال در تحقیقات که به خاطر حضور وکیل و تأثیر او بر متهم ایجاد می‌شود؛ برای حضور او محدودیت‌هایی قائل می‌شوند.
• ملاقات با وکیل در برخی پرونده‌های حساس می‌تواند منجر به تحت فشار قراردادن شاهدان، آزار و اذیت یا تهدید آن‌ها شود؛ به همین دلیل برای جلوگیری از این اتفاقات، حق ملاقات با وکیل موقتاً سلب می‌شود.

سخن پایانی

متهم در برخی جرایم که موجب تهدید امنیت کشور یا اختلال در تحقیقات حقوقی می‌شود، از حق ملاقات با وکیل محروم می‌شود. این محدودیت‌ها معمولاً در جرایم جاسوسی، قاچاق بین‌المللی و جرایم اقتصادی کلان اعمال می‌شود. اگر شما در این زمینه نیاز به کسب اطلاعات بیشتر دارید، می‌توانید به وب‌سایت‌های حقوقی وکیل جو، وکیل تو (vakileto.net)، وکیل چی و ... مراجعه کنید، به نظر شما محدودیت در ملاقات با وکیل در جرایم خاص برای حفظ امنیت کشور چه مزایایی دارد؟ لطفاً پاسخ خود را از طریق کامنت با ما به اشتراک بگذارید.