آفت دهان چیست؟ +علل و راه‌های درمان آن
علت آفت دهان ، زخمی است که روی غشای مخاطی تشکیل می شود. آفت معمولا زخمی دایره ای شکل است که مکرر در داخل دهان و بر روی ناحیه ای که پوست کاملا به استخوان زیرین متصل نشده است، به وجود می آید.
آفت دهان به غیر از نواحی دهان، لب و گونه ها در نواحی دستگاه تناسلی مردانه و زنانه هم تشکیل می شود. علت آفت دهان هرچند هنوز کشف نشده است اما راه هایی برای تسکین آن وجود دارد. آفت مکرر معمولا در اکثر اوقات آزار جزئی می رساند، اما آفت می تواند در بعضی از افراد نشانه ای از بیماری مهمی باشد.
علت آفت مکرر دهان و راه انتقال آن
هر فردی ممکن است دچار آفت شود، ۲۰ درصد از جمعیت جهان، یک بار یا بیشتر دچار آف دهان می شوند. علت آفت دهان معمولا در دوران کودکی و یا کهنسالی روی می دهد و بیشتر در زنان دیده می شود. جالب است بدانید که اگرچه دود سیگار بسیاری از مشکلات پوستی و دهانی را بدتر می کند اما ممکن است، از دهان در برابر آفت ها محافظت کند.
زخم های دهانی یا آفت دهان انواع و دلایل مختلفی دارند. علت آفت دهان هنوز شناخته نشده اما از متداول ترین زخم هاست که طی دوره زمانی تکرار می شود. این آفت ها معمولا بدون هیچ درمانی ۱۰ الی ۱۴ روز طول می کشد تا بهبود یابد. شست و شوی دهان و برخی داروها درد شما را تسکین می دهند و به زخم شما کمک می کند تا سریعتر بهبود یابد.
انواع آفت
علت آفت دهان زخم های کوچکی است یکی از این آفت ها، آفت دهان کوچک (مینور) است که رایج ترین نوع آفت است به طوری که در هر ۱۰ نفر از مبتلایان به آفت ۸ نفر دچار این نوع زخم هستند. این زخم ها کوچک، دایره ای شکل و بیضوی هستند و کمتر از ۱۰ میلی متر طول دارد. آفت های مینور، رنگی متمایل به زرد دارند اما ناحیه اطراف آفت متورم و قرمز رنگ است.
در ناحیه آفت فقط یک آفت ممکن است پیشرفته شود، اما به طور همزمان نهایت پنج آفت در دهان روی می دهد. علت آفت دهان هرچه باشد بین ۷ تا ۱۰ روز طول می کشد تا درمان شود و اثری از خود باقی نگذارد. این آفت های دهانی معمولا دردناک نیستند.
در آفت ماژور از هر ۱۰ مورد مبتلا به آفت یک مورد به آفت ماژور مبتلا می شوند. این بافت ها به ۱۰ میلی متر قطر و بعضا بیشتر می شوند. معمولا فقط یک یا دو آفت در لحظه ظاهر می شود. هر زخم دهانی بین ۲ هفته تا چندین ماه زمان می برد تا درمان شود اما پس از درمان از خود اثری باقی می گذارد. این زخم ها ممکن است دردناک باشد و در جویدن غذا مشکل ساز شود.
زخم ویروس هرپس (تبخال) در هر ۱۰ مورد، یک مورد مبتلا به این نوع آفت هستند، این نوع آفت ها به سرهای نوک سوزنی معروف هستند و ۱ الی ۲ میلی متر طول دارند. ممکن است چندین آفت همزمان در دهان رخ دهد و حتی ممکن است تعدادی از این آفت ها به یکدیگر متصل شده و شکلی نامنظم به خود بگیرند. این نوع آفت های هرپس بین یک هفته الی دو ماه طول می کشد. برخلاف نامی که دارند این نوع آفت ها ارتباطی با تبخال ندارند.
علت آفت دهان
علت آفت دهان هنوز مشخص نیست. این نوع زخم دهانی عفونی نیستند و آفت دهان واگیردار نیست. در بسیاری از موارد این نوع زخم ها بدون هیچ دلیل ظاهری در افرادی که تن سالمی دارند روی می دهد. در بعضی از موارد آفت ها به علت برخی بیماری ها روی می دهد.
علت آفت دهان عبارت اند از:
آسیب قرار گرفتن نامناسب پروتزهای دندانی، خراشی که بر اثر کشیدن شدید مسواک روی می دهد.
تغییرات هورمونی در بعضی از زنان زخم های دهان قبل از قاعدگی روی می دهد. در بعضی دیگر از زنان زخم آفت های دهانی بعد از یائسگی روی می دهند.
ترک دخانیات در بعضی از افراد پس از ترک دخانیات دچار آفت های دهانی می شوند.
فقر آهن و برخی دیگر از ویتامین ها نظیر B۱۲ و اسید فولیک ممکن است دلیلی بر ایجاد زخم های دهانی محسوب شود.
به ندرت حساسیت های غذایی علت آفت دهان است.
آفت های دهانی در بعضی از خانواده ها وجود دارد. بنابراین عامل ژنتیک ممکن است علت آفت دهان در این خانواده ها باشد.
در بعضی از افراد استرس و اضطراب علت آفت دهان است.
برخی از داروها می تواند منجربه ایجاد زخم آفت شوند:
نیکوراندیل
داروهای ضد التهابی نظیر ایبوپروفن
جایگزین های خوراکی نیکوتین تراپی
برخی قرص های مشخص که باید در دهان ابتدا حل شوند مثل آسپیرین
برخی مواد مخدر نظیر کوکائین
در هر ۱۰ مورد از زخم آفت یک مورد مبتلا به ویروس هرپس (تبخال) هستند این نوع آفت ها به سرهای نوک سوزنی معروف هستند
اهداف درمان های آفت دهان معمولا روی تسکین درد، تسریع روند بهبودی آفت متمرکز است. و هیچ گونه درمانی وجود ندارد که باعث جلوگیری از ایجاد مجدد آفت دهان شود. بنابراین هیچ درمانی برای زخم آفت لازم نیست. دردی که بر اثر آفت به بوجود می آید معمولا خفیف است. به ویژه در آفت نوع مینور این درد بسیار خفیف است.
اقدامات عمومی به هنگام بروز زخم دهانی
پرهیز از مصرف مواد غذایی پر ادویه، آب میوه های اسیدی و غذاهای شور (نظیر چیپس) که باعث بدتر شدن درد شما می شوند. با استفاده از یک نی نوشیدنی ها را بنوشید تا از تماس مایعات با آفت دهان جلوگیری شود. (برای نوشیدنی های داغ از نی استفاده نکنید چون باعث سوختن گلوی شما می شود).
هرپس دهان
از مسواک نرم استفاده کنید. اگر پروتزهای دندان شما نامناسب قرار گرفته اند به دندان پزشک مراجعه کنید. اگر شما به دارویی مشکوک هستید که شاید علت آفت دهان شما شده باشد بهتر است آن را تغییر دهید.
برای مثال اگر شما از جایگزین های دهانی نیکوتین نظیر آدامس نیکوتین دار استفاده می کنید و به آفت دهانی مبتلا شده اید، استفاده از نوع دیگر درمان نظیر برچسب های نیکوتین دار و یا اسپری ها می تواند مشکل شما را رفع کند.
دهان شویه های نمکی (شور) : نصف قاشق چای خوری نمک در یک لیوان پر از آب گرم حل کرده و در دهان خود بچرخانید و تخلیه کنید. این روش را در هر زمانی که نیاز داشته باشید می توانید تکرار کنید. آب نمکی که دهان خود را با آن شست و شو داده اید را نخورید.
داروهایی که اثرات آفت دهان را کاهش می دهند
دهانشوی کلرهگزیدین
مسکن های استروئیدی
خمیر های محافظتی و تسکین دهنده
اسپری یا دهان شوی بنزیدامین
محصولاتی که دارای عوامل بی حس کننده موقتی (سر کننده های موضعی) به نام لیدوکائین
ژل کولین سالیسیلات
آفتین ژل از بهترین داروهای درمان آفت دهان است که توسط پزشک دنتال ایرانی ثبت شده و در ایران نیز تولید می شود.
درمان آفت دهان با نارگیل
شما می توانید تمامی موارد گفته شده در لیست بالا را بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید. پزشک شما ممکن است در صورت عدم نتیجه گیری و مفید واقع شدن موارد ذکر شده در قسمت قبل و شدیدتر شدن درد آفت دهان به شما پیشنهاد استفاده از دیگر روش های درمانی را کند. این درمان ها عبارتند از:
قرص های مسکن درمان آفت دهان
اسپری های تنفسی استروئیدی نظیر بکلومتازون که معمولا برای آسم استفاده می شود و می تواند برای درمان شما مفید واقع شود.
قرص های قابل حل که حاوی بتامتازون استروئیدی هستند و می توان آن را در آب حل کرد و از محلول به دست آمده برای شست و شوی دهان استفاده کرده و علت آفت دهان را از بین برد.
قرص های استروئیدی
آنتی بیوتیک ها نظیر داکسی سایکلین
درمان های خانگی آفت دهان و زخم های دهانی
دو درمان خانگی برای آفت های دهانی
۱- استفاده از روغن نارگیل در درمان آفت دهان
مقداری از روغن نارگیل برای از بین بردن علت آفت دهان موثر است این روغن را با استفاده از پنبه به صورت ضربه ای و آرام روی زخم دهان بزنید و سپس روی زخم نگه دارید. این روش را چند مرتبه در طول روز تکرار کنید.
همچنین شما می توانید از این روغن بر روی زخم و آفت دهان قبل از خواب استفاده کنید. در این صورت علت آفت دهان را از بین خواهید برد.
روغن نارگیل درمان طبیعی برای آفت و زخم دهان است چون ترکیبات زیاد ضد میکروبی (زنجیره متوسط اسید های چرب) دارد. همچنین نارگیل خواص ضد التهابی و ضد دردی دارد. این خواص تورم و درد آفت و زخم دهان شما را کاهش می دهد.
۲- استفاده از شیر نارگیل در درمان آفت دهان
شیر نارگیل را قرقره کرده و دهان خود را برای چند دقیقه با آن شست و شو دهید و سپس دهان خود را با آب تمیز شست و شو دهید. این روش را ۳ الی ۴ مرتبه در روز تکرار کنید.
شیر نارگیل تازه درمان خانگی بی نظیری برای زخم و آفت دهان است. شیر نارگیل خواص تسکین دهندگی دارد و می تواند درد شما را کاهش دهد. شما با استفاده از این روش دردتان را سریعا کاهش داده و می توانید به حالت طبیعی غذا بخورید.
منبع: نبض ما
10
