جانشین احتمالی ظریف کیست؟/ صدر، امیرعبداللهیان، واعظی یا عراقچی؟

همزمان با استعفای محمدجواد ظریف ، نام‌هایی به‌عنوان جانشین احتمالی وی به گوش می‌رسد.هرچند هنوز حسن روحانی استعفای ظریف را نپذیرفته، اما در صورتی که چاره‌ای جز این نداشته باشد، باید از میان چهره‌های مطرح دستگاه دیپلماسی، یکی را به‌جای وی انتخاب کند.
در این میان، یکی از مهمترین گزینه‌های احتمالی، حسین امیرعبداللهیان است. کسی که معاون ظریف بود اما استعفا داد.
او درباره دلایل استعفایش سکوت کرد اما منتقدان ظریف گفتند که فشار ریاض عامل اصلی استعفا بوده، بنابراین وزارت او، نوعی اعلام سیاست قاطع‌تر در برابر آل‌سعود و متحدانش محسوب می‌شود.
امیرعبداللهیان اکنون دستیار ویژه علی لاریجانی در امور بین الملل است. بنابراین گزینه‌ای نزدیک به رییس مجلس به شمار می‌رود. با این حال گزینه مطرح دیگر که نزدیک به برادران لاریجانی است، محمدجواد اردشیرلاریجانی، دیپلمات پرسابقه و کهنه‌کار کشور است که از منتقدان قدیمی برجام به‌ حساب می‌آید. انتخاب او، مسیر فروپاشی توافق هسته‌ای را هموار می‌کند.
اما اگر روحانی علاقه‌ای به پشت کردن به برجام نداشته باشد، بهترین گزینه که راه ظریف را ادامه دهد، عباس عراقچی معاون اوست.
عراقچی هرچند درگیر حواشی پرونده مالی برادرزاده‌اش است، اما یکی از مطرح‌ترین چهره‌های مذاکرات هسته‌ای است. انتخاب او این پیام را به جهان می‌دهد که قرار نیست تحولی جدی در وزارت خارجه رخ دهد.
محمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام که معاون وزیر خارجه در دوره اصلاحات بود، یک گزینه دیگر برای جانشینی ظریف است.
او اصلاح‌طلب است و به دلیل پیشینه خانوادگی‌اش، نفوذ منطقه‌ای بالایی دارد. وزارت او سیاست تنش‌زدایی در خاورمیانه را تسهیل می‌کند.
انتخاب صدر، نوعی امتیازدهی به اصلاح‌طلبانی خواهد بود که روحانی را متهم می‌کنند دولت دومش، راست‌گراست.
اما اگر معادلات داخلی را مبنا قرار دهیم، یک گزینه دیگر برای وزارت خارجه، محمود واعظی است. رییس دفتر روحانی خود را یک دیپلمات می‌داند و شایعه شده بود که او مخالف انتصاب ظریف بوده است.
اگر واعظی وزیر شود، حلقه حزب اعتدال و توسعه در کابینه بارتر شده و در عمل وزن محمدباقر نوبخت برای اداره دولت بیشتر می‌شود. کسی که لیدر جریان حزب اعتدال و توسعه در پاستور است.
هرچه هست حالا روحانی با دوراهی سخت حفظ یا حذف ظریف مواجه شده است. انتخاب جایگزین ظریف نشان می‌دهد رئیس‌جمهور می‌خواهد راه او در کابینه را ادامه دهد یا نه.

17