ائتلاف ایران-هندوستان در مقابل ائتلاف پاکستان-عربستان/ آیا بن‌سلمان می‌تواند پاکستان را به جان ایران بیندازد؟

حسین نیازبخش - به گزارش خبر فوری ، سی ان بی سی آمریکا دیروز گزارشی نوشت درباره افزایش سرمایه‌گذاری عربستان در پاکستان و قصد این کشور برای اتحاد با پاکستان جهت مقابله با ایران که رقیب اصلی و سنتی این کشور پادشاهی است.
طبق گزارش سی ان بی سی، عربستان حدود 20 میلیارد دلار در پاکستان سرمایه گذاری کرده است. جالب اینجا است بسیاری از این سرمایه گذاری ها در منطقه‌ بلوچستان که هم مرز با ایران است انجام گرفته است.
این سایت خبری مدعی است؛ محمد بن سلمان چند هفته پیش به پاکستان سفر کرده و در این سفر هدایای گران قیمتی مانند یک تفنگ طلا به پاکستان پیشکش کرده است. این هدیه ها معمولا زمانی پیشکش می‌شوند که یک کشور قصد دوستی و اتحاد با یک کشور دیگر را داشته باشد. به نظر می‌رسد عربستان دقیقا چنین قصدی دارد و می‌خواهد پاکستان را علیه رقیب تاریخی خود یعنی ایران با خود متحد کند.
سی ان بی سی معتقد است عربستان به طور کلی قصد دارد جبهه ای در شرق علیه ایران شکل دهد. جبهه ای با محوریت هند و پاکستان و چین. اما به نظر می‌رسد موفقیت بن سلمان در پاکستان بیش از سایر کشورها است.
سرمایه گذاری و کمک مالی در زمینه انرژی در منطقه بلوچستان پاکستان( که در مرز ایران قرار دارد) و استقبال پاکستان از این اتفاق، نشان می‌دهد که عربستان قصد نفوذ در مرزهای ایران را دارد.
گرگوری گاس(تحلیلگر مسائل بین الملل) در مصاحبه با سی ان بی سی نیوز تاکید دارد که عربستان قصد دارد فشار خود بر رقیب سنتی اش را از دوسمت یعنی خود شبه جزیره و پاکستان عملی کند.
گاس البته معتقد است پاکستان علاقه ای به تنش با ایران ندارد، چرا که ایران و پاکستان نه دشمن یکدیگر و نه متحد هم هستند اما با این حال، اسلام آباد و عمران خان قصد ندارد هدیه و پیشکش وسوسه کننده‌ عربستان را رد کنند.
گاس معتقد است، شرایط و سوابق نشان‌ می‌دهد که پاکستان بهترین گزینه برای اتحاد استراتژیک با عربستان در شرق است. سابقه تاریخی همکاری این دو کشور هم این را نشان می‌دهد. در دهه‌ نود که پاکستان به علت فعالیتهای هسته ایش توسط سازمانهای بین المللی تحریم شده بود، عربستان کمک مالی بسیاری به این کشور کرد و به خصوص در زمینه‎‌ خرید نفت بارها به این کشور امداد رساند.

ائتلاف نظامی عربستان که در یمن در حال جنگ است، حدود 70 هزار پاکستانی را به خدمت گرفته است و پاکستانی‌ها بخش زیادی از پیاده نظام عربستان را تشکیل می‌دهند. همچنین پاکستان کمکهای استراتژیک و نظامی تکنیکی زیادی را به عربستان کرده اند. نباید فراموش کرد که پاکستان در رده بندی قدرتمندترین ارتشهای جهان رتبه‌ 17 را دارد. این درحالی است که عربستان در این لیست رتبه ی 25 را از آن خود کرده است.
همچنین، این کشور(یعنی پاکستان) همچنین دارای سلاحهای هسته‌ای است و سی ان بی سی مدعی است که در صورت لزوم این سلاح ها می‌توانند خطری جدی برای دشمنان عربستان به حساب بیاید.

ائتلاف هند و ایران در مقابل عربستان و پاکستان

نباید فراموش کرد که حتی اگر پاکستان یک متحد بالقوه برای عربستان باشد، ایران هم یک متحد بالقوه در مرز پاکستان دارد. هندوستان که رقیب جدی و دشمن درجه یک پاکستان است و در این مدت اخیر بحرانهای مختلفی را در کشمیر با پاکستان داشته است، علاقه و پتانسیل بسیاری را برای ایجاد اتحاد با ایران دارد.
ایندین اکسپرس(یک سایت خبری هندی) پس از حملات تروریستی کشمیر و بلوچستان طی یک گزارش بر این امر تاکید کرد که ایران و هندوستان می‌توانند موتلف و متحد خوبی با یکدیگر در مقابل پاکستان باشند.
همچنین، در حدود یک سال اخیر روابط اقتصادی هندوستان و ایران به خصوص در زمینه‌ نفت بسیار بالا رفته است. هند یکی از خریداران اصلی نفت ایران است که از معافیت آمریکا در مورد خرید نفت ایران هم برخوردار است.
طبق گزارش اویل پرایس، ایران در این مدت در برخی پالایشگاه‌های هند سرمایه گذاری کرده است. یکی از این پالایشگاه‌های مهم نگا پانتام (Nagapattnam) است که در هند واقع و توسط پرسنل بومی اداره می‌شود.
طبق گزارش روزنامه اکونومیک تایمز، ایران بخشی از سرمایه گذاری 4 میلیارد دلاری لازم برای افزایش ظرفیت تولید سالانه این شرکت(یعنی نگا پانتام) به 9 میلیون تن نفت خام را خواهد پرداخت.
علاوه بر این، مدتی قبل، دولتهای ایران و هند، طبق توافقاتی به این نتیجه رسیدند که هندی ها همه پرداخت‌ها بابت خرید نفت خام ایران را از مالیات معاف کنند.
اینها همه نشان می‌دهد که روابط ایران و هند به خصوص در بعد اقتصادی و امنیتی بسیار به هم گره خورده است و در صورت احتیاج، هند می‌تواند متحد خوبی برای ایران باشد.

ایران و پاکستان علاقه‌ای به تنش با یکدیگر ندارند

با این وجود، گرگوری گاس(تحلیل گر سی ان بی سی) معتقد است که بعید است پاکستان واقعا به دام عربستان بیفتد و هرگز درگیری با ایران را آغاز نمی‌کند.
از نظر او عربستان از هدایا و سرمایه گذاری های عربستان استفاده می‌کند، اما روابط نسبی خود با ایران را هم حفظ می‌کند.
این اجتناب از درگیری و تنش، چیزی است که محمد جواد ظریف (وزیر امور خارجه مان) هم بر آن تاکید دارد. ظریف در اوج بحران هند در خصوص میانجیگری ایران بین هند و پاکستان، اظهار داشت: با وزیرخارجه پاکستان صحبت کرده‌ام و با مسئولان هندی نیز در تماس هستیم تا کاری که مقدور است را انجام دهیم.
ظریف هرگونه طرفداری از هند در این درگیری را تلویحا رد کرده و تاکید دارد که درگیری در شبه قاره هند به ضرر کل منطقه است.
به نظر می‌رسد که نه ایران و نه پاکستان علاقه‌ای به قرار گرفتن در مقابل هم ندارند و اتحاد عربستان-پاکستان و ایران-هندوستان جز در برخی زمینه‌های محدود اقتصادی در حوزه‌ دیگری شکل نمی‌گیرد.
القدس العربی چند روز قبل طی گزارشی تاکید کرد که عمران خان، نخست وزیر پاکستان در طول شش ماه گذشته تلاش کرده تا روابط این کشور با همسایگانش به خصوص ایران را تقویت کند.
خان روابط قدیمی اسلام آباد با ایران را از سر گرفته و همزمان، خطوط ارتباط با عربستان، دشمن دیرینه تهران را هم گشوده است. هدف عمران خان داشتن یک کشور امن و آرام و داشتن روابط صلح آمیز با همسایگانش است و به همین دلیل، بعید است روابط ایران و پاکستان با چند اقدام تروریستی یا افزایش ارتباطات ریاض و اسلام آباد دچار تنش جدی شود.

38