اختلاف آماری وزارت اقتصاد و موسسات جهانی/ سال 98 سال پوست اندازی اقتصاد ایران

ساره جعفرقلی : امروزه برنامه ريزي و تصمیم گیري مبتنی بر آمارهاي صحیح، دقیق و بهنگام يکی از رموز توسعه و پیشرفت کشورها به شمار میرود. مقايسه روند توسعه يافتگی در کشورهاي مختلف بیانگر اين واقعیت است که میزان پیشرفت و توسعه و گستردگی با نظام تولید آمار و اطلاعات، ارتباط تنگاتنگ و مستقیمی دارد؛ به طور متقابل اجراي سیاستها و برنامه هاي توسعه اي کشور نیز بدون در اختیار داشتن آمار و اطلاعات کافی، دقیق و بهنگام امکان پذير نیست.

در این بین در کشور ما هرسال با مشکل آمار و گزارش دقیق از رشد اقتصادی، تورم، آمار بیکاری و ...مواجه هستیم متاسفانه اختلاف آماری مراکز اقتصادی کشور با مراکز جهانی بسیار فاحش است که البته این خود باعث نمی شود که مردم رکود و تورم اقتصادی را درک نکنند .

روند کلی متغیرهای اقتصادی در یک سال اخیر، نشان می‌دهد اقتصاد ایران در مسیر قرار گرفتن در یک دوره رکود تورمی قرار دارد. زیرا از یکسو نرخ تورم روند افزایشی گرفته و از سوی دیگر رشد اقتصادی فصلی کاهش و چشم‌انداز آن نیز نزولی بوده است. روند متغیرها نشان می‌دهد در چند فصل آتی افزایش نرخ تورم، کاهش رشد اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری استمرار داشته باشد.

صندوق بین المللی پول در جدیدترین گزارشی که منتشر کرده رشد اقتصادی ایران را در سال 97 برابر با منفی 9/ 3 و تورم اقتصادی را هم 2/31 درصد اعلام کرد ضمن اینکه پیش‌بینی کرد این رقم در سال جدید به ترتیب به منفی ۶ درصد و 2/37 درصد می رسد.

گزارش صندوق بین المللی پول از اقتصاد ایران در سه شاخص تولید ناخالص ملی، تورم و بیکاری بدین شرح است:

براساس گزارش خبرنگار خبر فوری ، با بودجه ای که برای سال 98 بسته شده است رسیدن به این رشد منفی و تورم دور از ذهن نیست چرا که از یک سو هنوز مشکل دلار 4200 تومانی که محل مناقشه شده است حل نشده از سوی دیگر اقتصاد متکی بر نفت ما هرروز به دلیل تحریمها کوچکتر می شود ضمن اینکه در سال جدید متاسفانه با دلیل بروز سیلابهای شدید در شهرهای مختلف به شدت به کشور و مردم خسارت وارد شد حال دولتی که با کسری بودجه روبرو است باید این خسارات را برطرف کند.

در سال گذشته هم کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل(آنکتاد) از ورود اقتصاد ایران به رکود با رشد منفی یک درصد در سال ۲۰۱۸ خبر داده بود و رشد اقتصادی منفی ۲.۴ درصد و تورم ۳۴.۹ درصدی را برای سال ۲۰۱۹ پیش بینی کرد.

بر اساس پیش بینی این نهاد بین المللی در سال 2019 رشد اقتصادی ایران به منفی 2.4 درصد خواهد رسید. البته آنکتاد پیش بینی کرده است در سال 2020 اقتصاد ایران از رکود خارج شود و رشد 0.1 درصدی را تجربه کند.

آنکتاد پیش بینی کرده است نرخ تورم ایران در سال 2019 نیز همچنان افزایشی باشد و به 34.9 درصد در این سال برسد اما در سال 2020 رو به کاهش بگذارد و به 22.8 درصد برسد.

این گزارش نرخ بیکاری در ایران طی سال 2018 را نیز 12.1 درصد اعلام کرده که نسبت به سال قبل از آن تغییری نداشته است.

در زمانی که وضعیت اقتصادی ایران به شدت تحت تاثیر سیاستهای خارجی و داخلی قرار گرفته و تحریمها هم هرروزه ما را تهدید می کند براساس محاسبات بانک مرکزی نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به آبان‌ماه ۱۳۹۷ نسبت به دوازده ماه منتهی به آبان‌ماه ۱۳۹۶ معادل ۱۸.۴ درصد و تورم نقطه به نقطه ۳۹.۹ درصد است

وضعیت اقتصادی ایران طبق جدول زیر در سال 97 نشان می دهد

حال در این بین طبق گزارش جدید و پیش بینی بانک جهانی تولید ناخالص ملی ایران در سه ماه گذشته بدین شرح بوده است:

این در حالی است که وزارت اقتصاد ایران در گزارشی پیش‌بینی کرده بود حداکثر تورم در سال 97 بالغ بر ۲۷.۸ درصد و رشد اقتصادی در بدبینانه‌ترین حالت منفی ۲.۵ درصد است.

وزارت اقتصاد در گزارشی به عملکرد 9 ماهه اقتصاد در سال 97 و شاخص‌های کلان پرداخته و نرخ تورم و رشد اقتصادی سال 97 را پیش‌بینی کرده است.

رشد اقتصادی در ۹ ماه نخست سال گذشته وضعیت مناسبی نداشته است. به طوری که رشد تابستان منفی و رشد بهار فاصله زیادی با هدف‌گذاری متوسط رشد در برنامه ششم توسعه دارد. پیش‌بینی نهادهای بین‌المللی نیز حاکی از استمرار کاهش رشد اقتصادی در ادامه سال و منفی شدن رشد اقتصادی سال 97 دارد.

همچنین مرکز پژوهش‌های مجلس رشد اقتصادی سال 98 را به دو صورت پیش‌بینی کرده است که در خوش‌بینانه‌ترین حالت 4.5 - درصد و در بدبینانه‌ترین شکل 5.5- درصد خواهد بود. رشد اقتصادی سال 97 نیز در بهترین و بدترین حالت 2.6- و 5.5- درصد است.

در بودجه 98 صادرات نفت روی 1.5 میلیون بشکه در روز بسته شده است از نظر اقتصاددانان این رقم خوش‌بینانه است و بستگی به تحولات منطقه دارد، اگر اوضاع بهتر از شرایط کنونی شود، امکان تبادل و تهاتر وجود دارد. بدبینانه‌ترین میزان صادرات نفت روی یک میلیون بشکه در روز است.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز صادرات و یک و نیم میلیون بشکه‌ای در روز را خوش‌بینانه می‌داند. کارشناسان مرکز در چند گزارشی که در این رابطه منتشر کردند به این مساله واکنش نشان دادند و ادعاهای دولت ایران را رد کردند؛ چرا که دولت امریکا هدف خود از اعمال تحریم علیه ایران را به صفر رساندن فروش نفت قرار داده است . تاکید مرکز پژوهش‌ها بر این مساله ناشی از آن است که پیش بینی غلط در این شرایط می‌تواند به افزایش کسری بودجه منجر شود و در شرایطی که کشور درگیر مشکلاتی در تامین منابع است، باید از نگاه‌های خوش‌بینانه و بد بینانه جلوگیری کرد.

بررسی نرخ تورم و رشد اقتصادی نشان می دهد که ما در سال 98 در مورد نرخ بیکاری وضعیتی بدتر از سال گذشته خواهیم داشت . ایراد کار این است که تیم اقتصادی دولت هیچ نقشه راه درستی از وضعیت تولید ندارد. هنوز بلاتکلیفی در حوزه تولید و بنگاه‌های تولیدی حاکم است و مشخص نشده که چه تولیداتی، چگونه و به چه میزان باید تحت حمایت قرار بگیرد؟!

به هرحال تمام این بررسیها نشان می دهد اگر تیم دولت به خود نجنبد و فکر عاجلی نکند نه تنها تورم بیشتر و رشد اقتصادی منفی تری خواهیم داشت بلکه بیکاری هم در سراسر کشور گسترده می شود و کسری بودجه هم در این قوز بالاقوز خواهد شد .

43