تداوم حال ناخوش بزرگترین دریاچه آب شور خاور‌میانه/ چرا حجم و وسعت دریاچه ارومیه افزایش نیافت؟/ آب رهاشده به کجا می‌رود؟
با وجود اینکه تاکنون چند مرحله رهاسازی آب به سمت دریاچه ارومیه در زمستان انجام شده، اما حجم و وسعت آن به صورت ناچیزی بالا آمده و تراز آن نیز ثابت مانده است.
وضعیت دریاچه ارومیه در یک ماه گذشته نشان می‌دهد که نگین آبی آذربایجان در اواخر دی ماه تراز 1271.26، وسعت دو هزار و 800 کیلومتری و حجم آبی سه میلیارد و 32 میلیون مترمکعبی را به ثبت رساند.
این در حالی است که آمارهای رسمی نیز حاکی از کاهش 25 درصدی مجموع بارش‌های کشور از ابتدای سال آبی تا 30 دی ماه دارد.در چهارم بهمن ماه، مرحله نخست رهاسازی آب از سد دریک سلماس به سمت دریاچه ارومیه با حداکثر دبی مطمئن و با توجه به ملاحظات ایمنی سدها و ظرفیت ایمن رودخانه‌های پایین دست آغاز شد.
در ششم بهمن ماه نیز سومین رهاسازی از سد دریک سلماس به دریاچه ارومیه انجام شد و در هشتم بهمن ماه تراز سطح آب دریاچه 1271.27 متر، وسعت دو هزار و 807 کیلومترمربع و حجم آب موجود در دریاچه ارومیه به سه میلیارد و 35 میلیون مترمکعب رسید.
همچنین این وضعیت تراز، وسعت و حجم دریاچه ارومیه تا 11 بهمن ماه بدون هیچ تغییری ثابت ماند. در 13 بهمن ماه رئیس سازمان برنامه و بودجه در سفر به آذربایجان‌غربی و در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه آذربایجان‌غربی تاکید کرد: برای تامین اعتبار احیای دریاچه ارومیه هیچ کمبودی وجود ندارد.
محمدباقر نوبخت تصریح کرد: نسبت به احیای دریاچه ارومیه خود را متعهد دانسته و دولت برای پایان این پروژه، هر هزینه‌ای نیاز باشد تخصیص می‌دهد.
بیش از 11 هزار میلیارد تومان برای دریاچه ارومیه هزینه شد
وی افزود: برای احیای دریاچه ارومیه تا به امروز پنج هزار و 100 میلیارد تومان اعتبار هزینه شده که با قیمت‌های امروزی رقمی بالغ بر 11 هزار و 900 میلیارد تومان می شود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در بازدید از تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه نیز بیان کرد: دو کیلومتر از 36 کیلومتر تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه آبرفت بوده که 1400 متر از آن باقی مانده است.
همچنین معاون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تونل در ماه اخیر به مشکل فنی و به یک شرایط آبرفتی برخورد کرده بود. مسعود تجریشی اظهار داشت: این بخش آبرفتی نیازمند اعتبارات بیشتر تشخیص داده شده است و از کل عملیات این بخش که 400 متر بوده، 100 متر آن طی شده است.
وی با بیان اینکه هم اکنون به صورت ماهانه تونل توسط رییس سازمان حفاظت محیط زیست بازدید می شود، اضافه کرد: با توجه به افزایش هزینه ها و علاقه معاون رییس جمهور و پیگیری وی، قرار شد این محل مورد بازدید مجدد قرار گیرد و پیشرفت و مشکلات مالی مشاهده شود.
رییس سازمان برنامه و بودجه کشور ادامه داد: این طرح مهم با حدود سه هزار میلیارد تومان به پایان می‌رسد که ارزش کنونی آن 12 هزار میلیارد تومان است.
همچنین در 17 بهمن ماه براساس جدول وضعیت دریاچه ارومیه، نگین آذربایجان تراز 1271.27 متر، وسعت دو هزار و 807 کیلومترمربع و حجم آبی سه میلیارد و 35 میلیون مترمکعب را به ثبت رساند.
ابلاغ رهاسازی 640 میلیون مترمکعب آب از سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه
در 19 بهمن ماه فرهاد سرخوش مدیر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی از ابلاغ رهاسازی 640 میلیون مترمکعب آب از سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه خبر داد و افزود: این میزان رهاسازی از سدهای ساروق، شهید کاظمی، شهرچای، مهاباد،دریک، زولا،حسنلو در آذربایجان غربی و سدهای قلعه چای و علویان آذربایجان شرقی خواهد بود.
در 26 بهمن ماه نیز تراز دریاچه به 1271.29 متر، وسعت به دو هزار و 821 کیلومترمربع و حجم آب موجود در دریاچه ارومیه نیز به سه میلیارد و 41 میلیون مترمکعب رسید.
مقایسه تغییر وضعیت دریاچه ارومیه از اواخر دی تا اواخر بهمن نشان می‌دهد که با وجود چند مرتبه رهاسازی‌های انجام شده، وسعت دریاچه ارومیه 21 کیلومتر و حجم آب آن تنها 9 میلیون مترمکعب افزایش یافته است.
اندازه‌گیری تراز بستر دریاچه ارومیه از دو سال گذشته آغاز شد
رئیس گروه تلفیق شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی در رابطه با علت افزایش ناچیز حجم و وسعت دریاچه ارومیه با وجود رهاسازی‌ها اظهار داشت: از حدود دو سال گذشته، اندازه‌گیری تراز بستر دریاچه ارومیه آغاز شده، یعنی در طول بزرگراه شهید کلانتری ارومیه یک پل کنترلی وجود دارد که از آنجا تغییرات بستر دریاچه به صورت ماهانه اندازه‌گیری می‌شود.
فرهاد نصیری بیان کرد: درست است که از ماه گذشته تراز دریاچه ثابت مانده است اما از چهار دی تا 13 بهمن، هفت سانتی‌متر بستر دریاچه کاهش یافته و در این رابطه، نمک در هوای گرم غلیظ‌تر شده و از آب جدا می‌شود و در بستر و حاشیه به صورت رسوب بلورهای نمک تثبیت شده و در واقع سالانه در حدود 30 تا 40 سانتی‌متر در بستر دریاچه ارومیه رسوب نمکی وجود دارد.
وی افزود: بارندگی که آغاز شده و آب شیرین از رودخانه وارد دریاچه می‌شود، به تدریج این نمک‌ها در ابتدا در حاشیه و سپس در بستر دریاچه حل شده و همین باعث می‌شود که با وجود اینکه آب توسط رودخانه وارد دریاچه می‌شود، تراز ثابت مانده و تراز که ثابت ماند، آب، نمک‌هایی که در کف و حاشیه بوده را حل و آب جایگزین آنها می‌شود و در واقع عمق دریاچه بیشتر شده بدون اینکه تراز افزایش یابد.
رئیس گروه تلفیق شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی گفت: عمق دریاچه نشان دهنده افزایش حجم آبی است، یعنی بدون اینکه تراز افزایش یابد حجم آب افزایش می‌یابد.
نصیری بیان کرد: تاکنون 50 میلیون مترمکعب آب از سد شهید کاظمی بوکان و یک میلیون مترمکعب آب از سد دریک سلماس به دریاچه ارومیه رهاسازی شده است.
وی افزود: در حالت کلی افزایش عمق دریاچه ارومیه سبب پایین آمدن بستر دریاچه شده و تراز ثابت می‌ماند و با وجود اینکه تراز ثابت است اما عمق دریاچه افزایش می‌یابد.
منبع: تسنیم
68
