سیل سیستان و بلوچستان بهانه جدید کلاهبرداری‌های میلیونی‌

این سلبریتی‌ها بودند که برای کمک و یا حتی برای عکس گرفتن به کرمانشاه رفتند و سعی کردند افراد زیادی را با خود همراه کنند. در این میان علی دایی یکی از این سلبریتی‌ها بود که بعد از گذشت ٨ روز، مردم بیش از ٨‌ میلیارد تومان برای کمک به زلزله‌زده‌ها به حساب او پول واریز کردند. دایی هم از همان ساعت‌های نخست ویدیو‌های خرید و بسته‌بندی کمک و رساندن آن‌ها به مناطق زلزله‌زده را در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی می‌گذارد تا مردم ببینند که کمک‌های‌شان واقعا به دست مردم آسیب‌دیده می‌رسد یا نه؟

اما اینکه این پول‌های جمع آوری شده دقیقا چه سرنوشتی پیدا کرد و چه شد؟ سوالی است که جواب درستی به آن داده نشد. هر چند برخی از این سلبریتی‌ها به دادگاه احضار شدند و از آن‌ها توضیح خواسته شد.

نکته قابل توجه آن است که در این بین علاوه بر چهره‌های معروف سینمایی، ورزشی و سیاسی عده‌ای از همان ساعت‌های نخست فاجعه از طریق فضای مجازی برای جمع‌کردن کمک دست به کار شدند.

برخورد قوه قضائیه تا جایی به طور جدی پیگیری شد که در فروردین ماه امسال همزمان با وقوع سیل در استان‌های گلستان، خوزستان، فارس، لرستان و... که فضای جمع آوری کمک‌های مردمی از طریق اشخاص حقیقی کم رنگ‌تر شد و با تذکر‌های قوه قضائیه جمع آوری‌ کمک‌های مردمی به عهده نهاد‌های حمایتی از جمله هلال احمر، کمیته امداد و... گذاشته شد و اعلام شد: «هر خیریه یا دستگاهی که بخواهد برای سیل زدگان کمک مردمی جمع آوری کند، کاری غیر قانونی انجام داده است و اقدام آن بدون مجوز صورت می‌گیرد.»

اما این انتهای کلاهبرداری‌ها و سوء استفاده‌ها نبود. در حال حاضر با وقوع سیل در استان‌های جنوبی کشور از جمله سیستان و بلوچستان و کرمان در فضای مجازی کشور شاهد ترفند‌های جدید تری برای جمع آوری کمک‌های مردمی به سیل زدگان هستیم.

هر کسی که تعدادی دنبال‌کننده در یک شبکه اجتماعی دارد، اعم از سلبریتی‌ها و یا افراد عادی، به فکر جمع‌آوری کمک افتاده است، اما به شیوه تأسیس یک موسسه خیریه!

آن‌ها علاوه بر استفاده از رانت در فضای مجازی و تبلیغات جدی برای آن‌ که خود را به دیگران اثبات و اعتماد بیشتری کسب کنند، راهی مناطق سیل زده شده اند تا کمک‌ها را با دستان خود به مردم آسیب‌دیده برسانند. هر یک از این تبلیغات علاوه بر سوءاستفاده از احساسات مردم، رنگ و بوی حس همدلی و همراهی را نیز دارد. خیریه‌های وابسته به این تبلیغات در اینستاگرام، تلگرام و صفحات توئیتری حتی نام‌شان هم به چشم آشنا نیست و به گوش نرسیده است. خیریه‌هایی که دخل‌وخرج‌شان مشخص نیست و نمی‌توان صحت کارشان را از چند عکس و فیلمی که منتشر می‌کنند، متوجه شد. تعدادی از آن ها نیز تنها به تبلیغات بصری توجه نمی‌کنند و با تماس با تلفن‌های همراه به نام خیریه از فردی که با آن ارتباط گرفتند درخواست می‌کنند که به شماره حساب اعلام شده پول واریز کنند.

حدود دو هفته از وقوع سیل سیستان و بلوچستان می‌گذرد و در همین مدت کوتاه حساب‌های بانکی چندین نفر در شهر‌های مختلف کشور مسدود شده است و مراجع قضائی اعلام کرده‌اند که بسیاری از آن‌ها تخلفاتی در زمینه جمع‌آوری کمک‌های مردمی داشته‌اند و قابل‌اعتماد نیستند.

معاون دادستان کل کشور: شماره حساب بدهید، حسابتان مسدود می‌شود

همچنین مسئولان دستگاه قضا و پلیس فتا در این چند روز و سایر زمان‌ها، بار‌ها و بار‌ها به مردم اخطار داده‌اند تا به این افراد که در فضای مجازی سعی بر جلب اعتماد مردم دارند تا کمک‌های آن‌ها را دریافت کنند، اعتماد نکنند. تا جایی که جواد جاویدنیا معاون دادستان کل کشور از مردم خواست در صورت مواجهه با این موارد شماره حساب‌ها و شماره کارت‌های اعلامی را در بخش شکایات و اعتراضات مردمی پایگاه اینترنتی معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور از قسمت "خدمات مالی غیرمجاز" اطلاع دهند تا بلافاصله نسبت به مسدودسازی این حساب‌ها اقدام شود.

همچنین معاون دادستان کل کشور به اشخاص و چهره‌های شناخته شده هشدار داد که در صورت اقدام، حساب‌ها مسدود و مبالغ جمع آوری شده توقیف و به سازمان‌های یادشده تحویل داده خواهد شد، لذا از هر گونه اقدام در این زمینه خودداری شود.

جاوید نیا به آن دسته از افرادی که با نیت خالص قصد کمک به سیل زدگان را دارند نیز توصیه کرد: این افراد با مراجعه به سازمان‌های یادشده مجوز اقدام دریافت کنند و شماره حساب‌های خاصی مختص این امر با نظارت سازمان‌های مسئول و طبق شرایطی که این سازمان‌ها اعلام می‌دارند افتتاح و در درگاه اینترنتی رسمی این سازمان‌ها اعلام می‌شود تا مردم پس از اطمینان از تایید و نظارت سازمان‌های مسئول وجوه خود را به حساب‌های مورد تایید واریز کنند.

با این تفاسیر نمی‌توان گفت که تمام این افراد جرمی انجام داده‌اند و باید به سزای اعمال‌شان برسند، اما به‌هر‌حال باید حساب‌ و کتابی وجود داشته باشد تا مردم از آنچه در اختیار‌شان قرار داده‌اند، مطلع شوند. در زمان زلزله بم و ورزقان چندین نفر حساب‌های‌شان مسدود شد و چندین نفر نیز بازداشت شدند. در آن زمان هم سرنوشت برخی از این کمک‌های مردمی مشخص نشد که اگر تمام این کمک‌ها واقعا برای زلزله‌زده‌ها خرج می‌شد، شاید همچنان برخی از آسیب‌دیده‌ها بدون سرپناه نمی‌ماندند.

زهره شایسته

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

38