بی آب شدن چند استان و افزایش آتش سوزی جنگل ها در سال 1401

مدیر کل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی می‌گوید: امسال یکی از بدترین سال‌ها از نظر آلودگی هوا و کم‌آبی است؛ چند استان کشور بی‌آب خواهند شد و باید با تانکر آبرسانی شوند و آتش‌سوزی جنگل‌ها نیز افزایش خواهد یافت.

در تهران نیز کمبود آب در تهران حتمی خواهد بود و فعلا هم آلودگی هوا در حدی است که در خانه ماندن یا بیرون آمدن تفاوتی ندارد. این مقام مسئول اظهار امیدواری کرده که بارش بتواند جلوی گرد و غبار را بگیرد!!

گرد و غبار این روزها به شدت روی کشور و برخی از شهرها خصوصا تهران سایه انداخته و نفس مردم را به شماره انداخته است. در حالی که هنوز فروردین ماه تمام نشده و فصل گرما آغاز نشده است، اما نه تنها گرمای هوا شروع شده بلکه گردوغبار هم به آن اضافه شده است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند این وضعیت در سال ۱۴۰۱ به مراتب بدتر هم خواهد شد. احد وظیفه مدیر کل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی در گفتگویی شرایط موجود و وضعیت پیش رو را توضیح داد. این مقام سازمان هواشناسی معتقد است امسال وضعیت بدتری پیش روست تا آنجا که علاوه بر گرد و خاک، بسیاری از شهر‌های کوچک با تانکر آبرسانی خواهند شد.

دریاچه‌ها خشک شده‌اند و بستر گردوخاک‌ هستند

مدیر کل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی می‌گوید: امسال یکی از سال‌های خشک کشورمان خواهد بود و بارندگی‌ها نیز بسیار کم بود، به طوری استان ایلام در جنوب غرب کشور ۶۳ درصد بارندگی‌های آن از نُرم کمتر است، استان‌های خوزستان و کرمانشاه نیز همین شرایط را دارند. بسیاری از استان‌های ما در نوار غربی و شمال شرق، همین شرایط را دارند. این دومین سالی است که ما دچار بحران کم‌آبی و خشکسالی هستیم.

او با بیان اینکه این کم‌آبی و خشکسالی مختص ایران نبوده است، گفت: کشور‌های همجوار ما و جنوب اروپا نیز دچار همین موضوع شده‌اند. زمانی که خشکسالی صورت می‌گیرد، بارندگی‌ها کمتر از نُرم خواهد بود، تالاب‌ها آبدار نخواهند بود و بستر تالاب‌ها کانون ریزگرد‌ها خواهند بود. نمونه آن تالاب گاوخونی در جنوب اصفهان است که کاملا خشک شده و زمانی که باد می‌آید، این‌ها به صورت گرد و خاک خواهند بود. دریاچه نمک در جنوب تهران و سایر آبگیر‌هایی که در گذشته وجود داشتند نیز بستر گردوخاک‌ها هستند.

حل مشکل آلودگی هوا راهکار کوتاه‌مدت ندارد

وظیفه با اشاره به هوای آلودگی هوای تهران و سایر استان‌ها، تصریح کرد: منبع این گردوخاک‌ها عمدتا خارجی است، جنوب سوریه، غرب اردن، شمال عربستان، کویت و ... منابع گردو خاک هستند و منطقه وسیعی را هم در برمی‌گیرند، هرچند که منابع داخلی در ایران هم باعث تشدید این اتفاق می‌شود.

حل این موضوع راهکار عاجل و کوتاه‌مدت ندارد! مصرف منابع آبی با توجه به جمعیت بسیار زیاد است و بیش از توان اکولوژی کشور است و بیش از حد مجاز منابع آبی برداشت می‌کنیم و طبیعت را از دسترسی به آب محروم می‌کنند، مثل زاینده‌رود که دیگر آنقدری آب ندارد که به تالاب گاوخونی هم برود و آبی که وجود دارد را یا کشاورزان برمی‌دارند یا بخش صنعت یا بخشی از آنهم برای شرب مصرف می‌شود و محیط زیست از آن بهره‌ای نمی‌برد و رفته رفته این مناطق تبدیل به کانون گردو غبار می‌شوند.

امسال آتش‌سوزی جنگل‌ها افزایش خواهد یافت

این کارشناس ادامه داد: کشور‌های همسایه ما نیز دچار همین وضعیت هستند. همه آن‌ها کشور‌های کم‌بارش و کم‌آبی هستند. عراق، کویت، سوریه، اردن و حتی ترکیه البته تا حدی، نمونه این کشور‌ها هستند و آبی که وجود دارد، با توجه به نحوه مصرفی که داریم کفاف شرایط را نمی‌دهد و طبیعت اولین جایی است که آسیب می‌بیند و این آسیب را با مشکل تنفسی که داریم، تجربه و لمس می‌کنیم. این شرایط آتش‌سوزی جنگل‌ها را هم افزایش می‌دهد.

چند استان کشور بی‌آب خواهند شد و باید با تانکر آبرسانی شوند

وظیفه با بیان اینکه در تابستان امسال شرایط سختی را داریم، خاطرنشان کرد: اقلیم ما تابستان گرمی دارد و با توجه به اینکه سال دوم خشکسالی پی در پی را داریم، اثرات آن بیشتر حس می‌شود. امسال هم علاوه بر گرد و خاک به احتمال زیاد مانند سال گذشته بسیاری از شهر‌های کوچک با تانکر آبرسانی خواهند شد؛ مانند فلات مرکزی، جنوب شرق، سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی، سمنان و ... کم‌بارشی دارند و چون جمعیت بالا و اقلیم خشکی دارند، در نتیجه نیازمند این هستند مانند سال قبل با تانکر آبرسانی شوند.

کمبود آب در تهران حتمی خواهد بود

این کارشناس ادامه داد: تهران هم وضعیت بدی دارد، شرایط سد‌ها خوب نیست و کمبود آب حتمی خواهد بود. اگر خاطرتان باشد، قبل از سال ۹۷ شرایط گردوخاک بسیار بد بود، خصوصا در خوزستان داشتیم. آن زمان به دلیل وقوع چندین سال خشکسالی پی در پی بود و امسال که بازهم خشکسالی بی‌سابقه‌ای داریم، همان روند بازهم برگشته است و نسبت به سال قبل هم موارد گردوغبار و هم شدت آن بیشتر خواهد شد. هر چه خشکسالی بیشتر شود، فرسایش خاک هم افزایش پیدا می‌کند و چون پوشش گیاهی ضعیف است، در نتیجه باد گرد و غبار را به راحتی در هوا بلند می‌کند. امسال نیز هم گردوغبار بیشتر است.

آلودگی هوا در حدی است که در خانه ماندن یا بیرون آمدن تفاوتی ندارد

مدیر کل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی با اشاره به انتقاد‌ها به عدم تعطیلی تهران و سایر استان‌ها در این آلودگی هوا گفت: این گردوغبار همه جا وجود دارد، همین الان که در خانه هستید هم این گردو غبار را حس می‌کنید و با بودن در خیابان تفاوتی ندارد. تعطیلی هم چاره کار نیست و اصلا موثر نیست. البته در شرایط بحرانی مدارس و نهاد‌ها باید تعطیل می‌شود، اما آلودگی در تهران به حدی نبود که نیاز به تعطیلی داشته باشد. نمی‌گویم که هوای خوبی داریم، اما گروه‌های حساس باید در خانه بمانند و به خودشان مرخصی بدهند و با توجه به شرایطی که بود، به عنوان یک کارشناس می‌گویم اصلا نیاز به تعطیلی عمومی نبود.

امیدواریم بارش بتواند جلوی گرد و غبار را بگیرد

وی ادامه داد: موجی از گردوخاک از سمت عراق به سمت کشور در حال عبور است، اما خوشبختانه جلوی آن موجی از بارش وجود دارد، که احتمالا آن بارندگی تا حدی بتواند جلوی این توده گرد و غبار را در نوار غربی و ارتفاعات زاگرس را بگیرد و عمده آن را حذف کند. چون بارندگی تاثیر زیادی در جلوگیری از غلظت آن کم کند.

با توجه به اینکه در مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی کار می‌کنم، خصوصا منابع آبی، بارندگی، درصد پر شدگی سد‌ها و ... را رصد می‌کنیم و با توجه به کمبود‌های جدیی که تاکنون داشتیم و در ادامه هم امیدوار نیستیم که بارندگی خوبی را داشته باشیم و با توجه به گرم شدن هوا و مصرف زیاد بالا، خواهشمندم مردم توجه کافی به نحوه استفاده از آب را داشته باشند تا بتوانیم از این شرایط عبور کنیم.