آنکارا: گرد و غبار در ایران ارتباطی به سدهای ترکیه ندارد

وزارت خارجه ترکیه امروز (پنج‌شنبه) با صدور بیانیه‌ای تلاش کرد به اتهامات وارده به این کشور در خصوص سدسازی‌های گسترده به عنوانی عامل اصلی ریزگردها پاسخ دهد.

به نوشته وبگاه اطلاع‌رسانی وزارت خارجه ترکیه، در این بیانیه آمده است: «ادعاهایی مبنی بر اینکه سدهایی که ما ساختیم باعث مشکلات زیست‌محیطی اخیر در ایران و موجب ایجاد طوفان‌های شن و گرد و غبار شده و آلودگی هوای تهران را به اوج خود رسانده است، به شدت در رسانه‌های ایران مطرح و متعاقبا در دستور کار سیاستمداران [ایران] گرفته است.»

در ادامه این بیانیه آمده است: «ادعاهایی مبنی بر اینکه سدها در ترکیه باعث ایجاد طوفان‌های شن و گرد و غبار در منطقه می‌شوند، علمی نیست. طوفان‌های شن و گرد و غبار تا حد زیادی یک پدیده طبیعی بوده و این مسأله، مورد قبول همه محافل است. علت اصلی طوفان‌های شن و گرد و غباری که ترکیه و ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گرد و غبارهای بیابانی با منشاء آفریقا و خاورمیانه است که دو منبع مهم گرد و غبار در جهان به شمار می‌روند. در واقع، تخریب زمین، جنگل‌زدایی، بیابان‌زایی و خشکسالی ناشی از تغییرات آب و هوایی نیز باعث افزایش این طوفان‌ها می‌شود.»

وزارت خارجه ترکیه سپس تأکید کرد که به منظور جلوگیری از طوفان‌های شن و گرد و غبار و کاهش اثرات منفی آن، هر کشوری باید ابتدا به سهم خود عمل کند و گام‌های لازم را در جهت استفاده پایدار از منابع آب و خاک بردارد و ترکیه معتقد است که آب‌های فرامرزی باید به عنوان عنصری از همکاری و نه تنش به شمار روند.

دولت ترکیه همچنین مدعی شد: «این یک رویکرد واقع‌بینانه برای حل مشکلات نیست که دولت تهران، ترکیه را مقصر چنین مشکلاتی بداند».

در پایان این بیانیه با این ادعا که ترکیه به نیازهای کشورهای پایین‌دستی رودخانه‌ها توجه دارد، آمده است که سیاست آبی ترکیه همراه با احترام به قوانین بین‌المللی است و آنکارا آماده هرگونه همکاری منطقی و علمی با ایران در این زمینه است.

به نظر می‌رسد، بیانیه وزارت خارجه ترکیه در پاسخ به سخنان حسین امیر عبداللهیان وزیر خارجه ایران صادر شده است. امیرعبداللهیان در نشست علنی مجلس در روز سه شنبه (۲۰ اردیبهشت) در پاسخ به سوال جلال محمودزاده نماینده مهاباد در مجلس درباره سدسازی های بی رویه ترکیه اظهار داشت: «برای ما در ایران قابل قبول نیست کشور ترکیه اقداماتی را در حوزه سدسازی انجام بدهد و نتیجه آن مشکلاتی برای مردم ایران و منطقه شود و همچنین در میزان ورود آب به کشور تاثیر منفی بگذارد.»

گفتنی است که دولت ترکیه در دهه‌های گذشته در قالب یک پروژه راهبردی به نام گاپ، (به ترکی استانبولی Guneydogu Anadolu Projesi و به اختصار GAP ) اقدام به سدسازی گسترده در مسیر دو رودخانه بزرگ دجله و فرات کرده است. در این راستا «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه در ۱۵ آبان ۱۴۰۰ سرانجام سد بحث‌برانگیز «ایلیسو» را بر روی رود دجله افتتاح کرد. این سد گنجایش ۴۳ میلیارد متر مکعب آب یعنی سه برابر سد کرخه (بزرگترین سد ایران) دارد و پس از سد آتاتُرک دومین سد بزرگ ترکیه محسوب می‌شود.