از کجا بفهمیم یک جوان و نوجوان معتاد به "گل" است؟

به گزارش ستاد مبارزه با موادمخدر کشور 15 درصد نوجوانان تمایل به مصرف مواد مخدر دارند و گل به دلایل مختلف از جمله در دسترس بودن، بیشترین آمار مصرف را در این گروه سنی دارد.

بر اساس آمارهای موجود، مصرف گل دارای رتبه دوم مصرف موادمخدر در کشور است و متأسفانه بیشترین مصرف را در کمترین گروه‌های سنی به خود اختصاص داده است. به گفته کارشناسان حوزه اعتیاد، علامت فیزیکی مصرف گل شامل خشکی دهان، گیجی، عدم تمرکز، تغییر مدل صحبت کردن و کندتر شدن نحوه کلامی است و علامت‌های رفتاری مصرف آن نیز شامل خشم، پرخاشگری و آستانه تحمل پایین است که خانواده‌ها می‌توانند از روی این نشانه‌ها هشیاری خود را نسبت به جوانان و نوجوانان بیشتر کنند؛ مصرف‌کنندگان این ماده مخدر اعتیادآور، افسرده و منزوی نیز می‌شوند.

عباس دیلمی‌زاده، دبیر کل شبکه سازمان‌های غیردولتی آسیای میانه و غرب آسیا (ADNA)، با اشاره به اینکه مصرف کانابیس‌ها که گل هم شامل آن می‌شود، موضوعی جهانی است، به «ایران» می‌گوید: در انواع مختلف جلسات تحقیقی بین‌المللی، هنوز تصمیم‌گیری جهانی در زمینه مصرف این ماده مخدر به عمل نیامده است.
این کارشناس حوزه اعتیاد در ادامه می‌افزاید: ما در کشور، در زمینه مصرف گل با دو پدیده مواجه هستیم؛ مصرف در سنین نوجوانی یا جوانی و بخش دوم افرادی هستند که در میانسالی آن را مصرف می‌کنند. تفاوت معنادار واقعی بین این دو گروه وجود دارد، چرا که مصرف در دوران نوجوانی، می‌تواند دروازه ورود به مواد پرخطرتر مانند تریاک و هروئین باشد. بر اساس اظهارنظرهایی که در حوزه نوجوانان انجام شده، می‌توان به این منطق رسید که مصرف گل بعد از مدتی عادی می‌شود و نوجوانان پس از یک بازه زمانی مصرف این ماده، به سمت موادپرخطرتر می‌روند. این موضوعی است که در خصوص بزرگسالان وجود ندارد.

آیا گل از سیگار کم خطرتر است؟

حتماً شنیده‌اید، از آنجایی که گل ماده‌ای گیاهی است، کم خطرتر از سیگار است. به گفته دیلمی‌زاده، مصرف ماده مخدر گل در تمام دنیا رفتار پرخطری است و حساسیت درخصوص مصرف آن وجود دارد. حتی زیر سن قانونی یعنی سنین نوجوانی خرید سیگار در دنیا منع قانونی دارد، فروش گل هم از طریق روش‌های غیرقانونی در کشور ما انجام می‌شود و هیچ‌گونه مدیریتی در این حوزه وجود ندارد، این در حالی است که این ماده مخدر دروازه ورود به مصرف موادپرخطرتر است و نظارت‌ها باید جدی باشد. از سویی این ادعا که برخی اذعان دارند، گل نسبت به سیگار کم‌خطرتر است، کاملاً تبلیغاتی است و هیچ‌گونه تأییدیه رسمی در این خصوص وجود ندارد و منابع علمی قاطعی در این خصوص اظهارنظر نکرده‌اند.

دیلمی‌زاده در زمینه مدیریت بر فروش گل معتقد است: بدون شک باید فروش و همچنین مصرف این ماده در کشور مدیریت شود و نیاز است که اتاق‌های فکر و روش‌های مختلفی برای کاهش مصرف ایجاد شود. بسیاری از گروه‌های سنی میانسال که در میهمانی‌ها این ماده را مصرف می‌کنند و به نوعی مصرف این ماده مخدر برای آنها عادی‌سازی شده، بر این باورند که در فلان کشور پیشرفته، مصرف گل آزاد است، پس این ماده اعتیادآور نیست و مصرف آن تهدیدی برای سلامت محسوب نمی‌شود، به تعبیری این ذهنیت در ایشان ایجاد می‌شود که چون در کانادا، برخی ایالت‌های امریکا یا گروهی از کشورهای اروپایی مصرف این ماده مخدر آزاد است، پس کار درستی است و می‌توان آن را مصرف کرد؛ این در حالی است که این رفتار در آن کشورها کاملاً مدیریت می‌شود. نکته‌ای که در خصوص فروش آزاد در این کشورها وجود دارد، این است که به جای اینکه فروشندگان سود ببرند، این دولت است که در ازای فروش، مالیات می‌گیرد و می‌تواند از همین منبع مالی در زمینه پیشگیری و درمان فعال‌تر شود و فروش به افراد زیر 18 سال یعنی نوجوانان نیز به طور کامل از چرخه حذف می‌شود و در کل، فروش به گروه‌های سنی نوجوان در این کشورها، جرم محسوب می‌شود.

اعتیادآوری مصرف گل، قطعی است

بسیاری بر این تصور هستند که گل، اعتیاد آور نیست اما دبیرکل شبکه سازمان‌های غیردولتی آسیای میانه و غرب آسیا معتقد است که همواره موضوعی وجود دارد و آن هم ربطی به مصرف گل ندارد، حتی در خصوص تریاک که پرمصرف‌ترین ماده مخدر در کشور است، افراد ابتدا با خود می‌گویند: «هفته‌ای یک‌بار مصرف می‌کنم، فقط وقتی با دوستانم هستم، می‌کشم.» یا در مورد مصرف گل، می‌گویند که فقط هرازگاهی گل می‌زنم، فقط ماهی یکبار در میهمانی می‌کشم، غافل از اینکه میزان تمایل مصرف به‌تدریج می‌تواند آنقدر زیاد شود که روزانه، فرد به هرطریقی می‌خواهد به این ماده دست پیدا کند و مصرف کند. ما حتی در مورد مصرف سیگاری‌ها هم می‌بینیم که میزان وابستگی به حدی زیاد می‌شود که در هر ساعتی از شبانه روز حتی نیمه شب، فرد ممکن است، بیرون از خانه رفته و سیگار تهیه کند یا اینکه شرایط بیرون رفتن ندارد و به صورت تلفنی یا اینترنتی خلاصه به هر نحوی که شده آن را تهیه می‌کند، چگونه می‌توان پذیرفت که گل چنین خاصیتی نداشته باشد، گل ماده‌ای است که اتفاقاً بشدت می‌تواند افراد را درگیر مصرف کند.