۳ علت اصلی "خودکشی" در کشور چیست؟

دکتر آرزو ذکایی‌فر، با بیان اینکه ایران به لحاظ آمار خودکشی در میان 100 کشور دوم جهان قرار دارد، گفت: رتبه ایران در این زمینه بین 140 تا 150 متغیر است و وضعیت خوبی به نسبت بسیاری کشورها داریم، اما معتقدیم با توجه به اینکه در خودکشی پای مرگ و زندگی یک انسان درمیان است، حتی یک مورد هم در این زمینه حائز اهمیت است و باید برای پیشگیری از آن کار کنیم.

وی افزود: در یکی دو سال گذشته به دلیل شیوع کرونا آمار خودکشی در جهان و به تبع در کشور ما افزایش پیدا کرده، اما با توجه به اینکه این افزایش جهانی بوده، رتبه کشور چندان تغییری نداشته است.

ذکایی فر در خصوص علت افزایش خودکشی پس از دوران کرونا، اعمال محدودیت های کرونایی، تعطیلی کسب و کارها و ناراحتی های روحی خانواده ها به دلیل فوت یا عارضه دار شدن برخی اعضای خانواده به دلیل ابتلا به کرونا را بخشی از این علل عنوان کرد.

تدوین اطلس خودکشی در تمام استان‌ها/ "مسائل خانوادگی" در صدر علل خودکشی در کشور

وی در ادامه با اشاره به تدوین و تکمیل اطلس خودکشی در تمام استانهای کشور در سال گذشته گفت: این اطلس نیم رخی از وضعیت موجود کشور در حوزه خودکشی نشان می‌دهد و می‌توانیم بر اساس آن متوجه شویم که استانهای با آمار بالای خودکشی کدام استانها هستند.

وی افزود: این اطلس بر اساس پیمایش های سازمان بهزیستی در سطح استان های مختلف، آمار پزشکی قانونی و آمار دانشگاه‌های علوم پزشکی تدوین شده است.

ذکایی فر از بروزرسانی اطلس خودکشی استان ها در سال جاری خبر داد و افزود: با توجه به این اطلس می‌توانیم تحلیل به نسبت درستی از وضعیت خودکشی در استانها داشته باشیم و حتی این اطلس در برخی استانها به نحوی تدوین شده که وضعیت خودکشی در سطح محلات آنها نیز مشخص شده است.

این مسئول خاطرنشان کرد: وضعیت خودکشی در استانها بخش اول این اطلس است و در بخش دوم بسترهای لازم برای کنترل و کاهش خودکشی مطرح شده و در بخش سوم برنامه های اقدام عملی برای کنتر و کاهش این معضل عنوان شده است.

ذکایی فر با تاکید بر اینکه خودکشی چند عاملی است گفت: بر اساس اطلاعات موجود در این اطلس سه علت اصلی خودکشی در کشور مسائل خانوادگی، اعتیاد و اختلالات روانی است.

تقویت مسائل مذهبی خودکشی را کاهش می‌دهد/ ارتباط مستقیم استفاده از فضای مجازی با افزایش خودکشی

وی افزود: بنابراین اگر بخواهیم آمار خودکشی را کاهش دهیم باید عوامل محافظ را تقویت کنیم که از جمله آن افزایش حمایت از نهاد خانواده، تشخیص و غربالگری و درمان به موقع اختلالات روانی و کنترل و کاهش برخی معضلات اجتماعی دیگر از جمله اعتیاد است.

وی افزود: در کنار اینها تقویت مسائل مذهبی در جامعه نقش موثری در کاهش خودکشی دارد، چرا که تحقیقات بسیاری نشان داده که دعا و نیایش و تقویت باورهای مذهبی ارتباط مستقیمی با کاهش خودکشی دارد.

ذکایی فر به اهمیت کنترل فضای مجازی هم اشاره کرد و افزود: تاثیرات فضای مجازی بارها و بارها در تحقیقات مختلف در افزایش آمار خودکشی ثابت شده، بویژه در شبکه های اجتماعی نوجوانان و جوانان زمانی که دنبال کننده برخی افراد مشهور می شوند به شدت از رفتار آنها الگو می گیرند و مهم است که چه کسانی در فضای مجازی به عنوان الگو شناخته می شوند.

این مسئول در ادامه با بیان اینکه در حوزه آسیب‌های اجتماعی پیشگیری بهتر از درمان است، گفت: در همین راستا در ابعاد مختلف طرح های پیشگیری در زمینه خودکشی به اجرا درآمده که از جمله آن می‌توان به طرح خودمراقبتی دختران و زنان، طرح آگاه سازی خانواده محور، طرح آگاه سازی پیش از ازدواج و طرح فرزندپروری اشاره کرد.

3200 محله آسیب خیز و کم برخوردار در کشور داریم/ 7 میلیون نفر تحت برنامه‌های آگاه سازی قرار گرفته‌اند

وی افزود: یکی از این طرح ها، طرح محله محور است که سعی کرده‌ایم برنامه های مشارکت اجتماعی و رشد و توانمندسازی محلات را در آن پیگیری کنیم.

ذکایی فر گفت: بر اساس آخرین آمار 7300 محله در سطح کشور داریم که از این تعداد 1200محله در مناطق کم برخوردار و دو هزار محله در مناطق حاشیه‌ای شهرها استقرار دارند.

وی افزود: با این حساب 3200 محله آسیب خیز و کم برخوردار در سطح کشور داریم که از دو سال پیش طرحی تحت عنوان رشد و بهره مندی محلات کم برخوردار در آنها به اجرا درآمده و سال گذشته 500 محله و امسال نیز 800 محله دیگر تحت پوشش این طرح قرار گرفته‌اند.

ذکایی فر گفت: این توانمندسازی محلات با کمک خود مردم و کمک های بخش دولتی انجام می گیرد.

وی در تشریح سایر فعالیت ها در حوزه توانمندسازی محلات کم برخوردار، به فعالیت 265 گروه همیار سلامت اشاره کرد و افزود: این گروه‌ها وظیفه تشکیل پایگاه سلامت اجتماعی در مناطق کم برخوردار را برعهده دارند که در این راستا تاکنون 711 پایگاه سلامت اجتماعی در کشور راه اندازی شده است.

وی با بیان اینکه آگاه سازی بخش مهمی از فعالیت‌ها در حوزه پیشگیری از خودکشی است، گفت: در مجموع در سطح کشور سال گذشته هفت میلیون نفر تحت پوشش برنامه‌های آگاه سازی قرار گرفته‌اند و پیش بینی می شود امسال این آمار 10 تا 15 درصد رشد داشته باشد.

ذکایی فر در ادامه اشاره‌ای هم به وضعیت خودکشی در کرمانشاه داشت و افزود: متاسفانه کرمانشاه در جمع پنج استان اول در زمینه خودکشی است و همه باید پای کار آمده تا این معضل در استان کنترل شده و در سالهای آتی روند کاهشی داشته باشد.