آلودگی هوا، چهارمین عامل مرگ در ایران

محمدرضا مسجدی در سی و سومین کنگره سالیانه جامعه پزشکان متخصص داخلی گفت: تحقیقات اخیر نشان می‌دهد آلودگی هوا هر سال ۹ میلیون نفر را در دنیا به کام مرگ می‌کشد.

وی ادامه داد: با اینکه میزان مرگ‌های ناشی از سکته بیش از آلودگی هوا است، اما یک سوم مرگ‌های ناشی از سکته مغزی نیز به دلیل آلودگی هوا است.

مسجدی گفت: در سال ۱۴۰۰ میزان آلودگی هوا در ۲۷ شهر کشور بیش از حد مجاز بود و در مواردی میزان آلودگی‌ها بیش از ۳ برابر حد مجاز بوده است.

وی افزود: ۲۷ شهر ایران که بیشترین میزان آلودگی هوا را دارند عبارتند از تهران، اهواز، مشهد، تبریز، شیراز، اصفهان، ایلام، سنندج، خرم‌آباد، اراک، کرج، کرمانشاه، آبادان، شهرکرد، یزد، ارومیه، کرمان، قزوین، بیرجند، قم، زابل، بجنورد، زنجان، بوشهر، اردبیل، زاهدان و دزفول که در برخی از این شهر‌ها همزمان با آلودگی هوای ناشی از سوخت، پدیده ریزگرد‌ها نیز وجود دارد.

مدیرعامل شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر ادامه داد: مهم‌ترین عامل آلودگی هوا در کشور موتورسیکلت‌ها و خودرو‌های فرسوده هستند. خودرو‌های فرسوده ۲۵ برابر بیشتر از خودرو‌های یورو ۲ آلودگی تولید می‌کنند و حدود ۴۵ درصد از خودرو‌های کشور فرسوده و از رده خارج هستند.

وی گفت: ۸۸ درصد آلودگی هوا در ایران ناشی از موتورسیکلت‌ها و خودرو‌ها و ۱۲ درصد ناشی از منابع ثابت و صنایع است.

مسجدی افزود: موتورسیکلت‌ها بیش از ۴ برابر خودرو‌ها آلایندگی دارند. بیش از ۹۰ درصد موتورسیکلت‌ها کاربراتوری و ۸۶ درصد آن‌ها فرسوده هستند. ۲۱۹ شرکت در ایران موتورسیکلت تولید می‌کند که اکثر آن‌ها بنزینی و غیر استاندارد هستند.

وی گفت: بر اساس اعلام وزارت بهداشت سالانه ۲۰ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در ایران وجود دارد. بیش از نیمی از جمعیت کشور در معرض آلودگی هوا قرار دارند و خسارات آلودگی هوا در ایران سالانه به ۷ میلیارد دلار می‌رسد. فقط در شهر تهران سالانه بیش از ۳۷۰۰ نفر به علت آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و خسارت این پدیده در تهران بالغ بر ۲.۳ میلیارد دلار است.

این فوق تخصص ریه افزود: ۲۰ درصد از سرطان ریه به دلیل آلودگی هوا است. در سال‌های اخیر علاوه بر خودرو‌ها و منابع ثابت، سوزاندن مازت در فصول سرد سال نیز بر افزایش میزان آلودگی هوا و مرگ‌های ناشی از آن مؤثر بوده است. مازوت یا نفت کوره به علت قیمت ارزان برای سوخت کوره‌ها و نیروگاه‌ها استفاده می‌شود، اما این ماده پس از سوختن به گاز‌های خطرناکی تبدیل می‌شود.

مسجدی خاطر نشان کرد: تبخیر بنزین در جایگاه‌های سوخت نیز یکی دیگر از عوامل آلودگی هوا است، به طوری که حدود ۲۰ درصد انتشار ترکیبات آلی فرار در هوا ناشی از تبخیر بنزین از این جایگاه‌ها است و در اطراف این مراکز میزان آن به شدت بالاتر و خطرناک است.

وی گفت: از هر ۱۰ هزار لیتر بنزین ۴۵ لیتر بخار می‌شود و بر اساس برآورد‌های موجود فقط در شهر تهران سالانه بیش از ۴ میلیارد لیتر بنزین مصرف می‌شود.

مدیرعامل شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر با اشاره به راهکار‌های کاهش آلودگی هوا گفت: مهم‌ترین راهکار کاهش آلودگی هوا در ایران اجرای قانون هوای پاک است که از سال ۹۶ تصویب شده و تاکنون اقدام جدی برای اجرای آن صورت نگرفته است.

مسجدی افزود: توسعه حمل و نقل شهری از جمله مترو و بی‌آرتی، ترویج فرهنگ دوچرخه‌سواری، آزمایش جدی آلایندگی خودروها، نوسازی ناوگان تاکسیرانی، خروج کارخانه‌های آلاینده از شهر‌های بزرگ، اصلاح کیفیت بنزین، توسعه فضای سبز شهری، ترویج استفاده از خودرو‌های برقی، جلوگیری از مازوت سوزی، نصب فیلتر جاذب ذرات معلق و بازیابی کاتالیست وسایل نقلیه از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که برای کاهش آلودگی هوا و مرگ و خسارت‌های اقتصادی بسیار بالای آن باید انجام شود.

مدیرعامل شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر گفت: نکته بسیار مهم لزوم وحدت رویه و انسجام بین مدیران کشور است. متأسفانه با وجود تاکید برخی مسئولان بر اجرای قانون هوای پاک منابع مالی برای اجرای این قانون تأمین نمی‌شود و همچنان شاهد تولید خودرو‌ها و موتورسیکلت‌های آلاینده و ادامه مصرف مازوت در برخی صنایع هستیم.

فوق تخصص بیماری‌های ریوی به مردم توصیه کرد: در زمان آلودگی هوا مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان مانند سبزیجات، میوه، بادام، شیر و دیگر لبنیات نیز می‌تواند از بدن ما را در برابر اثرات آلودگی هوا حفاظت کند.

سی و سومین کنگره سالیانه جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران ۲۳ تا ۲۶ خرداد در سالن همایش‌های رازی تهران برگزار شد.

در این کنگره سمپوزیوم‌های مختلفی درباره بیماری‌های ریوی، غدد، روماتولوژی، بیماری‌های گوارش، عفونی، قلبی، مغز و اعصاب و اورژانس برگزار شد.