فوق تخصص نوزادان:
بیتوجهی به زردی نوزاد میتواند سبب ناشنوایی یا عقب ماندگی ذهنی شود
یک فوق تخصص نوزادان گفت: بیتوجهی به زردی نوزاد خطرناک بوده و ممکن است سبب ناشنوایی یا عقبماندگی ذهنی کودک شود.
دکتر ساره فرشادفر با بیان اینکه زردی معمولاً در پنج روز اول بعد از تولد ظاهر میشود، گفت: بسیاری از نوزادان در زمان ترخیص از بیمارستان(روز دوم تولد) شروع به زرد شدن میکنند. در این شرایط ممکن است پزشک یک آزمایش پیگیری - زمانیکه کودک سه تا پنج روزه است- انجام دهد.
وی یادآور شد: حدود ۶۰ درصد نوزادان، زردی را بهطور خفیف تجربه میکنند که بیشتر آنها در طول یک یا دو هفته بدون وجود هیچ مشکلی بهبود مییابند.
وی با بیان اینکه بیتوجهی به زردی در نوزاد ممکن است خطرناک باشد، افزود: اگر سطح بیلیروبین خون بالا باقی بماند و درمان نشود، باعث آسیب مغزی به نام “کرن ایکتروس” میشود که مشکلات جدی مادامالعمری مانند ناشنوایی، عقبماندگی ذهنی یا فلج مغزی را بهدنبال دارد.
فرشادفر در خصوص علائم یرقان یا زردی گفت: اگر نوزادی دارای زردی باشد، پوست او و قسمت سفیدی چشمها زرد خواهد شد. رنگ زرد ابتدا در صورت و سینه کودک و معمولاً یک تا پنج روز پس از تولد ظاهر میشود.
وی به بیان برخی دیگر از این علائم پرداخت و افزود: کودکانی که سطح بیلیروبین بالایی دارند ممکن است زردتر شوند یا زردی به اندامهای پایینتر مانند سینه، دستها و پاها برسد. لاغر شوند، خوب شیر نخورند، خوابآلود باشدند، بداخلاق و وحشتزده شوند، خمیده شوند یا گردنشان به عقب برگردد و گریههایی با صدای بلند داشته باشند.
این پزشک متخصص با بیان اینکه سطح بالای بیلیروبین میتواند خطرناک باشد، گفت: اگر کودک هرکدام از این علائم را دارد، یا زردی او در ۲۴ ساعت اول بعد از تولد ظاهر شود یا زردی فیزیولوژیک او بیش از سه هفته طول بکشد، لازم است حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
وی عنوان کرد: برای تشخیص زردی نوزاد، پزشک با انجام معاینه فیزیکی کودک و سؤال در مورد وضعیت سلامت والدین و نوزاد، زردی را تشخیص میدهد، همچنین ممکن است یک دستگاه بر روی پوست کودک قرار دهد تا سطح بیلیروبین نوزاد را اندازهگیری کند. برای تعیین اینکه آیا کودک نیاز به درمان دارد، باید آزمایش خون برای سنجش میزان بیلیروبین خون انجام شود.
فرشادفر در پاسخ به اینکه زردی چگونه درمان میشود گفت: در بیشتر مواقع زردی نیازی به درمان ندارد، اما اگر سطح بیلیروبین بالاتر از حد طبیعی برای نوزادان باشد درمان باید آغاز شود. برای درمان زردی نوزاد، نوزاد را زیر یک نوع نور فلوئورسنت (ماورای بنفش) قرار میدهند که این روش فتوتراپی نامیده میشود.
وی افزود: در این روش کودک باید کاملاً عریان باشد، اما چشمها و قسمت تناسلی او باید پوشیده شود. پوست، نور را جذب میکند و نور بیلیروبین را میشکند تا بدن کودک بتواند به راحتی آن را از طریق ادرار یا مدفوع دفع کند.
فرشادفر با بیان اینکه فتوتراپی معمولاً در بیمارستان انجام میشود اما درمان زردی نوزاد در خانه نیز امکان پذیر است، گفت: والدین نباید سعی کنند زردی را با قرار دادن کودک در مقابل نور خورشید یا نزدیک پنجره درمان کنند، برای این کار لامپهای ویژه و محیطهای کنترلشدهای لازم است تا زردی به صورت بیخطر درمان شود.
وی افزود: اگرچه فتوتراپی برای درمان زردی نوزاد معمولاً مؤثر است، اما اگر یک کودک مبتلا به زردی شدید باشد و با فتوتراپی میزان بیلیروبین او همچنان افزایش یابد، لازم است به بخش مراقبتهای ویژه برای انتقال خون انتقال یابد. برای مثال کودک مبتلا به زردی شدید ناشی از ناسازگاری RH ممکن است نیاز به تعویض خون داشته باشد و یا اگر یک بیماری موجب زردی در نوزاد شده باشد، ممکن است نوزاد نیاز به درمان دیگری نیز داشته باشد.