این بیماری در کودکان را جدی بگیرید

کم شنوایی معمولاً در نتیجه آسیب گوش داخلی یا عصب ایجاد می‌شود‌.‌ این عارضه گوش ممکن است به دلیل نقص مادرزادی‌،‌ آسیب‌،‌ بیماری‌،‌ داروهای خاص‌،‌ قرار گرفتن در معرض صدای زیاد یا پیرگوشی  ایجاد شود‌ که علامت اصلی آن عدم توانایی در شنیدن صدا است‌.

علائم و نشانه‌های اختلال شنوایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

نشنیدن گفتار و صداهای دیگر

مشکل در درک کلمات به ویژه در برابر صدای پس زمینه یا در میان جمعیت

مشکل در شنیدن حروف صامت

نیاز به افزایش صدای تلویزیون یا رادیو

اجتناب از مکالمات

اجتناب از برخی روابط اجتماعی

اختلالات تعادلی

انواع کم شنوایی

کم شنوایی ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد. از سوی دیگر، کم شنوایی در سنین گوناگون علل متفاوتی دارد. به طور کلی، انواع کم شنوایی بر سه نوع است.

کم شنوایی حسی عصبی

اگر گوش داخلی یا عصب شنوایی آسیب ببینند، فرد دچار کم شنوایی حسی عصبی می‌شود. شایع‌ترین علت بروز کم شنوایی حسی عصبی این است که تعدادی از سلول‌های مویی (سلول‌های حسگر سیستم شنوایی در گوش داخلی) دچار آسیب می‌شوند.

کم شنوایی حسی عصبی شایع‌ترین نوع کم شنوایی به شمار می‌رود. به طور معمول، این نوع کم شنوایی با گزینه‌های طبی یا جراحی قابل درمان نیست اما روش‌های گوناگون برای کمک به شنوایی در بیشتر این افراد کیفیت زندگی آنها را بهبود می‌بخشد.

اگر گوش میانی یا گوش خارجی به گونه‌ای آسیب ببینند که نتوانند امواج صوتی را از محیط بیرون به گوش داخلی برسانند، کم شنوایی هدایتی یا همان کم شنوایی انتقالی حادث می‌شود. به عنوان نمونه، انباشتگی جرم گوش یا گیر کردن یک جسم خارجی در کانال گوش باعث بروز کم شنوایی هدایتی می‌شود.

این نوع کم شنوایی، شایع‌ترین گونه از انواع کم شنوایی در کودکان است. عفونت‌های مکرر گوش با آسیب زدن به گوش میانی باعث بروز آن می‌شوند. در برخی موارد، کم شنوایی هدایتی با گزینه‌های درمانیِ طبی یا جراحی قابل درمان است.

نسرین گوهری، رئیس انجمن علمی شنوایی شناسی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، گفت: رشته شنوایی شناسی با غربالگری کم شنوایی و با تشخیص و توانبخشی افرادی که مبتلا به کم شنوایی هستند می‌تواند نقش بسزایی در سلامت شنوایی و در کنار آن سلامت روان افراد داشته باشند.

وی گفت: ما می‌دانیم ۸۰ درصد ورودی‌ها به مغز از طریق حس بینایی و ۱۵ درصد از طریق حس شنوایی و بقیه از طریق دیگر حواس صورت می‌گیرد.

رئیس انجمن علمی شنوایی شناسی ایران افزود: از آن جایی که ورودی اطلاعات شنوایی بسیار اهمیت دارد؛ در افرادی که کم شنوا هستند باعث می‌شود سیستم شناخت و گفتار و زبانشان مختل شود و همچنین پردازش‌های مغزی این افراد آسیب ببینید؛ پس باید گفت ۱۵ درصد ورودی شنوایی در رشد مغز اهمیت بسزایی دارد.

گوهری متذکر شد: بنابراین شناسایی زودهنگام کم شنوایی و تشخیص و درمانش می‌تواند از عوارض اختلالات شناختی، توجهی و روحی روانی افراد جلوگیری کند.

رئیس انجمن شنوایی شناسی ایران افزود: غربالگری شنوایی برای کودکان باید تا یک ماهگی حتما انجام شود و کسانی که ریسک بالایی داشته و عوامل خطرزا دارند؛ از جمله کسانی که در خانواده افراد مبتلا به کم شنوایی مادرزادی دارند این افراد باید حتما تا ۳ سالگی پایش شوند تا اگر کم شنوایی تاخیری هم وجود داشته باشد شناسایی شوند.

وی ادامه داد:بستری نوزادان در NICU، وزن کم هنگام تولد، سابقه خانوادگی کم شنوایی و ناشنوایی، ازدواج فامیلی از عوامل خطر کم شنوایی محسوب می‌شود که باید به نوزادان دارای این عوامل توجه ویژه شود.

خطری که کارگران را تهدید می کند

وی افزود: کارگرانی که در معرض سروصدای بالا هستند و در محیط‌های با نویز بالا  فعالیت می‌کنند حتما باید سالیانه تحت ارزیابی قرار گیرند. استفاده از محافظ گوش در محیط‌های پرسروصدا اکیدا توصیه می‌شود.

گوهری عنوان کرد:خانواده‌ها باید توجه داشته باشند اگر کودکشان بیش از حد به تلویزیون نزدیک می‌شود یا درخواست تکرار کلمات را دارد یا در زمانی که از پشت سر با کودک صحبت می‌کنید بر نمی‌گردد یا صدای آرام را نمی‌شنود یا زنگ در را نمی‌شنود و به طور کلی نسبت پیرامونش کم توجه است حتما باید مورد سنجش شنوایی قرار گیرند.

میزان شیوع آسیب شنوایی در نوزادان در کشور ما ۳ تا ۴ در هر هزار تولد زنده است

رئیس انجمن شنوایی شناسی ایران گفت:میزان شیوع آسیب شنوایی در نوزادان در کشور ما ۳ تا ۴ در هر هزار تولد زنده است که به مرور زمان افزایش پیدا می کند؛همچنین میزان کم شنوایی در کودکانی که به مدرسه می‌روند ۱ تا ۲ درصد است. 

وی اظهار داشت: عارضه شنوایی مادرزادی در دختران و پسران تفاوتی ندارد و کم شنوایی اثرات جبران ناپذیر ارتباطی، زبانی، روحی، روانی، تحصیلی و شغلی برای فرد دارد. 

گوهری عنوان کرد: کم شنوایی در کودکان منجر به اختلالات گفتار و زبان و اختلالات شناخت شده و همچنین باعث می‌شود کودک پابه پای کوکان با شنوایی هنجار نتواند در مدرسه حاضر شود؛ به همین دلیل شناسایی کم شنوایی و تشخیص زود هنگام و به دنبال آن توانبخشی زودهنگام اهمیت بسزایی دارد .

حدود ۷۰ درصد سالمندان ما از ۶۵ سال به بالا درجاتی از کم شنوایی دارند 

رئیس انجمن شنوایی شناسی ایران اظهارداشت: حدود ۷۰ درصد سالمندان ما از ۶۵ سال به بالا درجاتی از کم شنوایی خفیف تا شدید را تجربه می‌کنند؛ بنابراین برای جلوگیری از عوارض بیشتر باید سالیانه مورد ارزیابی و چکاپ شنوایی قرار گیرند و در صورت وجود کم‌شنوایی، مشاوره ‌ها و اقدامات درمانی لازم را دریافت کنند.

وی در پاسخ به این سوال که «کم شنوایی چند نوع است؟»، گفت: انواع کم شنوایی را می‌توان کم شنوایی انتقالی‌، کم شنوایی حسی عصبی، کم شنوایی آمیخته و کم شنوایی مرکزی نام برد. در کم شنوایی انتقالی به دلیل پارگی پرده گوش یا جرم داخل گوش، عفونت گوش،چسبندگی و درفتگی استخوانچه‌های گوش میانی و …. مسیر ورود اصوات به گوش داخلی دچار مشکل می‌شود .

رئیس انجمن علمی شنوایی شناسی ایران ابراز کرد: کم شنوایی حسی عصبی در مواردی اتفاق می‌افتد که حلزون گوش و یا عصب شنوایی دچار آسیب است که معمولا علل مادرزادی دارد؛ اگر مخلوط این دو را داشته باشیم کم شنوایی آمیخته داریم و در  کم شنوایی مرکزی پرداز‌ های شنوایی آسیب دیده  و شنوایی محیطی سالم است و این مورد در کودکانی که به مدرسه می‌روند حائز اهمیت بوده و منجر به ضعف تحصیلی می‌شود.

گوهری اضافه کرد: برای تشخیص تمامی این مشکلات باید به متخصص شنوایی شناس مراجعه شود و ارزیابی‌های شنوایی محیطی و مرکزی لازم انجام شود.