در گفتگو با یک روانشناس بررسی شد
کدام ترسهایتان را به ارث بردهاید؟ / پدر، مادر شما متهمید!
خبرنگار: ونوس بهنودبرخی ترسها به طور ناخودآگاه در وجود ما رخنه کرده است. اما زمانی که پدران و مادرانمان را میبینیم و خاطرات رفته بر تجربه جمعی اجدادمان را بررسی می کنیم متوجه میشویم این ترسها ارثی است.

در گفتگو با متخصص روانکاوی بزرگسالان در حوزه اضطراب، افسردگی و روابط بین فردی، دکتر مهشید سرابندی به شما خواهیم گفت که کدام ترسهایتان ارثی است.
خبر فوری: ما در مواجه با مشکلات روانی افراد چه ترسهایی را انتقال یافته از نسلهای قبلی میبینیم؟
سرابندی: ترسهای انتقال یافته از نسلهای قبلی میتوانند تأثیر عمیقی بر سلامت روان افراد داشته باشند. به عنوان مثال ترس از طرد شدن و رها شدن.این ترس میتواند ریشه در تجربیات ناگوار نسلهای قبلی مانند جنگ، مهاجرت یا فقر داشته باشد.افراد ممکن است در برقراری روابط صمیمی و پایدار دچار مشکل شوند و همواره نگران از دست دادن عزیزان خود باشند.
ترس از عدم امنیت: تجربیات ناگوار نسلهای قبلی مانند جنگ، قحطی یا بلایای طبیعی میتواند باعث ایجاد ترس از عدم امنیت در نسلهای بعدی شود.این ترس میتواند به صورت اضطراب، نگرانی و وسواس در مورد مسائل مالی، سلامتی یا امنیت شخصی بروز کند.
ترس از قضاوت و شرم:فرهنگها و جوامع مختلف ممکن است ارزشها و باورهای متفاوتی داشته باشند که در نسلهای بعدی منتقل میشوند.افراد ممکن است به دلیل ترس از قضاوت یا شرم، از ابراز احساسات واقعی خود خودداری کنند و دچار مشکلات عاطفی شوند.
ترس از شکست: تجربیات نسلهای قبلی در مورد شکست و ناکامی میتواند باعث ایجاد ترس از شکست در نسلهای بعدی شود.این ترس میتواند افراد را از تلاش برای رسیدن به اهداف خود باز دارد و باعث ایجاد احساس ناامیدی و ناتوانی شود.
در ادامه ترومای بین نسلی میتواند باعث ایجاد طیف وسیعی از مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلالات شخصیتی شود.
افراد ممکن است الگوهای رفتاری ناسالم را از نسلهای قبلی خود یاد بگیرند و در روابط خود دچار مشکل شوند.
خبر فوری: آیا تروماهای انتقال یافته در زنان بیشتر مشهود هست؟ به صورت موردی و مثالی بفرمایید.
سرابندی: بله، به نظر میرسد که تروماهای انتقالیافته در زنان بیشتر مشهود است. این موضوع میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله نقشهای اجتماعی و فرهنگی.
در بسیاری از جوامع، زنان مسئولیتهای بیشتری در زمینه مراقبت از دیگران، بهویژه کودکان، بر عهده دارند. این امر میتواند باعث شود که آنها بیشتر در معرض تجربیات تروماتیک نسلهای قبلی قرار بگیرند و آنها را به نسلهای بعدی منتقل کنند.
زنان اغلب در معرض خشونتهای جنسی و خانگی قرار میگیرند که میتواند باعث ایجاد تروماهای عمیق و پایدار شود. این تروماها میتوانند به نسلهای بعدی منتقل شوند.
همچنین عوامل بیولوژیکی که برخی تحقیقات نشان دادهاند که زنان ممکن است به دلیل تفاوتهای بیولوژیکی، بیشتر از مردان در معرض تأثیرات تروما قرار بگیرند.
زنان اغلب حامل خاطرات تروماتیک از طریق ژنتیک و نحوه رفتار با کودک، برای مثال مادری که در جنگ حضور داشته و کودکش را با ترس از صداهای بلند بزرگ کرده است.
به عنوان مثالهایی از تروماهای انتقالیافته در زنان میتوان به ترس از عدم امنیت اشاره کرد. زنانی که در خانوادههایی با سابقه خشونت خانگی بزرگ شدهاند، ممکن است در بزرگسالی نیز دچار ترس از عدم امنیت شوند. آنها ممکن است در برقراری روابط صمیمی و پایدار دچار مشکل شوند و همواره نگران مورد آزار قرار گرفتن باشند.
ترس از قضاوت و شرم: زنانی که در خانوادههایی با فرهنگهای سختگیرانه بزرگ شدهاند، ممکن است به دلیل ترس از قضاوت یا شرم، از ابراز احساسات واقعی خود خودداری کنند. این امر میتواند باعث ایجاد مشکلات عاطفی و روانی در آنها شود.
ترس از رها شدن: زنانی که در کودکی تجربه رها شدن توسط والدین خود را داشتهاند، ممکن است در بزرگسالی نیز دچار ترس از رها شدن شوند. آنها ممکن است در روابط عاطفی خود بسیار وابسته باشند و همواره نگران از دست دادن عزیزان خود باشند.
تروماهای ناشی از جنگ: زنانی که در مناطق جنگزده زندگی میکنند، ممکن است تجربیات تروماتیک شدیدی مانند خشونت جنسی، از دست دادن عزیزان و آوارگی را تجربه کنند. این تجربیات میتوانند به نسلهای بعدی منتقل شوند.
مهم است که توجه داشته باشیم که تروماهای انتقالیافته میتوانند بر هر کسی، صرف نظر از جنسیت، تأثیر بگذارند. با این حال، به نظر میرسد که زنان به دلایل مختلف، بیشتر در معرض این تأثیرات قرار دارند.
خبر فوری: به اعتقاد شما چه چیزی مانند عرف، قانون و هنجارهای نانوشته باعث میشود افراد از این ترسها دست نکشند و خود را رها نکنند؟
سرابندی: عوامل متعددی میتوانند باعث شوند که افراد از ترسهای انتقالیافته دست نکشند، حتی زمانی که این ترسها مانع از زندگی سالم و شاد آنها میشوند.
1. هنجارهای خانوادگی و فرهنگی:
وفاداری به نسلهای گذشته: افراد ممکن است احساس کنند که اگر از ترسهای خانوادگی خود دست بکشند، به اجداد خود خیانت کردهاند. این وفاداری ناخودآگاه میتواند مانع از تغییر الگوهای رفتاری ناسالم شود.
باورهای فرهنگی: در برخی فرهنگها، ابراز ضعف یا آسیبپذیری، بهویژه در مردان، نشانه ضعف تلقی میشود. این باورها میتواند افراد را از درخواست کمک یا مواجهه با ترسهای خود باز دارد.
تابوهای خانوادگی: برخی خانوادهها ممکن است در مورد تجربیات تروماتیک نسلهای گذشته سکوت کنند. این سکوت میتواند باعث شود که افراد احساس تنهایی و انزوا کنند و از صحبت در مورد ترسهای خود خودداری کنند.
2. ترس از ناشناخته:
ترس از تغییر: تغییر الگوهای رفتاری ناسالم میتواند ترسناک باشد، زیرا افراد به الگوهای آشنا عادت کردهاند. ترس از ناشناخته میتواند مانع از تلاش برای تغییر شود.
ترس از قضاوت: افراد ممکن است از قضاوت دیگران در مورد ترسهای خود بترسند. این ترس میتواند مانع از درخواست کمک یا صحبت در مورد مشکلات شود.
3. عدم آگاهی و درک:
عدم آگاهی از ترومای بین نسلی: بسیاری از افراد از تأثیرات ترومای بین نسلی آگاه نیستند. این عدم آگاهی میتواند مانع از شناسایی و مقابله با ترسهای انتقالیافته شود.
عدم درک از سلامت روان: در برخی جوامع، سلامت روان هنوز هم تابو است. این عدم درک میتواند مانع از درخواست کمک یا مراجعه به متخصصان شود.
4. تقویت ناخودآگاه:
الگوهای رفتاری تکراری: افراد ممکن است ناخودآگاه الگوهای رفتاری نسلهای گذشته را تکرار کنند. این الگوها میتواند باعث تقویت ترسهای انتقالیافته شود.
اجتناب از مواجهه: اجتناب از مواجهه با ترسها میتواند باعث تقویت آنها شود. هر چه بیشتر از چیزی بترسیم، ترس ما بیشتر میشود.
5. عدم حمایت اجتماعی:
نبود سیستمهای حمایتی: نبود سیستمهای حمایتی قوی میتواند افراد را از درخواست کمک یا مراجعه به متخصصان باز دارد.
عدم همدلی: افراد ممکن است از عدم همدلی دیگران در مورد ترسهای خود بترسند. این ترس میتواند مانع از صحبت در مورد مشکلات شود.
خبرفوری: برای شناسایی چنین ترس هایی در خودشون به افراد چه پیشنهادهایی دارید؟
سرابندی: برای شناسایی ترسهای انتقالیافته در خود، میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1. خودآگاهی و دروننگری:
دفتر خاطرات: نوشتن افکار و احساسات به شما کمک میکند الگوهای تکراری را شناسایی کنید. به دنبال موضوعات یا احساسات خاصی باشید که اغلب ظاهر میشوند.
سوال از خود: از خود بپرسید که چرا در موقعیتهای خاص احساس ترس یا اضطراب میکنید. آیا این ترس منطقی است؟ آیا این ترس شبیه ترسهای افراد دیگر در خانواده شما است؟
توجه به واکنشهای بدنی: به واکنشهای بدنی خود در موقعیتهای مختلف توجه کنید. آیا تپش قلب، تعریق یا لرزش را تجربه میکنید؟ این واکنشها میتوانند نشانهای از ترسهای ناخودآگاه باشند.
2. بررسی تاریخچه خانوادگی:
صحبت با اعضای خانواده: با اعضای خانواده خود در مورد تجربیات و ترسهایشان صحبت کنید. این گفتگوها میتوانند به شما کمک کنند الگوهای خانوادگی را شناسایی کنید.
بررسی عکسها و اسناد خانوادگی: عکسها و اسناد خانوادگی میتوانند اطلاعاتی در مورد تجربیات نسلهای گذشته ارائه دهند.
شجرهنامه خانوادگی: تهیه شجرهنامه خانوادگی میتواند به شما کمک کند الگوهای تکراری را در خانواده خود شناسایی کنید.
3. توجه به الگوهای رفتاری:
الگوهای تکراری: به الگوهای رفتاری خود در روابط، کار و زندگی شخصی توجه کنید. آیا الگوهای تکراری منفی را مشاهده میکنید؟
اجتناب از موقعیتها: آیا از موقعیتهای خاصی اجتناب میکنید؟ این اجتناب میتواند نشانهای از ترسهای ناخودآگاه باشد.
واکنشهای بیش از حد: آیا در موقعیتهای خاص واکنشهای بیش از حد نشان میدهید؟ این واکنشها میتوانند نشانهای از ترسهای ناخودآگاه باشند.
4. کمک گرفتن از متخصص:
رواندرمانی: رواندرمانی میتواند به شما کمک کند ترسهای ناخودآگاه خود را شناسایی و با آنها مقابله کنید.
خانوادهدرمانی: خانوادهدرمانی میتواند به شما کمک کند الگوهای خانوادگی را شناسایی و تغییر دهید.
نکات مهم:
شناسایی ترسهای انتقالیافته زمانبر است و نیاز به صبر و حوصله دارد.
با خودتان مهربان باشید و از خودتان انتظار نداشته باشید که همه چیز را یکباره حل کنید.
در صورت نیاز حتماً از متخصص کمک بگیرید.