گزارشی از حضور سربازهای وظیفه در مناطق سیل‌زده که كمك‌رسانی را آسان‌تر كرد
پوتین‌های گِلی دوست‌داشتنی
زمان اینجا اهمیت ندارد. فرقی ندارد شب است یا روز، همه در مقر فرماندهی‌شان در تكاپو هستند.
گروهی از سربازان، اقلامی را كه از طرف مردم، مستقیم یا غیرمستقیم به دستشان رسیده است در انبار دسته‌بندی می‌كنند. یكی از فرماندهان، با تلفن با فهرست خانواده‌هایی كه قبلا تهیه شده تماس می‌گیرد تا برای دریافت بسته غذایی‌شان اقدام كنند. آن طرف در شهر، سربازان و درجه‌داران دست به بیل شده‌اند و خانه‌ها را پاكسازی می‌كنند.
بازكردن راه‌های ارتباطی و ارائه خدمات پزشكی و درمانی از كارهای دیگری است كه سربازان فارغ از رنگ لباسشان، پلنگی، خاكی، سبز و خاكستری انجام می‌دهند. همه نیروهای مسلح آمده‌اند تا پای كار باشند و با دشمن جدیدشان سیل بجنگند. بسیاری از یگان‌های نیروی نظامی ازحضور نیروهای مسلح درمناطق سیل‌زده آمار و ارقام دقیقی ارائه نداده‌اند.
در این میان اما سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی از حضور 30 هزار نیروی كمكی در مناطق سیل‌زده گفته است. او توضیح داده كه نیروی انتظامی جز اولین امدادرسانانی بوده كه در مناطق سیل زده حضور یافته است.
از نظر اشتری، برقراری امنیت مناطق سیل‌زده مهم‌ترین نكته حضور نیروهای انتظامی بوده كه بخوبی هم انجام گرفته است. به گفته یكی از منابع آگاه نیروهای ارتش1200 نفر از نیروی زمینی ارتش در مناطق سیل‌زده حاضر شده‌اند. به گفته او اولین مأموریت ارتش، برقراری دوباره راه‌ها بوده است. تخلیه گل و طبخ روزانه 2500 پرس غذا هم از دیگر كارهایی است كه انجام شده است.
حضور در دو منطقه سیل‌زده
ستوان دوم وظیفه روح‌ا... بكان، جمعی یگان عقیدتی مركز آموزش تكاور 33 ابوالفضل شبان و 29 ساله است. روح‌ا... ده ماه خدمت است و زمانی كه سیل استان‌های غربی را برد به صورت مأموریتی در پلدخترحاضر شد.
او اما قبل‌تر در تعطیلات نوروزی، در زمان مرخصی، در نقش یك نیروی جهادی كنار مردم سیل‌زده گلستان، در آق‌قلا حضور پیدا كرد. در آق‌قلا همراه یك گروه آشپز، كارش رساندن غذای گرم به مردمی بود كه در سیل مانده بودند. در پلدختر اما نقشش طور دیگری بود.
او به ما می‌گوید: از صبح تا ظهر از خدماتی كه در مناطق سیل‌زده انجام می‌شد، عكس و گزارش تهیه می‌كردم. بكان، بعدازظهرها بعد از این كه كارش با قلم و دوربین تمام می‌شد، دست به بیل می‌شد و خانه‌های مردم را از گل خالی می‌كرد. روح‌ا... توضیح می‌دهد كه عمق بعضی از گل‌ها حتی به دو متر هم می‌رسید. در ذهن بكان، تصاویر زیادی از سیل باقی مانده است. سه تصویر اما از همه درخشان‌تر است: «تصویر اولی كه دارم همت و همیاری و حضور چشمگیر مردم در كنار هم است.» ستوان دوم وظیفه گزارش ما تصویر دیگری هم دارد.
او به كرات شاهد مردمی بوده است كه همه چیز خود را از دست داده‌اند، اما با كمترین داشته‌هایشان هم از سربازان پذیرایی می‌كردند. تصویر سوم در ذهن روح‌ا... از همه درخشان‌تر است: با وجود همه از دست دادن‌ها، بچه‌ها لبخند به لب داشتند و بازی می‌كردند. این یعنی؛ زندگی جریان دارد.
سربازانی با تخصص ویژه
حضور سربازان و نیروهای نظامی درمناطق سیل‌زده این قدر چشمگیر بوده كه رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد‌كل نیروهای مسلح از برنامه‌ریزی آموزش‌های تخصصی به بیش از ۲۴۰هزار سرباز وظیفه در امسال خبر داده است.
سردار موسی كمالی با اشاره به تداوم فعالیت قرارگاه مهارت آموزی سربازان اظهار كرده است: سال گذشته در تفاهم‌نامه‌ای كه میان ستاد كل نیروهای مسلح و تعدادی از دستگاه‌ها به امضا رسید، برای ارائه آموزش‌های تخصصی و مهارت آموزی به حدود ۲۰۰ هزار سرباز برنامه‌ریزی شد كه از این تعداد به بیش از ۱۸۷ هزار نفر این آموزش‌ها ارائه و گواهی معتبر صادر شد.
به گفته كمالی ۱۱۰ هزار سرباز توسط سازمان فنی و حرفه‌ای تحت آموزش‌های فنی قرار گرفتند، ۲۷ هزار نفر آموزش‌های كشاورزی را از طریق وزارت جهاد كشاورزی طی كردند، ۲۰ هزار نفر از طریق وزارت ورزش و جوانان آموزش‌های سبك زندگی را فرا گرفته و حدود ۳۰ هزار نفر از سربازان دارای تخصص پیش از اعزام مورد غربالگری و شناسایی قرار گرفته و گواهی معتبر دریافت كردند.
رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد كل نیروهای مسلح همچنین گفته برای بیش از ۸۰۰ سرباز دوره‌های مربیگری برگزارشده و آنان با توجه به مهارتی كه داشتند، می‌توانند در این دوره‌های مهارت‌آموزی با عنوان مربی حاضر شوند.
كمالی همچنین از آغاز مشاركت دیگر نهادها و وزارتخانه‌ها با طرح مهارت آموزی سربازان خبر داده و گفت: بر این اساس امسال ۳۰ هزار سرباز نیز آموزش‌های تخصصی مربوط به فناوری اطلاعات را با مشاركت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دریافت خواهند كرد. همچنین ۲۰ هزار سرباز نیز در حوزه فرهنگی و تبلیغاتی تحت آموزش سازمان عقیدتی سیاسی قرار خواهند گرفت.
به گفته كمالی تا پایان امسال باید حداقل ۲۰۰ هزار سرباز از ۲۴۰ هزار ظرفیتی كه برایش برنامه‌ریزی شده، آموزش‌های تخصصی را فرا گرفته و گواهی دریافت كنند. علاوه بر آموزش‌های تخصصی برای ارائه آموزش‌های عمومی به ۲۰۰ هزار سرباز نیز برنامه‌ریزی شده كه این افراد درمحورهایی همچون امداد و نجات، سبك زندگی، امور مالی و اقتصادی و كسب و كار مورد آموزش قرار می‌گیرند، اتفاقی كه می‌تواند سربازان متخصصی را آموزش و برای حضور در مناطق بحران‌زده برای خدمات‌رسانی بهتر آماده كند.
سونوگرافی در شهر فراموش‌شده
شرایط كمك‌رسانی به شهرستان معمولان مانند پلدختر نبود. این را سرهنگ دكتر محمدكریم هروی، معاونت طب رزم اداره بهداشت و درمان قرارگاه هوایی پدافند ارتش به ما می‌گوید. راه‌های ارتباطی معمولان كه باز شد، مهم‌ترین نیاز مردم شهر، خدمات پزشكی تشخیص داده شد.
به خاطر همین هروی با بیمارستان صحرایی مجهزش به معمولان رفت تا نیاز مردم را اجابت كند. بیمارستان فوق‌تخصصی كه 32 تختخوابه است و در آن سامانه جراحی برقرار است. تخصص‌های چشم، رادیولوژی و متخصصین قلب با گروه به معمولان می‌روند.
هروی به ما می‌گوید: اكوكاردیوگرافی، تصویربردای، سونوگرافی و مامایی از خدماتی است كه در معمولان ارائه می‌شود. نكته مهم درباره بیمارستان صحرایی معمولان، حضور رادیولوژیست‌ها و ماماهاست. 20 تا 25 خانم باردار كه به خاطر شرایط بد جاده‌ای امكان تردد نداشتند در این مركز تحت مراقبت پزشكی و تخصصی قرار گرفتند. هروی توضیح می‌دهد كه از 20 هزار نفر سكنه شهرستان معمولان، بیش از ده هزار نفر از خدمات پزشكی آنها استفاده كرده‌اند. بیماران دیابتی، فشارخونی و كسانی كه با بیماری‌های قلبی دست‌وپنجه نرم می‌كردند، از خدمات تیم هروی استفاده كردند.
جشن تولد در سیل
شاید یكی از زیباترین تصاویری كه از حضور نیروهای مسلح در مناطق سیل‌زده وجود دارد، تصاویر برگزاری جشن تولد فاطمه باشد. داستان برگزاری جشن تولد فاطمه جالب است، داستانی كه سرهنگ رضا نجفی، سرپرست اكیپ پزشكی نیروی زمینی ارتش برای ما تعریف می‌كند. داستان فاطمه از دندان دردش شروع می‌شود. به خاطر دندان درد به یكی از بیمارستان‌های سیاری كه در پلدختر و در مناطق سیل‌زده مدیریت می‌شده است، می‌رود.
دندانپزشك تا فاطمه را می‌بیند، متوجه می‌شود كه چقدر ناراحت است. از او می‌پرسد كه چه چیزی باعث ناراحتی‌اش شده است، فاطمه هم می‌گوید كه امروز تولدش است. دندانپزشك، دندان فاطمه را با مهربانی می‌كشد، فاطمه و مادرش هم به خاطر مهربانی پزشك، از سرپرست اكیپ پزشكی تشكر کرده و نیروهای نظامی را به جشن تولد دعوت می‌كنند. نجفی به ما می‌گوید: فاطمه خانه خود را در سیل از دست داده بود و پدر هم نداشت. به این فكر كردم كه چرا ما برای فاطمه جشن تولد نگیریم؟
همین می‌شود كه اكیپ پزشكی برای فاطمه جشن تولد می‌گیرند، جشن تولدی كه هفت، هشت نفر از اعضای خانواده فاطمه در آن حضور دارند و بقیه 50 ـ 40 نفر دیگر كه در جشن حضور دارند، همه از پزشكان و فرماندهان نیروهای ارتش هستند. سربازها برایش كادو تهیه می‌كنند و بهترین جشن تولد فاطمه برگزار می‌شود، فاطمه‌ای كه تا چند ساعت پیش ناراحت بود و گریه می‌كرد، خنده از لبش نمی‌افتد. روز بعد، فاطمه با دسته گلی از سربازان به خاطر جشن تولد خاطره‌انگیزش تشكر می‌كند.
از مرخصی تا حضور در مناطق سیل‌زده
احمد شكوهی، سرباز وظیفه ناوبان یكم نیروی دریایی است. او به‌جز این كه در شهر منجیل سرباز است، پزشك هم هست. شكوهی زمانی كه در استان گلستان سیل آمد، اعلام آمادگی كرد تا به مناطق سیل‌زده برود، این اما امكان‌پذیر نشد. همین باعث شد تا خود دست به كار شود و برای رسیدن به حال بیماران، مرخصی بگیرد و برای حضور در پلدختر 12 ساعت از محل زندگی‌اش رشت در راه باشد تا خود را به پلدختر برساند.
حضور در روستاهای صعب‌العبور، ویزیت و تجویز دارو در سه روز مدت زمانی كه او مرخصی داشته است، هدفش می‌شود. شكوهی با آفرود و زیپ‌لاین خود را به مردم سیل‌زده می‌رساند تا دردشان را درمان كند. او درباره شرایط بیمارانی كه ویزیت كرده به ما می‌گوید: روستاها از نظر بهداشتی در شرایط مساعدی نبودند. بسیاری از روستاها آب و برق نداشتند. شكوهی می‌گوید كه سرماخوردگی، عفونت زنان و عفونت‌های ناشی از زخم‌ها شایع‌ترین بیماری‌هایی است كه او آنها را درمان كرده است.
منبع: جام جم
1981
