برداشت گردو در خلخال و خطر سقوط گردوچینان
تداوم برداشت سنتی گردو در خلخال هر سال موجب خسارتهای جانی به کشاورزان و کارگرانی می شود که روزی خود را از فراز شاخ و برگ درختان گردوی کهنسال و بلند میجویند.
خبرهای مربوط به وقوع حوادث مختلف سقوط از درختان بلند گردو و مصدومیتهای شدید منجر به شکستگی استخوان گردوچینان و بستری شدن آنها در بیمارستان در مناطق مختلف خلخال همزمان با آغاز برداشت محصول گردو از باغها مدام منتشر میشود.
با وجود وقوع حوادث تلخ سقوط از درختان کهنسال و بلند گردو در سالهای گذشته همچون فوت و یا مصدومیت ، همچنان روش برداشت محصول گردو در خلخال سنتی و با استفاده از افراد ماهر برای بالا رفتن از شاخههای شکننده گردو صورت میگیرد.
روش سنتی برداشت گردو به نحوی است که گردوچینان با استفاده از چوبی بلند اقدام به تکان دادن شاخههای درختان و پایین ریختن گردو از پایینترین شاخهها تا شاخههای نازک و شکننده در بلندای این درختان میکنند و این کار خطر سقوط از ارتفاع و درختان بلند گردو برای گردوچینان را به دنبال دارد.
این درحالی است که در بسیاری از مناطق ابزارهای ساده مکانیکی از جمله استفاده از دستگاه شوکر جایگزین روشهای سنتی شده است و بر این اساس از میزان وقوع حوادث تلخ نیز کاسته شده است.
باغداران برای به حداقل رساندن آسیبهای ناشی از سقوط از درختان گردو باید نکات ایمنی را از جمله استفاده از کلاه و کمربند ایمنی از سوی کارگران گردو چین را رعایت و از بکارگیری افراد مسن در فرآیند برداشت گردو اجتناب کنند.
مدیر جهاد کشاورزی خلخال روز پنجشنبه از افزایش آمار مصدومان سقوط کرده از درختان گردو در مناطق مختلف این شهرستان خبر داد و گفت: در کنار فراوانی تولید محصول امسال گردو در این شهرستان استفاده از روش سنتی چینش و برداشت محصول با ایستادن بر روی شاخههای درختان قدیمی ، بلند و گاهی پوسیده گردو سلامتی و جان گردوچینان را تهدید میکند و در برخی از اوقات منجر به سقوط بهرهبرداران و مصدومیت شدید و گاهی نیز منجر به فوت آنها میشود.
بهبود علیزاده اظهارداشت: پس از اینکه ۲ سال پیاپی کل محصول گردوی این شهرستان به علت سرمای دیررس بهاره از بین رفت ، فراوانی محصول گردوی امسال همراه با قیمت بالای آن موجب شتاب بیشتر گردوکاران در برداشت محصول گردو شده که این امر نیز موجب بروز حوادث ناشی از بیتوجهی گردوچینان و سقوط آنها از بالای درخت میشود.
وی افزود: پراکندگی بخش قابل توجه درختان گردو در اراضی ناهموار و سنگی در خلخال وقوع حوادث همراه با خسارت و مصدومیت بدنی را افزونتر کرده و در هر فصل گردوچینی تعدادی از کشاورزان را میتوان دید که راهشان از بالای درختان به تخت بیمارستان منتهی شده است.
مدیر جهاد کشاورزی خلخال با توصیه به باغداران جهت بیمه افراد بکارگیری شده برای برداشت گردو گفت: روش برداشت گردو در این شهرستان همان روش سنتی کهن و گذشته و تکان دادن شاخههای درختان با کوبیدن چوبی بلند و سنگین توسط گردوچینان با ایستادن بر روی شاخههای شکننده درختان گردو است.
او افزود: فقط یک دستگاه شوکرو یا لرزاننده شاخههای درختان گردو در مدیریت جهاد کشاورزی خلخال موجود است که این دستگاه نیز بیشتر برای آموزش باغداران گردو برای استفاده از روشهای جدید برداشت مورد استفاده قرار میگیرد.
وی گفت: استفاده از خودروهای مجهز به بالابر روش مناسبی برای کاهش خطرات بالا رفتن از درختان گردو است ولی به دلیل واقع شدن بیشتر باغهای گردو در سطح ناهموار استفاده از این نوع خودرو در مناطق کوهستانی گردوخیز شهرستان امکانپذیر نیست.
وی تنها راه حل مشکل سقوط از شاخه درختان گردو و رفع خطر از گردوچینان را اجرای طرح سرشاخه کاری ، احیای درختان گردوی باغها در خلخال و جایگزینی درختان پا کوتاه و ارقام جدید به جای درختان بلند و کهنسال ذکر کرد.
شهرستان خلخال از مناطق مستعد استان اردبیل برای پرورش درختان گردو بوده و کاشت درختان این محصول از سالهای دور در مناطق کوهستانی و مستعد مرسوم بوده و بیشترین میزان گردو در خلخال از سطح درختان کهنسال گردو برداشت میشود.
این شهرستان بزرگترین قطب تولید گردوی استان اردبیل بوده و بیش از ۶۰ درصد از گردوی این استان در باغهای خلخال تولید میشود، از مجموع ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار باغهای گردوی سه بخش مرکزی ،شاهرود و خورشرستم هزار و ۵۰۰ هکتار بارور بوده و بطور میانگین از هر هکتار ۲ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم محصول برداشت میشود.
با توجه به شرایط مساعد جوی امسال پیشبینی میشود که بیش از سه هزار و ۶۰۰ تن گردو از باغهای بارور این محصول کشاورزی تولید و روانه بازار مصرف شود.
منبع: ایرنا
68