برنده جایزه نوبل: بیتکوین آیندهای ندارد
از زمان پیدایش بیتکوین، همواره دیدگاههای شکاکانهای درباره آن وجود داشته است، اما وقتی یک اقتصاددان برنده جایزه نوبل پیشبینی سقوط آن را میکند، توجه بسیاری به این موضوع جلب میشود.
یوجین فاما، یکی از چهرههای کلیدی در دنیای مالی مدرن، معتقد است که بیتکوین در نهایت بیارزش خواهد شد. او دلیل این ادعا را در سه نکته خلاصه میکند: فاقد ارزش ذاتی است، بهعنوان یک وسیله مبادله ناکارآمد عمل میکند، و با سیستمهای مالی سنتی سازگاری ندارد.
یکی از نگرانیهای اصلی فاما، نوسانات شدید بیتکوین است. ارزهای پایدار باعث پذیرش گسترده میشوند، اما نوسانات قیمت بیتکوین آن را برای تراکنشهای روزمره غیرقابلاعتماد کرده است. بدون ثبات، کسبوکارها تمایلی به پذیرش آن بهعنوان روش پرداخت ندارند. مشکل دیگر، نبود پشتیبانی دولتی است. برخلاف ارزهای فیات که توسط بانکهای مرکزی تضمین میشوند، ارزش بیتکوین کاملاً به تقاضای بازار بستگی دارد. درصورتیکه تقاضا کاهش یابد، قیمت بیتکوین ممکن است بهطور کامل سقوط کند.
با این حال، همه با این دیدگاه بدبینانه موافق نیستند. بسیاری بر این باورند که هدف بیتکوین جایگزینی ارزهای سنتی نیست، بلکه تبدیلشدن به یک ذخیره ارزش دیجیتال، مشابه طلا است. برخلاف ارزهای فیات، بیتکوین سقف عرضه مشخصی دارد (۲۱ میلیون واحد)، که آن را به داراییای کمیاب و مقاوم در برابر تورم تبدیل میکند. برخی معتقدند که نوسانات آن بهجای نشانهای از شکست، نتیجه طبیعی دوره پذیرش اولیه است.
برای اینکه بیتکوین واقعاً شکست بخورد، باید رویدادهای بسیار شدیدی رخ دهند. ممنوعیتهای جهانی میتوانند دسترسی به آن را محدود کنند، نقصی اساسی در کد آن میتواند اعتماد کاربران را از بین ببرد، یا یک دارایی دیجیتال برتر میتواند جایگزین آن شود. اما تاریخ نشان داده که بیتکوین در برابر تهدیدهای نظارتی، سقوطهای بازار و انتقادات افراد برجسته مالی مقاومت کرده و هر بار قویتر بازگشته است.
اگرچه استدلالهای فاما منطقی به نظر میرسد، اما رد کامل بیتکوین شاید عجولانه باشد. آینده این رمزارز هنوز نامشخص است، اما اینکه به موفقیت میرسد یا شکست میخورد، به میزان پذیرش، قوانین نظارتی و تحولات بازار بستگی دارد.