افزایش تولیدات پالایشگاه اصفهان، عزمی برای خودکفایی و توسعه

پالایشگاه اصفهان در زمان حاضر وظیفه تامین حدود ۲۳ درصد از سوخت کشور را به عهده دارد و علاوه بر این، تامین کننده اصلی خوراک صنایع بزرگ دیگر بوده و چند طرح بزرگ در جهت تولید سوخت مطابق با استانداردهای زیست محیطی و بهبود فراورده‌های اصلی اجرا کرده است.

بنزین و گازوییل از محصولات اصلی این شرکت بشمار می‌آیند که سوخت ۱۲ استان از جمله اصفهان را تامین می‌کند و در دولت‌های یازدهم و دوازدهم برنامه‌ها و طرح‌های بسیاری برای افزایش میزان تولید و ارتقای کیفیت آنها مطابق با استانداردهای بین‌المللی و زیست محیطی و در جهت حفظ سلامت مردم انجام شده است.

افزایش تولید بنزین از ۳ میلیون تن در روز به ۱۲ میلیون تن

میزان تولید بنزین در این پالایشگاه در ابتدای سال ۹۲ حدود سه میلیون لیتر در روز بود اما با راه‌اندازی مجتمع بنزین‌سازی و بهره‌برداری کامل از آن امروز میزان تولیدات آن به ۱۲ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است.

طرح احداث مجتمع بنزین‌سازی پالایشگاه اصفهان در سال ۱۳۹۲ به بهره‌برداری رسید و در سال ۱۳۹۴ با ظرفیت صد در صد و با قابلیت تولید روزانه حدود ۱۱ میلیون لیتر بنزین با سطح کیفیتی یورو ۴ (EURO-۴) در مدار تولید قرار گرفت و مجددا با ارتقای این مجتمع در سال ۹۷، در زمان حاضر روزانه ۱۲ میلیون لیتر بنزین با سطح کیفی یورو پنج تولید می‌کند.

همچنین در زمان حاضر ۲۲ میلیون لیتر روزانه گازوییل در پالایشگاه اصفهان تولید می‌شود که حدود ۲ میلیون لیتر آن با استاندارد جهانی یورو ۵ برای استفاده‌های درون شهری تولید و عرضه می‌شود که با بهره‌برداری از واحدهای تصفیه گازوییل این میزان تولید به ۲۰ میلیون لیتر خواهد رسید.

طرح احداث واحدهای تصفیه گازوییل برای تولید با بالاترین سطح کیفیت جهانی (EURO-۵) از سال ۱۳۹۰ مصوب و اجرا شده است که با بهره‌برداری از این پروژه گازوئیل تولیدی شرکت پالایش نفت اصفهان به بیش از ۲۰ میلیون لیتر یورو ۵ خواهد رسید؛ زمان پیش‌بینی شده برای بهره‌برداری از این طرح بهار سال ۱۴۰۰ است.

تولید محصولات یورو ۴ و ۵ با هدف صیانت از محیط زیست

درحالیکه امروز بسیاری از کلانشهرها و شهرهای بزرگ کشورمان با مشکلات زیست محیطی متعددی مانند آلودگی هوا، خاک و آب مواجه هستند، دولت یازدهم و دوازهم توجه ویژه‌ای به تولید محصولات پالایشگاهی مطابق با آخرین استانداردهای جهانی و زیست محیطی داشته است.

در همین پیوند، اجرای طرح‌های مختلف زیست محیطی با بهترین کیفیت و کمترین آسیب به سلامت جامعه و محیط زیست در دستور کار واحدهای صنعتی کشورمان از جمله پالایشگاه اصفهان قرار گرفت.

طرح ملی تصفیه پساب و استفاده صنعتی از فاضلاب شهری یکی از مهمترین این طرح‌ها بود که سال ۹۸ در شرکت پالایش نفت اصفهان و با هدف کاهش مصرف منابع آب آشامیدنی با ظرفیت ۷۵۰ مترمکعب در ساعت افتتاح شد.

در این پروژه بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، انتقال و تصفیه پساب شاهین‌شهر با همکاری ۲ شرکت داخلی در سه مرحله ساخت ایستگاه پمپاژ پساب در محل تصفیه ‌خانه، احداث خط انتقال پساب به پالایشگاه و ساخت تصفیه‌خانه در محل شرکت انجام‌ شد به‌طوری‌که ۷۵۰ مترمکعب پساب شهری در ساعت را تصفیه می‌کند.

مدیریت پساب با تصفیه و بازگردانی ۳۲۰ مترمکعب در ساعت، تصفیه و بازگردانی ۴۰۰ مترمکعب از پساب تصفیه‌خانه صنعتی به همراه استفاده از دستگاه فرا بنفش (UV) برای گندزدایی فاضلاب بهداشتی و عقد قرارداد با شرکت‌های معتمد سازمان حفاظت از محیط‌زیست برای پایش آلاینده‌های آب از دیگر فعالیت‌های زیست‌محیطی این شرکت بشمار می‌آید.

به گفته مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان، ادامه فعالیت این پالایشگاه در گرو راه اندازی واحدهای گوگردزایی است و همه فرآورده‌های نفتی این شرکت تا سال ۱۴۰۴ بر اساس استانداردهای یورو ۴ و ۵ تولید خواهد شد.

مرتضی ابراهیمی با بیان این‌که قرار داد ساخت واحد گوگرد زدایی از نفت کوره، بین پالایشگاه اصفهان و یک شرکت ایرانی امضاء شده است، افزود: این طرح به‌دلیل پیچیدگی خاصی که دارد تا چهار سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد.

مدیر عامل شرکت پالایش نفت اصفهان تاکید کرد: با راه‌اندازی واحد مزبور، همه فرآورده‌های نفتی آن بر اساس یورو ۴ و ۵ تولید و معضل زیست محیطی پالایشگاه رفع خواهد شد.

در فرآیندهای تصفیه فرآورده‌های نفتی و ارتقای کیفیت محصولاتی نظیر بنزین و گازوییل، مقادیر زیادی گوگرد از ساختار مولکولی محصولات حذف می‌شود زیرا گوگرد نقش بسیاری در آلودگی هوا دارد، گوگرد حذف شده از ساختار محصولات به‌صورت خالص بازیابی و به بازارهای جهانی ارائه می‌شود.

ابراهیمی خاطرنشان کرد: با بهره‌برداری واحد گرانول‌سازی گوگرد و رعایت استانداردهای زیست محیطی و با موافقت سازمان حفاظت از محیط زیست، واحد های گرانول سازی گوگرد و حلال‌ها از فهرست آلایندگی خارج شده است.

واحد گرانول (جامد سازی) گوگرد تولیدی شرکت پالایش نفت اصفهان در راستای حفظ و رعایت مسائل زیست‌محیطی و باهدف جامد سازی، انبارش و بسته‌بندی گوگرد طبق استانداردهای زیست‌محیطی با ظرفیت ۳۰۰ تن در روز در سال ۹۸ به بهره‌برداری رسید؛ حذف ذرات گردوغبار، حفظ کیفیت محصول و افزایش ظرفیت تولید و سرعت کار از مزایای این واحد است.

ابراهیمی، یکی از اقدام‌های این شرکت برای کاهش مصرف آب را به‌روز رسانی برج‌های خنک کننده برای جلوگیری از تبخیر و هدر رفت آب و همچنین استفاده از برق سراسری در واحدهای عملیاتی اعلام کرد و افزود: این شرکت برای تامین برق مورد نیاز واحدهای عملیاتی خود و کاهش آب مصرفی به خرید ۶۰ مگاوات برق از شبکه سراسری اقدام کرده است.

مدیر عامل شرکت پالایش نفت اصفهان با بیان این که پالایشگاه اصفهان در حال حاضر ۱۶ مگاوات برق از شبکه سراسری دریافت می کند گفت: به ازای تولید هر مگاوات برق، ۶ تُن آب مصرف می شود که با احتساب ۱۶ مگاوات برق دریافتی از شبکه سراسری، حدود ۸۰ متر مکعب آب در ساعت صرفه جویی شده است و با بهره برداری واحدهای جدید و استفاده کامل از برق شبکه سراسری، ۳۰۰ تا ۴۰۰ متر مکعب آب در ساعت در پالایشگاه اصفهان صرفه جویی خواهد شد.

وی با اشاره به استفاده از سلول‌های خورشیدی برای تامین انرژی در پالایشگاه اصفهان، گفت: ۹۰ درصد آب مصرفی شرکت پالایش نفت اصفهان بازیافت می‌شود و به چرخه استفاده مجدد برمی گردد و ۱۰ درصد مابقی پساب نیز در استخرهای تبخیر نگهداری می‌شود.

۸۰ درصد تجهیزات پالایشگاه اصفهان بومی‌سازی شده است

مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان با بیان اینکه این مجموعه در ۱۹ سال گذشته با تکیه بر توان کارشناسان داخلی موفق به تولید و بومی‌سازی بسیاری از تجهیزات مورد نیاز خود شده است، گفت: واحد پشتیبانی ساخت داخل شرکت از سال ۱۳۸۰ در زمینه تامین قطعات دستگاه‌های پالایشی به‌ویژه ماشین آلات دوار از قبیل توربین، پمپ، کمپرسور و چرخ دنده آغاز بکار کرد.

ابراهیمی افزود: تاکنون ۸۰ درصد قطعات و تجهیزات مورد نیاز پالایشگاه اصفهان در بخش خودکفایی این شرکت تولید شده است.

وی همچنین به طرح بنزین‌سازی که در سال ۹۴ به بهره‌برداری رسید اشاره کرد و گفت: در جریان احداث این طرح مشکلاتی از طرف کشورهای خارجی برای تامین کاتالیست های مورد نیاز به وجود آمد و تولید کنندگان این کاتالیست حیاتی که ۲ کشور آمریکا و فرانسه بودند از تحویل آن به ایران خودداری کردند.

وی ادامه داد: پالایشگاه اصفهان با حمایت از تولید داخلی و با رویکرد اقتصاد مقاومتی، موفق به تولید داخلی و بومی‌سازی این کاتالیست شد و در زمان حاضر کاتالیست ساخت داخل در مجتمع بنزین سازی پالایشگاه اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابراهیمی یکی دیگر از مشکلات مهمی که بهره‌برداری از مجتمع بنزین سازی را با چالش روبرو کرد را تحویل ندادن سطح‌سنج‌های اشعه گاما عنوان کرد و اظهار داشت: با همت و تلاش محققان سازمان انرژی اتمی، سطح‌سنج‌های داخلی ساخته شد و مورد بهره برداری قرار گرفت.

ابراهیمی با بیان اینکه این شرکت با استفاده از دانش و توان شرکت‌های داخلی به عنوان اولین شرکت پالایشی، از کاتالیست ساخت داخل برای تولید بنزین با سطح کیفیت یورو ۴ استفاده کرد، تصریح کرد: امروز ایران به عنوان یکی از بهترین تولیدکنندگان این نوع کاتالیست در سطح جهان شناخته می‌شود.

تولید مواد شیمیایی تخصصی در اصفهان

به گفته معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری اصفهان ، این استان مزیتهای بسیاری در زمینه تولید مواد شیمیایی با توحه به استقرار شرکتها و صنایع مرتبط مانند پالایشگاه دارد.
حسن قاضی عسگر در گفت و گو با ایرنا افزود: با توجه به استقرار این صنایع، سیاست کلی مدیریت استان، توسعه تولید مواد شیمیایی تخصصی با ارزش افزوده بالاست.
وی با اشاره به برخی اقدامها در این زمینه، خاطرنشان کرد: برخی مواد شیمیایی تخصصی در کشور به میزان کم تولید می شود ولی صنایع اصفهان با تکیه بر ظرفیتها و توانمندیهای خود مانند نیروی انسانی تخصصی و سرمایه گذاری مناسب و با استفاده از فناوریهای برتر و رعایت استانداردهای زیست محیطی می توانند برای تولید بیشتر این محصولات با ارزش افزوده بالا، طرحهای بزرگی اجرا کنند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان با بیان اینکه در پالایشگاه اصفهان چندین طرح در این بهره برداری شده یا در حال اجراست، گفت: بعنوان مثال می توان از گوگردی که در فرایند گوگرد زدایی در پالایشگاه اصفهان بدست می آید که از آن محصولات متنوعی می توان تولید کرد.
وی استفاده از پساب فاضلاب در پالایشگاه اصفهان را از دیگر طرحهای زیست محیطی این شرکت خواند و افزود: با توجه به مخاطرات زیست محیطی، تاکید و توجه مسوولان استان بر اجرای طرحهای زیست محیطی در صنایع مختلف و حرکت آنها به سمت صنعت سبز است.
قاضی عسگر گفت: با تلاش های صورت گرفته برای احیا و راه اندازی صنایع و کارخانه های بزرگی مانند پلی اکریل اصفهان، تلاش شد تا زنجیره تولید و مصرف مواد شیمیایی در این استان کامل شود.
وی اضافه کرد: در این زنجیره صنایعی مانند پالایشگاه، پتروشیمی و پلی اکریل بهم متصل شدند تا خوراک پالایشگاه به پتروشیمی منتقل و در آنجا، پارازایلن از مواد جدا شود و با انتقال آن به پلی اکریل به ماده "دی ام تی" تبدیل شود تا در صنایع نساجی مانند تولید الیاف پلی استر بکار گرفته شود.
قاضی عسگر با تاکید بر اینکه در صدد تکمیل این زنجیره در نزدیکترین زمان ممکن هستیم، اظهار داشت: برنامه های دیگری نیز در این پیوند در حال پیگیری و اجراست مانند ایجاد شیمی پارک در شهرضا که زنجیره تبدیلات گازی را تکمیل می کند.

شرکت پالایش نفت اصفهان فعالیت خود را در زمینه پالایش نفت خام و تولید فرآورده‌های نفتی از سال ۱۳۵۸ آغاز کرد و اکنون حدود ۲۳ درصد از فرآورده های نفتی مورد نیاز کشور را تولید می‌کند.
ایـن شرکت در منطقه‌ای به مساحت ۳۴۰ هکتار در شمال غربی اصفهان واقع و ظرفیت تولید آن ۳۷۵ هزار بشکه در روز است.