سوء استفاده از مردم سیستان و بلوچستان با انتشار کلیپ های بی‌آبی/ آیا طرح های نذر آب جواب می‌دهد؟
در روزهای اخیر کلیپ های متعددی از بی‌آبی در سیستان و بلوچستان منتشر شده که برخی با سواستفاده از مردم در پی خودنمایی هستند.
اخیراً کلیپی در فضای مجازی بازنشر شده که فردی با گذاشتن آب معدنی جلو مردم در یکی از روستاهای شمال استان سیستان و بلوچستان، مردم را به خط کرده و رو به دوربین خودنمایی می‌کند.
این کلیپ بلافاصله با واکنش منفی فعالان اجتماعی استان سیستان و بلوچستان و کابران مجازی مواجه شد که سواستفاده از مردم متواضع برای قرار گرفتن جلوی دوربین آن‌هم برای اهدای چند بسته آب معدنی را تقبیح کردند.
این کلیپ‌ها اخیراً افزایش یافته و برخی تک و توک در سطح جهانی بازنشر می‌شوند؛ این کلیپ‌ها مربوط به اقدامات برخی خیران است که اصطلاحاً در قالب طرح‌های "نذر آب" صورت می‌گیرد که اولین بار آن را هلال احمر جمهوری اسلامی ایران آغاز کرد، جمعیت هلال احمر زمان‌هایی که روستاهای سیستان و بلوچستان درگیر شدید تنش آبی می‌شوند با اعزام تانکرهای آبرسان و افزایش ظرفیت تانکرهای فعلی به شرکت آب و فاضلاب در آبرسانی کمک می‌کند، این طرح هرچند خوب است اما سوءاستفاده‌های صورت گرفته از آن توسط برخی به ظاهر خیران به صورت گسترده‌ای افزایش یافته است.
این روزها خیرنماهایی که به دنبال خودنمایی و اهداف و منافع شخصی و گروهی هستند با ورود به سیستان و بلوچستان از اسم نذر آب سوءاستفاده کرده و مثل همان کلیپ تشریح شده با اهدا چند بسته آب معدنی و یا چند تانکر کوچک خانگی از مردم متواضع سیستان و بلوچستان سوءاستفاده می‌کنند.
طرح نذر آب هلال احمر خوب اما غیراصولی
یک کارشناس حوزه آب می‌گوید: اصولا خود طرح نذر آبی که هلال‌احمر آغاز کرده هرچند خوب است اما مسکنی بیش نیست؛ برای مدتی اجرا می‌شود و مجدد تمام می‌شود؛ باید به سمت کارهای اصولی و ساختاری برای شبکه‌دار کردن روستاهای فاقد شبکه سیستان وبلوچستان رفت.
محمدرضا محبوب‌فر می‌افزاید: خوشبختانه در سال‌های اخیر پروژه خیران آب مثل خیران مدرسه‌ساز و بیمارستان‌ساز در جامعه به شکل خوبی رشد کرده و خیران با ورود به کارهای عمرانی درحال کمک به دولت و شرکت آب و فاضلاب برای آبرسانی به روستاهای فاقد شبکه آب هستند.
وی تصریح می‌کند: البته یک موضوع هم بسیار حائز اهمیت است و آن این است که حتماً باید طرح‌های آبرسانی خیری به منابع پایدار متصل باشند؛ برای مثال طرح‌های بسیاری در روستاهای سیستان‌وبلوچستان اجرا شده که حالا همه به خاطر خشک شدن منابع و چاه‌ها و یا کاهش قابل توجه آبدهی آن‌ها با تنش جدی رو به رو هستند.
این کارشناس حوزه آب خاطرنشان می‌کند: برای روستاهای ساحلی منطقه که اتفاقاً با تنش شدید آبی و عدم شبکه آبرسانی رو به رو هستند استفاده از آب‌شیرین کن‌ها بسیار موثر، اصولی و مفید است که حالا هم یک طرح آبرسانی ساحلی با آب‌شیرین کن پسابندر در حال اجراست؛ انتظار می‌رود خیران با ورود به آب‌شیرین کن‌های کوچک، آب روستاهای ساحلی را فراهم کنند تا بخش مهمی از تنش آبی استان جبران شود.
شاخص آبرسانی محروم‌ترین استان آبی ایران رشد چشمگیری داشته است
براساس تازه‌ترین آمار وزارت نیرو شاخص بهره‌مندی از شبکه آبرسانی در روستاهای کشور 82 درصد است که این شاخص برای سیستان و بلوچستان با پایین‌ترین حد در میان استان‌های ایران 70.5 درصد است. سیستان وبلوچستان همیشه در قعر جدول شاخص آبرسانی و دیگر شاخص‌های انسانی در میان استان‌ها بوده و دلیل آن محرومیت عمقی، جدی و تاریخی این استان پهناور است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان می‌گوید: شاخص آبرسانی روستایی تا قبل از سال 94 در این استان حدود 46 درصد بود، آن زمان شاخص آبرسانی در کشور 70 درصد بود که با درک این مهم تلاش‌های گسترده‌ای برای افزایش شاخص انجام گرفت و با موافقت رهبری و تخصیص منابع صندوق توسعه ملی طرح‌های گسترده آبرسانی آغاز شد.
علیرضا قاسمی می‌افزاید: سیستان و بلوچستان برطبق آمار وزارت کشور با بیش‌از 50 درصد جمعیت روستایی، روستایی‌ترین استان کشور است و عمده مشکلات آبی هم در روستاهای این استان وجود دارد؛ در حال حاضر 70 درصد روستاهای استان به تعداد 3049 روستا با جمعیت 1159783 نفر دارای شبکه آبرسانی هستند و تعداد 2545 با جمعیت 256950 فاقد شبکه آبرسانی هستند.
ذکر این نکته واجب است که همانطور که در آمار گویاست تعداد روستاهای فاقد شبکه هرچند تعداد قابل توجهی است اما جمعیت روستاها پایین است که سیاست تجمیع جمعیتی برای برخی آن‌ها درحال اجراست، هم‌چنین با نگاه به آمار تعداد روستاهای دارای شبکه بیش‌از 3 هزار روستاست که این روستاها عمدتا جمعیت بالایی دارند و اولویت شرکت و فاضلاب هم آبرسانی به روستاهای با جمعیت بالا و هماهنگ با وزارت کشور تجمیع روستاهای با جمیعت پایین برای خدمات‌رسانی بهتر است.
قاسمی تصریح می‌کند: همه روستاهایی که فاقد شبکه هستند و یا شبکه آبرسانی دارند و با تنش آبی مواجه‌اند به صورت تانکری آبرسانی می‌شوند؛ درحال حاضر 113 دستگاه تانکر آبرسان به روستاهای فاقد شبکه آب و یا دارای تنش آبی آب می‌رسانند.
مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان خاطرنشان می‌کند: در مجموع شرکت آب و فاضلاب طرح‌های گسترده آبرسانی، برنامه مشخص برای آن‌ها و هم‌چنین راهکارهای مهندسی و اجرایی برای آبرسانی به همه روستاها را به همراه بخش مهمی از متخصصان و مهندسان بومی و غیربومی تدوین کرده که فقط در صورت تخصیص اعتبارات موردنیاز این شرکت اجرایی می‌شود با این حال شرکت آب و فاضلاب و نمایندگان این استان از هیچ تلاشی برای بودجه‌گیری برای طرح‌های آبرسانی برای سیستان وبلوچستان فروگذار نبوده و نیستند و امیدواریم با توجه ویژه کارگزاران بودجه و تخصیص‌های مناسب و فوری به این استان، محرومیت تاریخی آبی استان تا حد قابل توجهی جبران شود.
منبع: تسنیم
68
