پلاسما‌ فروشی؛ فقط برای چند سیخ کباب!

به یکی از مراکز اهدای پلاسما در تهران مراجعه می‌کنیم. سالن مرکز خیلی زود از آدم‌هایی که در دلشان هزار راز و داستان دارند پر و خالی می‌شود. «عمو حسن» ۵۵‌ساله است و همه هم و غمش دختر دانشجویی که در خانه دارد و می‌خواهد همه دنیا را زیرپاهایش بریزد.

مثلا همان موقع که کرونا می‌آید و دانشگاه تعطیل می‌شود، فوری برایش گوشی همراه قسطی می‌خرد تا از کلاس درس عقب نماند. عمو حسن تا همین امروز نتوانسته بدهی‌اش را صاف کند. هر ماه پولی کنار می‌گذارد که بخشی از آن همان ۹۰ هزار تومان‌هایی تامین می‌شود که از این مرکز بابت اهدای پلاسمادریافت می‌کند.

ماهی ٢ مرتبه بیایم ٤ برابر یارانه گیرم می‌آید

خانمی۶۰‌ساله هم در سالن نشسته که انگار همه کارکنان مرکز را می‌شناسد. از ثواب اهدای پلاسما حرف می‌زند و البته از پولی که از این راه دستش می‌رسد راضی است. می‌گوید: «از وقتی که همسرم فوت کرد من ماندم و یارانه ۴۵ هزار تومانی در ماه. فرزندی ندارم و از کمیته و بهزیستی حقوق نمی‌گیرم. خدا پدر مسئولان این مرکز را بیامرزد. هر دفعه که برای اهدای پلاسما می‌آیم، ۹۰ هزارتومان می‌دهند. ماهی۲ مرتبه بیایم، جمع پولم ۱۸۰ هزار تومان می‌شود. تقریبا ۴ برابر یارانه‌ای که دولت به هر نفر می‌دهد!»

حداقل ماهی چند سیخ کباب می‌خریم!

صندلی‌ها تقریبا پر شده. «احترام» خانم با همسایه دیوار به دیوار خانه‌اش کنار دیوار ایستاده‌اند. از۴ سال قبل که با مرکز پلاسما آشنا شده، تقریبا ماهی ۲ تا ۳ مرتبه پلاسمای خون اهدا می‌کند. از زمانی که حق‌الزحمه اهدای پلاسما ۵۰ هزار تومان بوده تا الان که ۹۰ هزار تومان شده پای ثابت مرکز پلاسماست. می‌گوید: «این پول کمک خرجی زنان خانه‌دار است. پس‌انداز می‌کنیم یا خرج یومیه می‌شود.» همسایه، حرف احترام خانم را قطع می‌کند و می‌گوید: «چه عیبی دارد. از شیر مادر حلال‌تر است. با پولی که گیرمان می‌آید حداقل چند سیخ کباب که می‌توانیم بخریم و به خانه ببریم و با بچه‌ها بخوریم!»‌

سالی ۳۶ مرتبه و در ماه ۴ بار پول دربیاورید

یکی از کارشناسان مرکز پلاسما این موضوع را تلویحا تایید می‌کندکه هر انسان سالم در طول سال ۳۶ مرتبه یعنی در ماه ۴ بار می‌تواند پلاسمای خون اهدا کند. میانگین سن افرادی که مجاز به این کارند ۱۸ تا ۶۰‌ساله است که وزنشان کمتر از ۵۰‌کیلوگرم نباشد. بانوی لاغر اندام و جوانی برای اهدای پلاسما به پزشکان و پرستار‌ها التماس می‌کند، اما اجازه چنین‌کاری به او داده نمی‌شود. پرستاری که قبلا پای درددل این بانو نشسته و دردش را می‌داند می‌گوید: «متاسفانه در مناطق جنوب شهر گاهی با چنین افرادی مواجه می‌شویم که برای به دست آوردن خرج روزانه‌شان حاضرند جانشان را به خطر بی‌ندازند. اهدای خون و پلاسما برای افرادی که خودشان بیماری کم‌خونی دارند ممنوع است؛ چون سلامتشان به خطر می‌افتد.»‌

این پول بابت ایاب و ذهاب است نه پول پلاسما

بنا به گفته کارشناسان مرکز پلاسما، ٩٠ هزارتومانی که به شهروندان پرداخت می‌شود، نه برای خریدوفروش پلاسما بلکه برای قدردانی از مردم نیکوکار به‌عنوان جبران هزینه ایاب و ذهاب به اهداکننده‌ها پرداخت می‌شود. برای مسئولان مرکز پلاسما فرقی نمی‌کندکه فرد مراجعه‌کننده فقیر باشد یا غنی؛ حال باید دید که آیا برای افراد فقیر و نیازمند هم فرقی نمی‌کند که به این جا‌ها مراجعه کنند و یا به مرکز اهدای خون در نقاط مختلف شهر بروند که حتی یک ریال هم بابت اهدای خون نمی‌دهند. مراکز پلاسمای تهران تا شعاع ۲۰۰ کیلومتری به شهروندان خدمت‌رسانی می‌کنند. این مراکز در هر روز بیش از ۱۰۰ مراجعه‌کننده دارند. گفتنی است که شرکت‌های دارویی با پلاسمای خون دارو درست می‌کنند، برای بیماران سرطانی، هموفیلی، تالاسمی و... که نیاز زیادی به دارو‌های نایابی مثل فاکتور۸ دارند.