دلار ۴ هزار تومان به عقب برگشت

آخرین نرخ دلاری که در بازار ارز در نیمه اول سال ثبت شد، ۴۹ هزار و ۳۹۳ تومان است؛ عددی که البته کاهش ۴ هزار و ۴۰۷ تومانی را نسبت به ابتدای سال نشان می‌دهد. این یعنی نرخ دلار در ۶ ماه اول سال ۸.۱ درصد کاهش یافته است.

کاهش ۴ هزار و ۴۰۷ تومانی نرخ دلار در این بازه زمانی در حالی است که دلار دهم اردیبهشت‌ماه به کانال ۵۵ هزار تومان نیز ورود پیدا کرده و رکوردهای جدیدی را ثبت می‌کرد، اما پس از آن در یک روند نزولی، در بیستم خردادماه تا کانال ۴۶ هزار تومان فرود آمد. با این حال، تنها یک روز در این کانال ماند و سپس روندی صعودی به خود گرفت.

نمودار قیمتی حاکی از آن است که در طول ۳ ماه تابستان، دلار در اغلب روزها در رفت و برگشت میان کانال ۴۸ و ۴۹ هزار تومان بوده است و تنها در چند روز، کانال ۵۰ هزار تومان را هم به خود دید.

در شرایط کنونی دو نگاه درباره روند بازار ارز در نیمه دو سال وجود دارد. برخی معتقدند که روند قیمت دلار در بلند مدت صعودی خواهد بود؛ گروهی نیز معتقدند که قیمت دلار حوالی محدوده فعلی با ۱۰ درصد نوسان می‌تواند معامله شود. عبداله مشکانی، کارشناس اقتصادی می‌گوید: این‌که قیمت این اسکناس روند جدیدی آغاز کند و سقف قبلی را بشکند و به سمت اعدادی که تا کنون تجربه نکرده برود، بعید است.

وی در پاسخ به این‌که آیا ثبات فعلی قیمت دلار متاثر از تلاش سیاست‌گذار است، عنوان می‌کند: به نظر می‌رسد این تقاضای بازار است که قیمت را در محدوده فعلی نگه داشته است. ما در بازار ارز از سمت عرضه‌کننده انحصار داریم. این عرضه‌کننده هم یا بانک مرکزی است یا شرکت‌های بزرگ واردکننده که عمدتا دولتی هستند.

مشکانی توضیح می‌دهد: زمانی که دولت نفت می‌فروشد ما یک انحصار یکجانبه داریم و زمانی که دولت نفت کمتری می‌فروشد، شرکت‌ها فعال‌تر هستند و در بازار انحصار چندجانبه داریم. باید در نظر داشت که این شرکت‌ها به اختیار دولت کار می‌کنند. بنابراین یک سوی بازار انحصار داریم و طرف دیگر هم مردم و واردکنندگان کالا هستند.»

وی با تاکید بر اینکه ما در سمت عرضه‌کننده انحصار چندجانبه داریم و برآیند این نیروها قیمت را تعیین می‌کند خاطرنشان می‌کند: بازار ارز ایران تک عاملی نیست. اما با توجه به وضعیت فعلی و فروش نفت و دسترسی به برخی منابع بلوکه شده، به نظر نمی‌رسد که دولت در تنگنای ارزی قرار داشته باشد که باعث افزایش قیمت دلار شود.

در این میان، برخی دیگر از کارشناسان، روند آهسته و پیوسته را برای قیمت دلار پیش‌بینی می‌کنند. مجتبی دینا می‌گوید: یکی از دلایلی که کارشناسان روند قیمت دلار در بلندمدت را صعودی پیش‌بینی می‌کنند، رشد خروج سرمایه از کشور است. هر چند این خروج سرمایه به خاطر رکود بازارهای مولد و بازارهای سرمایه، مسکن و سهام مقداری افت کرده اما نسبت به افزایش قیمت دلار آلارم می‌دهد.

دیبا به متغیر فروش نفت به‌عنوان یکی از محسنات رفتار دلار در سال‌ جاری اشاره می‌کند و می‌افزاید: از فروش نفت می‌توان به‌عنوان یک تبادل غیررسمی یاد کرد. هر چند که ورودی‌ها و منابع پولی آن همچنان هویدا نیست، اما دولت فعلا توانسته به این واسطه، دلار در در منطقه مشخصی مهار کند.

وی متذکر می‌شود: با توجه به پارامترها و تحلیل‌های مختلف در ۶ ماهه دوم سال، می‌توانیم شاهد حرکت‌های بزرگی برای اسکناس دلار باشیم.