تولد ۲۵ سالگی گوگل؛ ۱۰ نکته که احتمالا درباره بزرگترین موتور جستجوی جهان نمی‌دانستید

وبسایتی که در سال ۱۹۹۸ توسط دو دانشجوی دکترا از دانشگاه استنفورد به نام‌های لری پیج و سرگئی برین ایجاد شد، اکنون غول بلامنازع دنیای اینترنت به شمار می‌رود و به تنهایی ۹۲ درصد بازار جستجوهای اینترنتی را در دست دارد.

نزدیک‌ترین رقیب گوگل، یعنی موتور جستجوی بینگ متعلق به مایکروسافت، تنها حدود ۳ درصد از بازار را در اختیار دارد و یاهو که زمانی بر این دنیا حکمرانی می‌کرد کمی بیش از ۱ درصد را به خود اختصاص داده است.

در زیر ۱۰ نکته از تاریخچه گوگل آورده شده است که احتمالا از آنها مطلع نیستید:

تولد در یک گاراژ

هرچند اکنون گوگل یکی از نمادهای «سیلیکون‌ولی» در کالیفرنیا محسوب می‌شود، اما تولد آن جایی نبود جز یک گاراژ که دوست لری پیج و سرگئی، یعنی سوزان وویچیکی (مدیر بازاریابی آینده گوگل)، برای کار اجاره کرده بود.

آنها در سال ۱۹۹۹ محل کار خود را از گاراژ به یک دفتر مدرن در سیلیکون‌ولی تغییر دادند. اکنون گوگل صاحب صدها دفتر در نقاط مختلف جهان است.

نمایی از گاراژ اجاره‌ای بنیانگذاران گوگل عکس: آسوشیتد پرس

نامگذاری با یک اشتباه املایی

نام غول دنیای جستجو از یک اصطلاح ریاضی به نام «گوگول» (Googol) مشتق شده است که به عدد ۱ با صد صفر در جلوی آن اشاره دارد. این انتخاب، منعکس‌کننده تمایل بنیانگذاران گوگل برای جمع‌آوری مقادیر زیادی از اطلاعات بود.

با این حال طبق آنچه گفته می‌شود مسئول ثبت شرکت به دلیل خستگی، در نوشتن این نام مرتکب یک اشتباه املایی شد و در نتیجه گوگل به صورت «Google» ثبت شد.

وسوسه فروش در سال ۱۹۹۹

یک سال پس از شروع پروژه، لری پیج و سرگئی برین قصد داشتند گوگل را بفروشند تا با آرامش بیشتری به تحصیل خود ادامه دهند.

خریدار بالقوه آن وقت کسی نبود جز اکسایت (Excite) که در کنار یاهو و نپستر یکی از بزرگترین پورتال‌های اینترنتی در زمان خود به حساب می‌آمد. با این حال این وبسایت از پیشنهاد یک میلیون دلاری خود منصرف شد و در نهایت پیج و برین گوگل را حفظ کردند. شرکتی که اکنون ارزش آن بیش از یک هزار میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.

در سال ۲۰۲۲، آلفابت (شرکت مادر گوگل) گردش مالی حدود ۲۸۲.۸ میلیارد دلاری را به نام خود ثبت کرد. این مبلغ در مقایسه با ۲۹.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۰ و ۱۸۲.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ رشدی قابل توجه را نشان می‌دهد.

گوگل دودل‌ها

حتما شما هم گاهی اوقات دیده‌اید که لوگوی گوگل عوض شده است. این لوگوها که اصطلاحا «گوگل دودل» نام دارند، در واقع تغییر موقت لوگوی گوگل هستند که شخصیت یا رویداد خاصی را برجسته می‌کنند.

پیج و برین اولین بار این لوگو را تغییر دادند تا به عموم بگویند به جشنواره‌ای به نام «مرد سوزان» رفته‌اند. بیست و پنج سال بعد، چندین هزار دودل توسط یک تیم اختصاصی از تصویرگران ایجاد شده و موضوعات مختلفی از روز جهانی حقوق زنان تا روز تولد چارلی چاپلین را پوشش می‌دهد.

طرحی از گوگل دودل ویژه‌ برای بزرگداشت ونسان ون‌گوگ نقاش هلندی عکس: آسوشیتد پرس

ورود فعل گوگل کردن به فرهنگ‌های لغات

در سال ۲۰۰۶، فرهنگ لغت آکسفورد عبارت «گوگل کردن» (to google) را به عنوان یک فعل برای اشاره به جستجوی اطلاعات در اینترنت، بدون توجه به موتور جستجوی مورد استفاده، اضافه کرد.

این فعل امروزه توسط چندین فرهنگ لغت در زبان‌های دیگر نیز به رسمیت شناخته شده است. برای مثال در زبان فرانسوی عبارت «گوگلیزه کردن» (googoliser) به معنای استفاده از موتور جستجوی گوگل برای به دست آوردن اطلاعات استفاده می‌شود.

۹۹ هزار جستجو در ثانیه

گوگل در حال حاضر پربازدیدترین سایت جهان به شمار می‌رود. مطابق آمارها، در حال حاضر در هر ثانیه ۹۹ هزار و در هر روز ۸.۵ میلیارد جستجو در گوگل انجام می‌شود. این عدد برای ربع قرن پیش تنها ۱۰ هزار جستجو در روز بود.

گوگل بخش اعظمی از مصرف اینترنت در دنیا را به خود اختصاص داده است. در ماه اوت ۲۰۱۳ پس از یک حادثه که باعث شد گوگل به مدت ۱۱ دقیقه از دسترس خارج شود، ترافیک اینترنت جهانی ۴۰ درصد افت کرد.

صفحه اختصاصی برای بیش از ۸۰ زبان

گوگل که در سراسر جهان استفاده می‌شود، صفحه اصلی خود را به بیش از ۸۰ زبان ترجمه کرده است و سرویس ترجمه گوگل نیز با همین زبان‌ها در دسترس است.

آخرین زبان‌های اضافه شده این موتور جستجو سومالیایی، مغولی، نپالی، پنجابی و مائوری را شامل می‌شوند. «کلینگون»، زبانی که یک نژاد بیگانه به همین نام در سری «پیشتازان فضا» به آن صحبت می‌کردند، نیز در میان گزینه‌های زبانی موجود است.

ورود گوگل به بازار تلفن همراه

در رقابت با اپل، غول دنیای فناوری، گوگل در سال ۲۰۰۷ اعلام کرد سیستم عامل موبایل اندروید را به مبلغ ۵۰ میلیون دلار خریده است. در ژانویه ۲۰۱۰ گوگل اولین تلفن همراه اندرویدی خود با نام «نکسوس وان» را عرضه کرد و از آن زمان بسیاری از شرکت‌های تولید تلفن همراه دیگر (نظیر سامسونگ، هواوی، سونی و غیره) شروع به استفاده از اندروید کردند.

گوگل از سال ۲۰۱۰ به عرصه تولید تلفن‌های همراه وارد شده است.عکس: آسوشیتد پرس

امروزه اندروید سیستم عامل بیش از ۳ میلیارد دستگاه الکترونیکی در سراسر جهان را تامین می‌کند. در ماه اوت گذشته، این سیستم عامل ۷۱.۷۵ درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده بود که بسیار جلوتر از همه رقبای خود قرار داشت. اصلی‌ترین رقیب اندروید، سیستم عامل او‌‌اس اپل است که ۲۷.۶ درصد از سهم بازار را در انحصار خود درآورده است.

خریدها و سرمایه‌گذاری‌های مهم گوگل؛ از یوتیوب و ویز تا اوبر

در سال‌های گذشته گوگل اقدام به خریدها و سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در صنعت نرم‌افزاری و فناوری کرده است. از اندروید، یوتیوب و نقشه‌یاب ویز گرفته تا بلاگر، بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ گوگل به طور متوسط هر هفته یک شرکت جدید را خریداری کرده است.

بعضی از این خریدها استراتژیک بودند (برای مثال خرید نقشه‌یاب ویز برای استفاده از ویژگی‌های آن در سرویس نقشه گوگل) و بعضی‌‌ها یک سرمایه‌گذاری به حساب می‌آمدند (برای نمونه سرمایه‌گذاری ۲۵۷ میلیون دلاری در شرکت تاکسیرانی اوبر در سال ۲۰۱۳).

گوگل در دادگاه‌ها

گوگل در چشم مقامات سازمان‌های ضدانحصار اروپایی و آمریکایی متهم به آسیب رساندن به شرکت‌های رقیب و همچنین اعمال نفوذ برای تسلط بی‌چون‌و‌چرا بر بازارهای آنلاین است.

در سال ۲۰۱۸، کمیسیون اروپا برای همین اتهامات جریمه‌ بی‌سابقه ۴.۳ میلیارد یورویی را برای آلفابت وضع کرد (جریمه‌ای که سرانجام در سال ۲۰۲۲ به ۴.۱ میلیارد دلار کاهش پیدا کرد).

این در شرایطی است که گوگل توسط وزارت دادگستری و همچنین هشت ایالت آمریکا مورد شکایت قرار گرفته است.