اثرات مفید پروبیوتیک بر سلامتی در بهترین زمان مصرف
آیا تا به حا درباره اثرت مفید پروبیوتیک بر بدن شنیدهاید؟ بدن انسان میزبان میلیونها میکروب یا باکتری است که برخی از آنها مفید و برخی دیگر برای بدن مضر هستند. این میکروارگانیسمها که در معده و روده انسان زندگی میکنند، میکروبهای روده را تشکیل داده و یکی از کلیدهای اصلی سلامتی محسوب میشوند.
هنگامی که بیمار هستید، باکتریهای مضر وارد بدن شما شده و تعداد آنها افزایش مییابد. این وضعیت، بدن را از تعادل خارج میکند. باکتریهای مفید برای مقابله با باکتریهای مضر و بازگرداندن تعادل در بدن تلاش کرده و موجب بهبود هر چه سریعتر بدن میشوند. در واقع، باکتریهای خوب با پشتیبانی از عملکرد ایمنی بدن و کنترل التهاب، شما را سالم نگه میدارند.
یکی از راههای جبران این باکتریهای مفید از دست رفته، مصرف پروبیوتیکها است. پروبیوتیکها را میتوان از طریق رژیم غذایی و مکملهای موجود، دریافت کرد. برای اطلاع از فواید پروبیوتیکها، مواد غذایی حاوی پروبیوتیک و بهترین زمان مصرف آنها تا انتهای این مطلب از مرجع سلامتی و دارو وبسایت کافه نبض با ما همراه باشید.
پروبیوتیک چیست؟
پروبیوتیکها، ترکیبی از باکتریهای مفید زنده و یا مخمرهایی هستند که به طور طبیعی در بدن زندگی میکنند. یکی از وظایف اصلی پروبیوتیکها یا باکتری های خوب، حفظ تعادل سالم در بدن است. با مصرف پروبیوتیکها، باکتریهای مفید جایگزین باکتریهای مضر شده و به تنظیم عملکرد بدن کمک میکنند.
شما میتوانید پروبیوتیکها را از مکملها و همچنین از غذاهایی که با تخمیر باکتری تهیه میشوند دریافت کنید. شایعترین باکتریهای پروبیوتیک شامل لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریا هستند. از انواع متداول دیگر این باکتریها میتوان به ساکارومیس، استرپتوکوک، انتروکوک، اشریشیا و باسیلوس اشاره کرد که در ادامه به فواید وجود آنها در بدن پرداخته شده است.
فواید پروبیوتیک طبیعی در محصولات لبنی
برخی محصولات لبنی مانند شیر، ماست، پنیر و… غنی از پروبیوتیکها میباشند. بنابراین استفاده مداوم از آنها در رژیم غذایی، فواید بسیاری برای مصرفکننده دارد. در ادامه، این فواید مصرف پروبیوتیکهای موجود در محصولات لبنی با جزئیات بررسی شده است:
فواید پروبیوتیک ماست
دو باکتری رایج که برای تخمیر شیر در ماست استفاده میشود، لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (L. bulgaricus) و استرپتوکوکوس ترموفیل (S. thermophiles) است. مصرف ماست و سایر غذاهای پروبیوتیک میتواند جذب ویتامینها و مواد معدنی را افزایش دهد.
همچنین مصرف ماست، با تغییر در جمعیت میکروفلور روده، به کاهش علائم اختلالات دستگاه گوارش نظیر نفخ، اسهال، یبوست، سندروم روده تحریک پذیر و تسکین علائم ناخوشایند سندرم روده تحریک پذیر (IBS) کمک میکند. تقویت سیستم ایمنی و بهبود عفونت واژن، از دیگر فواید مصرف ماست حاوی پروبیوتیک است.
فواید پروبیوتیک موجود در پنیر
اگرچه اکثر پنیرها تخمیر میشوند، اما به این معنی نیست که همه آنها حاوی پروبیوتیک هستند. بنابراین، مهم است که به هنگام خرید، برچسبهای مواد غذایی را مطالعه کنید و خرید محصولات دارای پروبیوتیک را در اولویت سبد خرید خود قرار دهید.
خواص ضدسرطانی و کاهش خطر ابتلا به سرطان، تنظیم و تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش کلسترول، خاصیت ضدعفونیکنندگی و حفظ سلامت دندانها، از فواید محصولات لبنی حاوی پروبیوتیک است.
تاثیر پروبیوتیک بر سیستم ایمنی بدن
حدود 70 درصد سلولهای سیستم ایمنی بدن ما، در بافت لنفاوی روده زندگی میکنند. به همین دلیل است که یک رژیم غذایی غنی از پروبیوتیک میتواند به حفظ این سلولهای مهم در شرایط مطلوب کمک کند.
همچنین نشان داده شده است که برخی از پروبیوتیکها باعث تولید آنتیبادیهای طبیعی در بدن میشوند. آنها همچنین میتوانند عملکرد سلولهای ایمنی مانند سلولهای تولیدکننده IgA، لنفوسیتهای T و سلولهای کشنده طبیعی را تقویت کنند. در بسیاری از مطالعات صورت گرفته نیز مشخص شده است که مصرف پروبیوتیکها احتمال و مدت زمان عفونتهای تنفسی و خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه ادراری (UTIs) را کاهش میدهند.
پروبیوتیک و لاغری
پروبیوتیکها میتوانند از طریق مکانیسمهای مختلفی به کاهش وزن کمک کنند. به عنوان مثال، برخی از پروبیوتیکها از جذب چربی مواد غذایی در روده جلوگیری میکنند. بنابراین چربی، به جای اینکه در بدن ذخیره شود، از طریق مدفوع دفع میشود.
همچنین، پروبیوتیکها میتوانند به شما کمک کنند تا برای مدت طولانیتری احساس سیری کنید، کالری بیشتری بسوزانید و چربی کمتری نیز ذخیره کنید. این روند، تا حدی به دلیل افزایش سطح برخی از هورمونها مانند GLP-1 ایجاد میشود. علاوه بر این، ممکن است مستقیماً نیز به کاهش وزن کمک کنند.
تاثیرات ضد آلرژی پروبیوتیک
از آنجا که آلرژی در نتیجه پاسخ بیش از حد سیستم ایمنی به آلرژنها اتفاق میافتد، پروبیوتیکها، از طریق بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش میزان سیتوکینهای التهابی میتوانند موجب پیشگیری و تسکین آلرژی شوند. همچنین علائم آلرژی، تحت تاثیر باکتریهای مفید موجود در روده اتفاق میافتد بنابراین با افزایش میزان باکتریهای مفید موجود در روده میتوان به بهبود علائم آلرژی کمک کرد.
علاوه بر این، پروبیوتیکها در بدن کودکان نیز نوعی آنتیبادی را افزایش میدهند که در پیشگیری از ابتلا به آلرژی در بزرگسالی، نقش چشمگیری دارد.
پروبیوتیک و تاثیرات ضد دیابتی
طی چند دهه گذشته، تحقیقات نشان داده است که از دست دادن تنوع در میکروبیوم روده میتواند منجر به دیابت نوع 2 شود. در نتیجه مصرف پروبیوتیکها با افزایش تنوع میکروبیوم روده، به طور مستقیم در بهبود و کنترل دیابت نوع 2 تاثیر میگذارد.
علاوه بر این، پروبیوتیکها، هضم کربوهیدراتها را کاهش میدهند و از افزایش قند خون که میتواند منجر به دیابت نوع 2 شود، جلوگیری میکنند. بنابراین برخی از پروبیوتیکها ممکن است به افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک کنند تا سطح قند خون خود را کنترل کنند.
فواید پروبیوتیک در بیماری سندروم روده تحریک پذیر
علائم IBS با تغییرات خاصی در فلور روده مرتبط است. به عنوان مثال، افراد مبتلا به IBS مقادیر کمتری از لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم و سطح بیشتری از استرپتوکوکهای مضر، E. coli و کلوستریدیوم در روده خود دارند که میزان مرگ و میر عفونتهای ایجاد شده توسط استرپتوکوک پیوژنز حدود ۲۵% است.
پروبیوتیکها با کمک فرایندهای زیر موجب بهبود علائم سندروم روده تحریک پذیر میشوند:
- مهار رشد باکتریهای بیماریزا
- تقویت عملکردهای سیستم ایمنی بدن
- کمک به مبارزه با التهاب
- کند کردن حرکات روده
- کاهش تولید گاز با تعادل فلور روده
- کاهش حساسیت روده به تجمع گاز .
مهمترین مواد غذایی حاوی پروبیوتیک
طبق توصیه و نظر متخصصان حوزه تغذیه بهتر است به طور متداول از مواد غذایی دارای پروبیوتیک استفاه کنید تا تاثیر چشمگیر آنها را در افزایش سطح سلامتی خود ببینید. از جمله مهمترین مواد غذایی غنی از پروبیوتیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ماست
- پنیر نرم
- کلم ترش غیر پاستوریزه
- سوپ میسو
- کفیر
- نان خمیر ترش
- ترشی خیار
- تمپه
- کامبوجا
- ناتو
- ساورکرات
- سرکه سیب
- کیمچی
سوالات رایج
در این بخش به برخی سوالات رایج کاربران داروپلاس درباره تاثیرات پروبیوتیک بر بدن پاسخ داده شده است. اگر شما مخاطبان مجله داروپلاس نیز تجربه و یا اطلاعاتی در این زمینه دارید، میتوانید در بخش نظرات با ما و دیگر کاربران داروپلاس به اشتراک بگذارید.
چه زمانی بهترین زمان مصرف پروبیوتیکها است؟
بهترین زمان مصرف پروبیوتیک، با معده خالی است. زیرا هدف از مصرف پروبیوتیکها، رساندن باکتریهای مفید به دستگاه روده بزرگ است. اگر قبل از مصرف پروبیوتیک، در معده غذا وجود داشته باشد، معده شما اسیدیتر شده و به احتمال زیاد برخی از باکتریهای خاص را از بین میبرد و تعداد نهایی باکتریهایی که زنده میمانند، محدود میشود.