در سال ۱۴۰۳ نه منتظر کاهش قیمت ارز باشید، نه کاهش نرخ تورم

با نگاهی به نوسانات متغیرهای پولی در سال گذشته و مسیر کاهشی تورم نقطه‌به‌نقطه و همچنین هدف‌گذاری متغیرهای پولی در سال‌جاری توسط بانک‌مرکزی، برداشت اولیه این است که تورم در سال‌جاری روند نزولی را طی خواهد کرد.

در سال ۱۴۰۳ نه منتظر کاهش قیمت ارز باشید، نه کاهش نرخ تورم

اگرچه کاهش رشد نقدینگی می‌تواند یک نشانه مثبت باشد و کم و بیش این اتفاق نظر میان مکاتب اقتصادی وجود دارد که تورم در بلندمدت با نرخ رشد نقدینگی قابل توضیح است، اما به دلایل متعدد در کوتاه‌مدت نمی‌توان انتظار همبستگی قوی میان این دو متغیر را داشت.

بنابراین حتی با فرض پایدار بودن روند کاهش نرخ رشد نقدینگی، در بازه زمانی یک‌ساله عوامل مهم‌تری وجود دارد که در ارائه چشم‌انداز واقع‌بینانه از تورم باید درنظر گرفت.

با این حال لازم است به این نکته توجه کنیم که نیروهای شتاب‌دهنده رشد نقدینگی همچنان در اقتصاد ایران فعال‌اند و تجربه دهه‌های گذشته نشان داده است که سیاستگذار پولی در مهار این نیروها توانایی بسیار محدودی دارد. بنابراین تا اطلاع ثانوی نه‌تنها کاهش پایدار نرخ رشد نقدینگی دور از ذهن به نظر می‌رسد، بلکه شواهد متعدد روند معکوس را نشان می‌دهد.
 
یکی از عواملی که تقریبا در همه جهش‌های تورمی کوتاه‌مدت در اقتصاد ایران حضور پررنگی داشته، جهش نرخ ارز بوده است. به‌ویژه با توجه به ریسک‌های سیاسی که در سال‌جاری اقتصاد ایران در پیش‌رو دارد، نشانه‌ای از توقف روند رشد نرخ ارز دیده نمی‌شود.
 
نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا که در آبان‌ماه برگزار می‌شود و سطح تنش‌های منطقه‌ای، دو متغیر سیاسی بسیار مهم در تعیین روند رشد نرخ ارز و متغیرهای دیگر اثرگذار بر تورم در سال‌جاری است.
پیروزی کاندیدای حزب دموکرات می‌تواند فشار بر نرخ ارز را کاهش و درنتیجه پیامدهای تورمی جهش ارزی را تخفیف دهد. اما در صورت پیروزی دونالد ترامپ، تشدید تحریم‌ها و افزایش سطح درگیری‌ها دو خطر جدی برای اقتصاد ایران در سال‌های پیش‌رو خواهد بود که به جهش ارزی و به تبع آن تورم دامن می‌زند.

رشد اقتصادی یک متغیر مهم اثرگذار بر تورم به شمار می‌آید. در سال گذشته اقتصاد ایران رشد نسبتا قابل قبولی را تجربه کرد که عمدتا متاثر از رشد درآمدهای نفتی بوده است. در سال‌جاری رشد اقتصادی متاثر از رشد درآمدهای نفتی را نمی‌توان انتظار داشت. بنابراین با توجه به آمار تشکیل سرمایه ثابت و روند نگران‌کننده خروج سرمایه و همچنین افزایش قابل‌توجه مالیات در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، به نظر می‌رسد اقتصاد ایران در سال‌جاری نمی‌تواند رشد مطلوبی را تجربه کند.

با توجه به نقش درآمدهای مالیاتی در کاهش کسری بودجه و درنتیجه کاهش فشار بر رشد پایه پولی و نقدینگی، ممکن است افزایش درآمدهای مالیاتی به‌عنوان یک نیروی کاهنده تورم قلمداد شود، اما اثر افزایش شتابان مالیات ورای ظرفیت اقتصاد قطعا بر رشد اقتصادی و به تبع آن تورم اثر منفی خواهد داشت. به‌علاوه، سخت‌گیری‌های مالیاتی به خروج موقت و دائمی سرمایه از چرخه اقتصاد منجر می‌شود که از این طریق نیز بر تورم اثر منفی خواهد داشت.

 
هدر دادن منابع ارزی با توزیع ارز به نرخ‌های دستوری همواره یکی از عوامل ایجاد تورم در بلندمدت بوده است. بنا به گفته رئیس بانک‌مرکزی، دولت در سال گذشته ۷۰میلیارد دلار ارز به قیمت ۲۸‌هزار تومان و ۴۰‌هزار تومان توزیع کرده است. در سال گذشته بالغ بر ۳۵۰۰‌هزار میلیارد تومان رانت ارزی فقط از جانب اختلاف نرخ آزاد و سامانه نیما «تخصیص» یافته است.

در حال حاضر اختلاف نرخ ارز بازار آزاد و سامانه نیما حدود ۶۰‌درصد است که به معنای سود بادآورده ۶۰درصدی برای دریافت‌کنندگان ارز با نرخ نیمایی است. این فقط یک نمونه از رانت‌های عظیم موجود در اقتصاد ایران است که مسیر نهایی آنها به تورم ختم می‌شود.

معمولا به موازات جهش‌های ارزی، این‌گونه «تدابیر» خسارت‌بار با فضاسازی رسانه‌ای رانت‌جویان شدت می‌گیرد. بنابراین با وجود اینکه درآمد نفتی سال گذشته افزایش قابل‌توجهی داشته و در سال‌جاری نیز حداقل فروش بالای یک‌میلیون بشکه در روز قابل انتظار است، احتمال تشدید تحریم‌ها و جلوگیری از ورود درآمدهای نفتی به چرخه اقتصاد و هدر دادن منابع ارزی اثر کاهشی درآمدهای ارزی بر نرخ تورم را با ابهام مواجه می‌سازد.
آنچه در سال‌های پیش‌رو بیش از گذشته موجب نگرانی بوده، این است که پیامدهای تورمی تصمیمات سیاستگذاران، آنها را به اتخاذ تصمیمات دیگری از قبیل کنترل قیمت، دخالت‌های مخرب در بازار، هدر دادن منابع و تعمیق رانت سوق می‌دهد که بیش از پیش به تورم و خروج سرمایه دامن می‌زند. اقتصاد ایران در یک مارپیچ تورمی بسیار خطرناک قرار دارد و شوک‌های بیرونی ازقبیل جهش ارزی یا درگیری منطقه‌ای می‌تواند کابوس ابرتورم را به واقعیت تبدیل کند. باید توجه داشت که تورم مزمن در دهه‌های گذشته، زیرساخت‌های ذهنی و عینی خروج بخش قابل‌توجهی از اقتصاد کشور از چرخه ریال را ایجاد کرده است که تحقق آن به معنای از دست رفتن امکان ابتکار عمل سیاستگذار و هموار شدن مسیر ابرتورم است.
منبع: دنیای اقتصاد
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 41
  • ناشناس
    0

    انواع لوبیا را نام ببرید.

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      لوبیا چشم دلاری
      لوبیا بهارآزادی
      لوبیا پررویی و وقاحت مسئولین
      لوبیای فلاکت روزافزون مردم ایران

    • ناشناس
      0

      لوبیا فقط لوبیا یی که قبل از انتخابات میدن و بعد از اتمام انتخابات نفخ و دلپیشه اش را شرکت کنندگان باید تحمل کنن و بوی گند و کثافت را اونایی که شرکت نکردن

  • چکش
    3

    واقعا کسی منتظر ارزونی هست.
    شعار یه ایرانی تورم تورم
    اختلاس اختلاس

    نظرات شما -
    • ناشناس
      2

      لیاقت این مردم قدر نشناس همینه

  • ناشناس
    5

    مردم ایران خودشان این مسیر را انتخاب کرده اند!!!!

  • حامد
    2

    قطعاً اوضاع بدتر از سال گذشته است

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      یک سوال ساده و راحت از شما و این رسانه های دوریالی حالا چرا سال قبل از سال قبل‌تر آن بهتر بود؟!!!

  • ناشناس
    1

    ايرانيهای واقعی خیلی وقته ازین دم و دستگاه هیچ کار نیک و خرد پسندی انتظار ندارند...
    ما را به خیر تو امید نیست، شر مرسان

  • اقتصاد وفقر مردم
    1

    چن سالی هست دیگر مردم امیدشان از دست داده اند

  • حسن ستار
    1

    من‌ومابه این نتیجه رسیدم منتظرهمه چی باشیم‌جزبهترشدن وضعیت ایران وخود چون بیش از۴دهه برای اثبات این حفیقت تلخ کافی که نه زیاد هم هست

  • ناشناس
    2

    بودجه های کلان به ارگانها وموسسات فرهنگی بی حاصل می دهند آنوقت انتظار پایین آمدن تورم را دارند ،ما هم که هالو

  • ناشناس
    1

    فقط منتظر مرگ هستیم

  • ناشناس
    3

    منتظر پایان عمر دولت اصول گرایان تندرو هستیم .. تا اینها هستند غیر از ارزش انسانی و اعتبار ایرانی چیزی کاهشی نخواهد شد

    نظرات شما -
    • ناشناس
      1

      اصول چرا هستند . گشنه هایی که دارن در ینجه زار ولایت هست و نیست را می بلعند .

  • ناشناس
    32

    نویسنده کاملا مغرض کور خواندی نرخ ارز پایین میاد و گرانی های دوره تدبیر و امید دوباره نخواهد امد

    نظرات شما -
    • ناشناس
      3

      کاش حرف و نظر یابو درست بود . اما نیست .
      باید یابو باشی تا بگویی اجناس ارزان می شود و گرانی نداریم . دولت رئیسی و کل هیئت دولت با رسوایی چای دبش باید خودکشی کنند اگر غیرت داشته باشند .

    • ناشناس
      1

      دقلقا خبری سیاست گونه و برای مخدوش کردن بوده وگرنه هر کس یک کمی از اقتصاد بلد باشد و بداند رشد نقدینگی از 45 درصد به 25 درصد برسد به راحتی از تورم 40 درصدی می آید به کانال 20 درصد و حتی قیمت ارز در این دو سال در بازار آزاد هم سرکوب نشده دیگر شوک ارزی وجود ندارد و با ریتم آرام بالا می‌رود

  • ناشناس
    0

    خب طبیعیه، وقتی اداره مملکت بدست کهنسالان و بیسوادان باشد انتظاری بیش از این نباید داشت !!!

  • ناشناس
    1

    ما از این دولت سید مظلومان هیچ انتظاری نداریم،
    هر روز بدتر از دیروز!!🙄🤬😳😱

  • ناشناس
    11

    حضرت آقا فرمودند با جهش درتولید جیب ما کارگران پر پول میشه .ماهم فرمایش رهبرمون را باور داریم .بامید ایران آباد وآزاد

    نظرات شما -
    • سعید
      0

      خخخخخ واستون دعا میکنم خداوند بهتون یه عقل درست حسابی بده تا از جهل نادانی فساد بیرون بیایی

  • ناشناس
    0

    زرشک کیلویی چنده ؟

    چرا چرت و پرت تلاوت می کنند . دلار و طلا گرانتر خواهد شد . تورم بیشتر خواهد شد . کارگر مفلوک تر خواهد شد

  • ناشناس
    0

    به عبارتی سالی که نکوست از بهارش پیداست

    نظرات شما -
    • ناشناس
      2

      نوار خالی پرنکن مگه الان بهاره

  • حسن . بیسواد.
    4

    شما الان. این خبر رو برای چی گذاشتید ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟منظور؟؟؟؟؟؟؟

  • اشنا
    0

    یک کلمه و تمام .اگر دولتی داشتیم که میتوانست واردات را به حدی بالا ببره که انبارها لبالب و مملو از اجناس باشه و بیشتر از تقاضا و نگهداری اجناس هم هزینه زیاد داشت هم قیمتها متعادل هم مردم راحت میتونستند با ارزانی زنگی کنند. طوری واردات یا تولید میکنند و در سطحی نگه میدارند که مردم التماس کنند و هر قیمتی گفتند بدهند . لیشترین بدبختی ما این هست که اجناس را در سطحی نگه میدارند که بیشتر مردم محتاج باشند . سالهاست برای چند برابر کردن احتکار میکنند و جنس را به بازار نمی اورند که مردم احساس کنند اگر امروز نخریم شاید فردا نباشد

  • ناشناس
    0

    وقتی مملکت دست تحصیلکرده های فقیر و احمق است انتظار چی دارید؟خدا مرگشان را برساند به آبروی امام حسبن ع

  • قارتال
    0

    این دولت از هر طرحی که درآمدی برایش داشته باشد استقبال میکند کماکان که میبینیم از افزایش نرخ ارز تا خودرو و به تازگی مالیات بر عایدی سرمایه متاسفانه دولت مانند یک آدم تازه به دوران رسیده ای شده که از هیچ کاری برای بالا بردن درآمدش چشم پوشی نکرده و اخلاقیات و وجدان خودش را زیر پا میگذارد و این اصلا خوب نیست این راه ها در تمامی کشورها هست ولی استفاده نمیکنند چون رضایت مردم در اولویت کارها و تصمیماتشان هست
    به امید آنروز

  • ناشناس
    0

    خوشبحال کسانی که پول داشتند و رفتند....

  • ماستمالی
    0

    تا میتونید طلا و سکه و دلار بخرید

  • ناشناس
    0

    فقط هرچه زودتر خدا مرگم را برساند از دست مسولیت بی لیاقت راحت بشم الهی آمین

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      مرگ باعث و بانیان وضع موجود با خانواده هاشون و چهار درصد حامیانشان انشاالله

  • ناشناس
    8

    معلوم هست وحشت کرده غرب گداها که اوضاع دارد بهتر می شود

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      ما که گدایی غرب رو نکردیم ولی شما کاسه لیسی پوتین رو کردید

  • ناشناس
    0

    ما که دیگه دوران جوانی با وعده‌های پوچ مسولیت با سختی و ذلت سر شد تو دوران پیری هم فقط منتظر مرگ هستیم تا از این زندگی سخت که همیشه تورم و گرانی و تحریم جوانی مان به باد فنا داد راحت بشیم ،زنگی برای مسؤلین و بچه هاشون خوب هست که با پول بیت المال در کشورهای اروپایی عشق و حال میکنند..

  • ناشناس
    0

    ما منتظر چیز دیگری هستیم که اگر اتفاق بیفتد مساله ارز و تورم هم حل میشه

  • ایران
    2

    خاک بر سرتان کنند شما خائن به ملت ایران هستید با این خبر دادنتان

  • اخلافی
    0

    ساعت کار و بهره وری بسیار پائین دولت ها باعث بزرگ شدن آنها و تداوم تورم می شود و از طرفی وجود سازمان های نظارتی و قیمت گذاری در بازار نظیر سازمان تعزیرات، سازمان حمایت، شورای رقابت و .. باعث دخالت در بازار و اختلال در روند عرضه و مانع از سرمایه گداری و جبران طبیعی قیمت ها می شوند

  • اریا
    0

    درود.. بلاخره اقتصاد سواد میخواهد یانه...

  • محمد رضا
    0

    من بهترین اقتصاددانان را به خط میکنم .من مممممن گشت ارشاد اقتصادی برای مسولین میگذارم .
    خدایا تو بزرگی ما مردم ایران هم انسانین و حق زندگی داریم .

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها