چرا سفر با قطار به حفظ محیط زیست کمک میکند؟
اگر سفر با قطار را تجربه کرده باشید احتمالاً این نوع سفر را به هواپیما، اتوبوس و خودرو شخصی ترجیح میدهید. اما قطار فقط خوشایند انسان نیست و سالمترین نوع حمل و نقل برای محیط زیست به شمار میرود. اگر میخواهید بدانید چرا قطار به حفظ محیط زیست کمک میکند ادامه این مطلب را دنبال کنید.

سوخت ارزانتر، آلودگی کمتر
مهمترین برتری قطار نسبت به سایر روشهای حمل و نقل، سوخت ارزان و تولید پایین گازهای گلخانهای است. سوخت قطار گازوئیل، سوخت خودرو بنزین و سوخت هواپیما یک فراورده نفتی ترکیبی است. قیمت گازوئیل از بنزین و سوخت هواپیما کمتر است؛ بنابراین هزینه حمل و نقل ریلی نیز مقرون بهصرفهتر است. براساس آمار گزارش شده، میزان مصرف سوخت قطار و حمل و نقل ریلی نسبت به سایر روشهای حمل و نقل به شرح زیر است.
- دو هم مصرف سوخت هواپیما
- یک چهارم مصرف سوخت سواری
- یک سوم مصرف سوخت مینی بوس
- یک دهم مصرف سوخت اتوبوس
از آن جایی که قطار سوخت کمتری مصرف میکند، نه تنها هزینه سوخت بلکه میزان آلودگی ناشی از حمل و نقل ریلی نیز از سایر روشهای حمل و نقل کمتر است. طبق آمار سهم هر یک از روشهای حمل و نقل در تولید گاز CO2 به شرح زیر است.
- حمل و نقل ریلی کمتر از ۲ درصد
- حمل و نقل هوایی حدود ۱۳ درصد
- حمل و نقل جادهای ۷۰ درصد
باتوجه به آمار فوق میتوان نتیجه گرفت که سفر با قطار نه تنها اقتصادی است بلکه منجر به حفظ محیط زیست و توسعه پایدار نیز میشود. اگر میخواهید از طریق کاهش آلودگی هوا به حفظ محیط زیست کمک کنید، توصیه میشود با خرید بلیط قطار سفر ریلی را در اولویت قرار بدهید و تا جای ممکن از خودرو شخصی، هواپیما و ناوگان حمل و نقل جادهای استفاده نکنید.
ظرفیت حمل و نقل بیشتر
میزان ظرفیت بار و مسافر سهم زیادی در کاهش دفعات تردد و در نتیجه مصرف سوخت و تولید گازهای گلخانهای دارد. قطار علاوه بر کاهش مصرف سوخت و انرژی، از لحاظ ظرفیت جابهجایی نیز نسبت به سایر روشهای حمل و نقل برتری دارد. ظرفیت مسافر هر یک از وسایل حمل و نقل عمومی به شرح زیر است.
- قطار: ۱۰۰۰ نفر
- هواپیما: حداکثر ۳۰۰ نفر
- اتوبوس: حداکثر ۵۰ نفر
- سواری: حداکثر ۵ نفر
علاوه بر ظرفیت بالای مسافر، ظرفیت بار قطارهای مسافربری نیز زیاد است و قطار برخلاف هواپیما محدودیت زیادی در حمل بار ندارد. افزون بر این استفاده از قطارهای باربری نسبت به هواپیما و کامیون صرفه اقتصادی و زیست محیطی بیشتری دارد. برای درک بهتر این موضوع در ادامه ظرفیت باربری انواع مختلف وسایل حمل و نقل عمومی را مقایسه میکنیم. ظرفیت برترین هواپیماهای باربری جهان به شرح زیر است:
- هواپیما باربری آنتونووف: ۲۲۵ تن
- هواپیما باربری لاکهید C5 گلکسی: ۱۲۹ تن
- هواپیما باربری بوئینگ ۸-۷۴۷: ۱۳۷ تن
ظرفیت حمل بار انواع کامیون حداکثر ۱۰ تن و مقدار باری که انواع قطارهای بابری میتوانند حمل کنند به شرح زیر است.
- هر واگن مسقف: ۶۸ تن
- هر واگن فلهبر: ۷۱ تن
- هر واگن یخچالدار: ۴۰ تن
- هر واگن مخزندار: ۵۶ تن
با توجه به موارد میتوان برآورد کرد که ظرفیت باربری هر سه تا پنج واگن یک قطار با کل ظرفیت یک هواپیما باربری برابری میکند؛ بنابراین قطار نسبت به هواپیما و وسایل حمل و نقل جادهای در هر مرتبه میزان بار بیشتری را با صرف سوخت و هزینه کمتر جابهجا میکند و انتخاب مناسبتری برای حمل بار است.
آلودگی صوتی کمتر و سلامت بیشتر با قطار
قطار نسبت به اتوبوس و هواپیما راحتتر است و فضای بیشتری را در اختیار مسافر قرار میدهد؛ بنابراین خستگی، کمردرد و پادرد ناشی از سفر با قطار نسبت به هواپیما و حمل و نقل جادهای کمتر است. اما راحتی بیشتر تنها مزیت قطار برای سلامتی انسان نیست. از آن جایی قطار آلودگی صوتی کمتری تولید میکند، تاثیر بیشتری در حفظ سلامتی انسان و مراقبت از محیط زیست دارد.
هر انسان حداکثر توان تحمل ۶۰ دسی بل صدا را دارا است و هواپیما صدایی با شدت ۱۲۰ دسی بل تولید میکند که دو برابر میزان تحمل انسان است. شدت صدای بوق ماشین ۱۱۰ دسی بل و شدت صدای تولیدشده توسط موتور سیکلت نیز ۱۰۰ دسی بل است. این درحالی است که قطار حداکثر ۸۵ دسی بل صدا تولید میکند؛ بنابراین تاثیر آلودگی صوتی بر سلامت انسان در سفر با قطار کمتر از هواپیما و حمل و نقل جادهای است. از مهمترین تاثیرات منفی آلودگی صوتی روی سلامت انسان میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- پرخاشگری و اختلالات روانی
- سردرد و سرگیجه
- آسیب به شنوایی
- اختلال در یادگیری و تمرکز
- اختلال خواب
- اختلالات گوارشی
- افزایش استرس و اضطراب
- افزایش ضربان قلب و فشار خون
علاوه بر انسان، آلودگیهای صوتی بر سلامت جانوران و گیاهان نیز تاثیر میگذارد و از این نوع آلودگی بهعنوان قاتل خاموش محیط زیست یاد میشود. مهمترین آثار مخرب آلودگی صوتی بر محیط زیست نیز عبارتاند از:
- اختلال در روند رشد گیاهان
- اختلال در حیات و تولید مثل جانوران
- افزایش حساسیت حیوانات نسبت به بیماریهای ویروسی
- افزایش سرعت پوسیدگی دندان حیوانات
- تغییر رفتارهای تغذیهای جانوران
- افزایش فرار و مهاجرت غیرطبیعی جانوران از زیستگاه خود
براساس مطالعات انجام شده آلودگی صوتی منجر به افزایش تپش قلب جانوران و کاهش تولید مثل پرندگان میشود. آلودگی صوتی حتی جفتگیری و چرخه شکار را نیز تحت تاثیر قرار میدهد؛ بنابراین برای حفظ سلامت خود و کمک به محیط زیست بهتر است تا جای برای سفر و جابهجایی بار از حمل و نقل ریلی استفاده کنید.
کلام آخر
قطار به دلیل مصرف پایین سوخت و انرژی، هزینه پایین سوخت، تولید کم CO2 و ظرفیت بالای حمل و نقل تاثیر زیادی در کاهش آلودگی هوا دارد. از آن جایی آلودگی صوتی تولید شده توسط قطار نسبت به سایر روشهای حمل و نقل کمتر است، حمل و نقل ریلی سهم زیادی در حفظ سلامت انسان و جانوران دارد. با توجه به تاثیر خوبی که سفر ریلی روی حفاظت از محیط زیست دارد باید این نوع حمل و نقل در اولویت قرار بگیرد.