اثرات کرونا بر اقتصاد ایران و جهان

در یادداشت عیسی بروشان، تحلیلگر و مدرس بازار سرمایه آمده است: با اوج گیری مجدد ویروس کرونا، زندگی و سلامت میلیون ها انسان مورد تهدید قرار گرفته است. این بیماری جهان گیر نه تنها میزان بالای مرگ و میر را به همراه دارد، بلکه باعث فاجعه اقتصادی در کل نقاط دنیا شده است.

همه‌گیر شدن ویروس ناخوانده کرونا می تواند در فرآیند تولید، کاهش تقاضا، افزایش بیکاری و کاهش سطوح درآمدی تاثیر مستقیم داشته باشد. این تاثیر را می توان به وضوح در صنایعی همانند خطوط هوایی و جهانگردی، توریستی و اقتصادی مشاهده کرد.

کشورهای اقتصادی و توریست پذیر جهان برای کاهش سرعت انتقال ویروس کرونا مجبور به اعمال محدودیتهایی برای مسافران شدند. با شرایط به وجود آمده، امکان مسافراتهای توریستی و کاری برای مردم کاهش یافته است و این کاهش تقاضا باعث می شود که شرکتهای هواپیمایی، مراکز گردشگری، هتل ها و نظایر آن، درآمد پیش بینی شده خود را از دست بدهند و مجبور به تعدیل نیرو شوند.

این چرخه در مورد دیگر صنایع نیز مشهود است؛ همچون شرکتهای تولیدی و کارخانه ها که برای واردات و صادرات خود دچار محدودیتهای زیادی می شوند و آنها برای جبران این ضررکردها مجبور به تعدیل نیرو هستند. این نگرانی وجود دارد که کارگران تازه بیکار شده دیگر قادر به خرید کالاهای اساسی خود نباشند و این چرخه مارپیچ معکوس، باعث نزولی شدن هر چه بیشتر اقتصاد شود.

در شرایط کنونی اکثر کارخانه ها و شرکت‌ها برای حفظ فاصله میان کارمندان خود، و پیروی از پروتکلهای ابلاغی سازمان‌ بهداشت جهانی، دورکاری را سرلوحه کاری خود قرارداده اند. اما این تصمیم (دورکاری) می تواند در فرایند تولید تاثیر مستقیم و بسزایی داشته باشد، چون امکان دورکاری برای فعالیت‌هایی همچون تولید وجود ندارد و می تواند شرکتها و کارخانه ها را با چالش بسیار عظیمی روبرو کند.

وجود این ویروس باعث شده است که موسسات و بنگاه ها در مواجهه با کالاهای وارداتی، صادراتی و تولیدی خود دچار مشکلات زیادی شوند و همین موضوع باعث شده است که با چالش عدم نقدینگی مواجه شوند. به همین خاطر معامله‌گران بازار نمی‌توانند پیش‌بینی درستی از روند فعالیت‌ خود داشته باشند و ممکن است اختلال در بازار مالی باعث افزایش نگرانی‌ آنها شود.

بیشتر سرمایه‌گذاران با توجه به عدم قطعیت و پیش بینی ناپذیری ویروس کرونا در این شرایط ترجیح می‌دهند به دلیل عدم اطمینان ایجاد شده، سرمایه‌گذاری‌ خود را متوقف کنند.

سناریوهای پساکرونا در خصوص اقتصاد جهان

با توجه به اینکه پیش بینی در خصوص آینده کسب و کارها در زمان شیوع ویروس کرونا بسیار سخت شده است، اما با اتکا به داده ها و تحلیل های تکنیکالی و با توجه به پیش بینی اقتصاد دانان بزرگ جهان، آینده اقتصاد جهان به چند شکل قابل تصور است که در این قسمت به دو شکل مهم و نزدیک به واقعیت اشاره می کنیم.

سناریوی اول V

این شکل خوشبینانه ترین سناریو است که در آن رشد سریع و به میزان رکود فعلی و حتی بالاتر در اقتصاد جهان را تجریه خواهیم کرد. در این تحلیل تکنیکالی، اقتصاد جهان پس از شیوع ویروس کرونا به شدت نزولی می شود؛ به گونه ای که در زندگی روزمره مردم نیز تاثیرات بسیار فراوانی می گذارد. در این روند نزولی خط های حمایتی یکی پس از دیگری شکسته می شوند و اقتصاد جهان به پایینترین حد خود در چند سال گذشته می رسد.

اما در اوایل سال ۲۰۲۱ با توجه به شایعه ساخت داروی ضد ویروس کرونا روند اقتصاد جهان نیز حرکت صعودی خود را شروع می کند و در کمتر از یک سال رشد چشمگیری خواهد داشت که در این حرکت خط های مقاومتی را می شکند و حتی در انتهای سال ۲۰۲۱ بازه سالیانه خود را نیز خواهد شکست.

سناریوی دوم U

این سناریو به حالتی می‏ پردازد که دنیا نتواند ویروس کرونا را به خوبی کنترل کند و چندین فصل درگیر با این ویروس باشد. همان طوری که در شکل دیده می شود، اقتصاد جهان پس از شیوع ویروس کرونا به شدت نزولی می شود و برای چندین فصل و حتی چند سال اقتصاد را درگیر خود می کند. در این شرایط تعطیلی‏ ‏فعالیت‏های اقتصادی برای دوره طولانی‏ تری ادامه پیدا می‏ کند و انقباض اقتصادی جهان عمیق‏تر و طولانی‏ تر می شود.

با این سناریو اقتصاد و بازار سرمایه جهان از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ در محدوده منفی حرکت می کند اما با کشف داروی کرونا باید شاهد رشد شارپ اقتصاد در جهان باشیم که می تواند در کمتر از چند ماه بازه سالیانه خودش را بشکند که به نظر گزینه دوم محتمل تر و نزدیک به واقعیت است.

منبع: ایسنا

70