سبقت چین از آمریکا در میدان تجارت با اروپا

چین در سال 2020 توانست جایگاه نخستین شریک تجاری اروپا را به نام خود ثبت کند؛ جایگاهی که تا پیش از آن به آمریکا تعلق داشت.
همه‌گیری کرونا که در یک سال گذشته بر سلامت مردم سایه افکنده بود، اقتصاد جهان را نیز بی‌نصیب نگذاشت و بازار تجارت ازجمله روابط اروپا و چین را متحول کرد. مرکز آمار اتحادیه اروپا هفته گذشته اعلام کرد که واردات این اتحادیه از چین در سال گذشته میلادی 5.6درصد و صادرات به این کشور 2.2درصد رشد داشته است. صادرات اتحادیه اروپا به چین در این مدت به 202.5میلیارد یورو و واردات به 383.5میلیارد یورو رسید.
این در حالی است که تجارت قاره سبز با آمریکا روند نزولی داشته و واردات 13.2درصد و صادرات 8.2درصد کمتر شده است. ارزش کل معامله‌های تجاری اروپا و چین در سال گذشته میلادی 586میلیارد یورو بوده که 31میلیارد یورو بیشتر از ارزش دادوستد بین این اتحادیه و آمریکاست.
از سوی دیگر، روابط تجاری اتحادیه اروپا با دیگر نقاط جهان نیز در یک سال گذشته افت چشمگیری داشته است؛ 9.4درصد کاهش صادرات و 11.6درصد کاهش واردات. با این حال، مازاد تجاری اروپا در طول همه‌گیری کرونا و بحران تجاری در جهان افزایش یافت و به 30.1میلیارد یورو رسید؛ این میزان در سال قبل از آن 22.1میلیارد یورو بود. چین، آمریکا و انگلیس به‌ترتیب مهم‌ترین شرکای تجاری این قاره در یک سال گذشته بودند.

حفظ روابط با آمریکا
کارشناسان معتقدند رشد روابط تجاری چین با اروپا، نتیجه سرعت بالای چینی‌ها در احیای اقتصاد خود پس از ماه‌های نخست همه‌گیری کروناست. در این مدت، صادرات خودرو و کالاهای لوکس از اروپا به چین رونق گرفت و در مقابل، پکن تجهیزات پزشکی و الکترونیکی خود را به کشورهای اروپایی صادر کرد.
به گزارش سی ان ان، دنیل گراس، مسئول مرکز مطالعات سیاست اروپا معتقد است که تغییر معادله‌های تجاری با توجه به نقش رهبری چین در صنعت جهان، موضوع عجیبی نیست اما با این حال، پیوند اروپا با آمریکا همچنان مستحکم باقی می‌ماند. براساس آمارها، میزان صادرات اتحادیه اروپا به آمریکا که اشتغال زیادی برای کشورهای این منطقه ایجاد کرده، بیشتر از صادرات آن به چین است. بیشترین حجم صادرات اروپا در سال 2020 با 353میلیارد یورو مربوط به آمریکاست. انگلیس با 277.5میلیارد یورو و چین با 202.5میلیارد یورو در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
در این آمار همچنین تجارت فراآتلانتیک در حوزه خدمات که حدود 494میلیارد یورو در سال است، درنظر گرفته نشده است. گراس پیش‌بینی می‌کند: «در کل روابط اروپا با آمریکا بسیار محکم‌تر از روابط این اتحادیه با چین باقی خواهد ماند. زیرا روابط گسترده‌ای بین شرکت‌های فراملی دوطرف وجود دارد؛ اما در مورد پکن اینطور نیست».

توافق مشترک
با این حال، توسعه روابط تجاری اروپا و چین خبر خوبی برای آمریکا نیست. جو بایدن، رئیس‌جمهور جدید آمریکا، بارها گفته که قصد دارد با همکاری متحدانش ازجمله اروپا جلوی نفوذ اقتصادی چین را بگیرد. او آخرین بار روز جمعه از فرصت نشست سران کشورهای «گروه7» و کنفرانس امنیتی مونیخ استفاده کرد تا بار دیگر بر ضرورت اتحاد واشنگتن و بروکسل برای مقابله با پکن تأکید کند.
تغییر معادله‌های تجاری می‌تواند کار بایدن را سخت‌تر کند. اقتصاد چین سال گذشته 2.3درصد رشد داشت، درحالی‌که اقتصاد آمریکا 3.5درصد کوچک‌تر شد. این موضوع به چین به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان فرصت داده است که دامنه نفوذ خود را در مناطق مختلف جهان بیشتر کند.
اتحادیه اروپا در حالی روابط اقتصادی با چین را توسعه داده که این کشور را به چشم «یک رقیب استراتژیک و بزرگ» می‌بیند. با اینکه بروکسل نیز مانند واشنگتن از پیشرفت‌های پکن در حوزه تکنولوژی و تجارت نگران است، اما حدود 2‌ماه پیش یک توافق سرمایه‌گذاری مشترک بین اتحادیه اروپا و چین به‌منظور تسهیل دسترسی به بازارهای دوطرف امضا شد؛ توافقی که نگرانی قانونگذاران این اتحادیه و جامعه مدنی را به‌دنبال داشته است. هرچند کمیسیون اروپا گفته که در این توافق بر ضرورت استقلال شرکت‌های دولتی چین که معمولا از طرف دولت این کشور حمایت مالی می‌شوند، تأکید و همچنین در حوزه تبادل تکنولوژی قوانینی وضع شده است.
این توافق با واکنش منفی آمریکا نیز روبه‌رو شد. تیم جو بایدن بعد از پیروزی او در انتخابات، در تماس‌های متعدد با مقام‌های اروپایی سعی کردند مانع امضای توافق تجاری میان چین و اروپا شوند اما اروپایی‌ها اعلام کردند قصد دارند در تجارت خارجی خود، مسیر مستقل‌تری نسبت به گذشته در پیش بگیرند. گراس اما معتقد است که دولت بایدن باید دامنه دید خود را گسترده‌تر کند و متن کامل توافق اروپا و چین را که 7سال طول کشید تا نهایی شود، درنظر بگیرد. از نظر او، درهای تجارت اروپا قبل از توافق اخیر هم به روی چین باز بود و حالا بعد از امضای آن هیچ‌کدام از دوطرف امتیاز جدیدی برای یکدیگر درنظر نگرفته‌اند که برای واشنگتن نگران‌کننده باشد.

منبع: همشهری

70