4 مورد از مهمترین کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان
ورقهای گالوانیزه جزء پرکاربردترین مصالح ساختمانی هستند. برای آن که بتوانیم این کاربردها را بهتر درک کنیم، نیاز است در ابتدا با ورق گالوانیزه آشنا شویم و سپس به توضیح کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان بپردازیم. البته که کاربرد این ورقها به صنعت ساختمان محدود نشده و هزاران کاربرد دیگر در صنایع مختلف دارند.
آیا شما با معایب و مزایای استفاده از این ورقها آشنایی دارید؟ برای این که بتوانید اطلاعات جامعی از این محصول داشته باشید، کافی است برای چند دقیقه با ما همراه باشید.
ورق گالوانیزه چیست؟
ورقهای گالوانیزه نوعی ورق فولادی هستند که در ابعاد مختلفی به روش نورد سرد تولید میشوند. سطح ورق گالوانیزه برای افزایش مقاومت آن در برابر خوردگی و اکسایش، با پوششی نازک از فلز روی یا زینک پوشیده شده است. همان طور که میدانید فولاد یکی از آلیاژهای آهن است و آهن مقاومت کمی در برابر اکسیژن هوا داشته و دچار اکسایش میشود.
این محصول در سال 1837 برای اولین بار در کشور انگلستان ساخته شد که سبب تحولی عظیم در صنعت فولادسازی گشت. ورقهای گالوانیزه از نظر کیفیت به دو دسته تقسیم میشوند:
- اگر روی بهکار برده شده در ورق گالوانیزه خالص باشد، به آن ورق Z گفته میشود.
- اگر در پوشش روی مقداری از عناصر آهن نیز یافت شود، به آن ورق ZF میگویند.
انواع کاربردهای ورق گالوانیزه در ساختمانسازی
کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان، در حال افزایش بوده که به دلیل ویژگیهای مطلوب آن است. شایان ذکر است که بیان شود ورق گالوانیزه، این محصول پراستفاده در صنایعی همچون خودروسازی، لوازم خانگی، ادوات جنگی و ... نیز کاربرد دارد.
1. انواع کانال های ساختمانی
کانالهای هواکش و کولر، لولههای بخاری، هواکش موتورخانهها و سیستمهای شوتینگ زباله، همه از ورقهای گالوانیزه ساخته میشوند. این تجهیزات ساختمانی که بیشتر با هوا در ارتباط هستند، در معرض اکسید شدن و زنگزدگی قرار دارند. بنابراین ساختمانسازان از یک محصول ضد زنگ برای ساخت آنها استفاده میکنند. تعویض یا تعمیر این تجهیزات ساختمانی در صورت خراب شدن بسیار دشوار است. بنابراین انتخاب یک ماده اولیه مناسب برای ساخت آنها بسیار اهمیت دارد.
کانالهایی که از جنس گالوانیزه ساخته میشوند در سه شکل دایرهای، مربعی و مستطیلی هستند. بازده این سه نوع کانال به ترتیب بیشترین تا کمترین کارایی به این صورت است: دایرهای، مربعی و مستطیلی.
کانالهای دایرهای به علت آن که هوا در آنها با کمترین اصطکاک روبهرو است، بهترین کارایی را داشته و هوا را به بهترین شکل منتقل میکند.
2 . سقفهای ساختمانی
ورق گالوانیزه به دلیل وزن نسبتاً کم، مقاومت بالا و خاصیت ضد زنگ بودن، یک انتخاب مناسب برای ساخت سقفهای سازه بوده و در اشکال مختلفی در بازار وجود دارد. از پرکاربردترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شادولاین
- طرح سفال
- ذوزنقهای
- لمبه
- عرشه
- کرکرهای سینوسی
- دامپا
همچنین خاصیت رنگپذیری این محصول سبب شده است افراد زیادی تمایل به استفاده از آن در ساخت سقف سازههای خود داشته باشند. در مناطقی که رطوبت هوا بالا است، مانند مناطق شمالی ایران، استفاده از ورق گالوانیزه برای ساخت سقفهای شیبدار امری بسیار رایج است.
3 . نردهها و حفاظها
جوشپذیری، شکلپذیری و رنگپذیری سه ویژگی مورد نیاز برای ساخت نردهها و حفاظها است که هر سه آنها در ورقهای گالوانیزه پیدا میشود. همچنین ساخت نردهها و حفاظها از ورق گالوانیزه، به علت وزن سبک بسیار مرسوم است.
4 . لوله کشی یکی از کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان
استفاده از آهن و چدن برای ساخت لولههای آب جایز نیست، زیرا بعد از مدتی خاصیت زنگزدگی و مقاومت آنها کاهش مییابد. یکی از کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان، ساخت لولههای آب است.
این محصول با خاصیت ضدزنگ بودن، وزن سبک و مقاومت بالای خود، انتخابی بسیار مناسب برای سازندگان ساختمان است. زیرا لولهکشی آب ساختمانها چه در مقیاس بزرگ و چه در مقیاس کوچک، یک امر مهم و پرهزینه است و اگر کیفیت ماده اولیه استفاده شده مطلوب نباشد، میتواند دچار خرابی شده و ضرر زیادی را به افراد تحمیل کند.
پیشنهاد به مطالعه: عرضه نانو پوششهای گالوانیزه برای افزایش مقاومت فولاد در برابر خوردگی
روشهای ایجاد لایه روی بر رویِ ورق گالوانیزه
برای آن که ورقهای گالوانیزه با یک لایه روی تولید شوند، دو روش اصلی و چهار روش فرعی وجود دارد که در ادامه هرکدام را بررسی کردهایم:
·روش گرم
برای انجام این روش، یک ورق فولادی در حمامی از روی مذاب که دارای دمای 460 درجه سانتیگراد است، غوطهور میشود. پس از آن که سطح کل ورق فولادی با روی پوشانده شد، از حمام روی خارج میشود تا در دمای معمولی خشک شده و اکسید روی، بر روی ورق فولاد تشکیل شود.
ورق گالوانیزهای که با این روش تولید میشود، یکی از قویترین انواع ورقهای گالوانیزه است. به همین علت برای ساخت سقفهای سازهها از آن استفاده میشود.
·آبکاری
در این روش ورق فولاد در محلولی از یونهای روی قرار میگیرد و از روش الکترولیت برای رسوب دادن روی، بر روی ورق استفاده میشود. ورقی که با این روش تولید میشود، مقاومت کمتری دارد. ساخت نردههای داخلی ساختمان از کاربردهای این ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان است.
·آبکاری مکانیکی
این روش جزء روشهای فرعی تولیدی بوده و از طریق پاشیدن دانههای فلز روی و دانههای شیشهای به همراه یک ماده احیاء کننده فلز روی، به سطح ورق فولادی میچسبد.
·شراردایزینگ
این روش نیز جزء روشهای فرعی محسوب میشود. در این روش ورق فولادی را تا دمای 400 درجه سانتیگراد، گرم کرده و سپس از یک دستگاه مخصوص عبور میدهند که حاوی پودر روی است. در این دمای بالا بین فلز روی و ورق فولادی پیوند ایجاد شده و سطح ورق با فلز روی پوشیده میشود.
·گالوانیزه نواری پیوسته
در این روش که جزء روشهای فرعی است، ورق فولادی را از محلول روی با سرعت 180 متر در دقیقه عبور میدهند تا پوششی از فلز روی در سطح ورق ایجاد شود.
·اسپری کردن روی
برای انجام این روش فرعی ابتدا سطح ورق فولادی باید تمیز شود، سپس به وسیله تفنگ شعله پلاسما، سطح ورق را با پودر روی میپوشانند.
نکاتی برای تشخیص ورقهای گالوانیزه
کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان سبب شده است افراد تمایل به شناسایی ورقهای اصل از تقلبی داشته باشند. برای این کار چند نکته مهم را برای شما بازگو خواهیم کرد:
- سطح ورق گالوانیزه صیقلی و لیز است و برعکس ورقهای فولادی گالوانیزه نشده میباشد.
- ضخامت روی به کار برده شده در ورقهای گالوانیزه بین 0.6 تا 6 میلیمتر است که قابل تشخیص بوده و روشی مناسب برای تشخیص ورق گالوانیزه به حساب میآید.
- ظاهر ورق گالوانیزه که به دلیل استفاده از روی به رنگ نقره ای است و باعث ایجاد ظاهری متفاوت با سایر ورق های فولادی می گردد.
کلام پایانی
کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان و دیگر صنایع بسیار گسترده است. قیمت مناسب این ورقها در کنار استحکام بالای آنها، علت این کاربردهای فراوان است.
روشهای مختلف گالوانیزه کردن ورقهای فولادی، سبب تفاوت استحکام و ضدزنگ بودن این ورقها است. بنابراین برای انتخاب ورق گالوانیزه در ابتدا باید تحقیق کنید که کدام نوع آن برای استفاده شما مناسب است. یکی از فاکتورهای مهم که بر قیمت ورقهای گالوانیزه مؤثر است، آلیاژ فلز روی به کار برده شده در آن است. بنابراین هرچقدر آلیاژ به کاربرده شده مرغوبتر باشد، قیمت تمام شده ورق گالوانیزه بالاتر خواهد بود.