آیا نرخ سود عامل سقوط بورس بود؟

علی فرحبخش با بیان اینکه از دیرباز بازار سرمایه و بازار پول به نوعی رقیب یکدیگر محسوب می شدند، اظهار داشت: در این زمینه نیز فعالان بازار سرمایه بیشتر به دنبال سودهای کوتاه مدت خود هستند. لذا ضروری است بانک مرکزی بدون توجه به این موارد، راهبردهای کلان خود را بر روی افق بلندمدت و سیاست‌گذاری کلان قرار دهد و در این زمینه نباید تحت تأثیر هیجانات قرار گیرد.

این پژوهشگر اقتصادی با بیان اینکه در حال حاضر نرخ بهره بانکی منفی است، تصریح کرد: در شرایط فعلی نرخ بهره بانکی در مقایسه با تورم منفی است و لذا در چنین شرایطی نرخ بهره نمی تواند اثر حقیقی و بلندمدتی را بر اقتصاد داشته باشد. از طرفی همین استدلال درباره نرخ سود سپرده بانکی نیز صادق است. اما آنگونه که این روزها درباره اثرگذاری نرخ سود بازار بین بانکی بر بازار سرمایه عنوان می شود،‌ باید تأکید کنم که این گونه نیست و تنها ممکن است اثری صرفاً روانی و در حد چند هفته بر بازار سرمایه داشته باشد.

وی افزود: این ادعا درباره تأثیر نرخ سود بازار بین بانکی بر روی بازار سرمایه در صورتی صحیح است که نرخ بهره منفی نباشد و حداقل کف آن نزدیک به نرخ تورم باشد.

فرحبخش درخصوص طرح مباحثی همچون اعطای تسهیلات به کارگزاری های بورسی یا اعطای خط اعتباری گفت: ضروی است این نکته را در نظر داشت که این تسهیلات با چه نرخی به کارگزاری ها اعطا می‌شود چرا که در صورتی که این تسهیلات با نرخ های پایین به کارگزاری‌ها ارائه شود، موجب افزایش حجم نقدینگی و پایه پولی می شود.

این اقتصاددان با اشاره به اعلام بانک مرکزی مبنی بر اصلاح نرخ تسعیر دارایی های ارزی بانکها، عنوان کرد: تأکید می‌کنم که نرخ در نظر گرفته شده برای این امر مهم است و تسعیر مطالبات ارزی بانکها درنرخ بالاتر، شناسایی درآمد موهومی بیشتر و سود بی کیفیت است.

وی یادآور شد: در شرایط فعلی اقتصاد ایران برای مؤثر واقع شدن اصلاح نرخ تسعیر ارز در قیمت سهام بانکها، اعطای معافیت مالیات سود ناشی از تسعیر ضروری به نظر می رسد. چراکه تغییری در درآمد ارزی بانکها رخ نداده و اخذ مالیات مانند آن است که از دارایی بدون تغییر و ثابت در صورتی که سودی نیز محقق نشده است،‌ مالیات اخذ شود.

منبع: تسنیم

38