انتقاداتم از برجام را به عنوان یک کارشناس مطرح می کردم، اما اکنون دیدگاه شخصی ام اهمیتی ندارد

لورا روزن روزنامه نگار آمریکایی در خبرنامه خود تحت عنوان «دیپلماتیک» نوشت: علی‌رغم انبوهی از اظهارات علی باقری کنی، مذاکره‌کننده جدید هسته‌ای ایران، دیپلمات‌هایی که اواخر این ماه با ایران وارد مذاکره می‌شوند، می گویند ممکن است روشن شدن موضع ایران کمی طول بکشد. این در حالی است که اخیرا باقری به اروپا سفر کرد و سپس در روزهای اخیر با روس‌ها و چینی‌ها رایزنی داشت.
ایران هنوز به طور کامل با همتایان دیپلماتیک خود درباره جزئیات موضعی که انتظار می‌رود در مذاکرات احیای برجام اتخاذ کند، اظهار نظر نکرده است. این در حالی است که قرار است مذکرات 29 نوامبر در وین از سر گرفته شود.

یکی از مقامات طرف‌های فعلی توافق این هفته توضیح داد: یکی از سؤالات کلیدی که در آن هنوز بلاتکلیفی وجود دارد، این است که آیا ایران انتظار دارد مذاکرات را از جایی که پس از شش دور مذاکرات در ژوئن متوقف کردند، ادامه دهد یا می خواهد مذاکرات را از صفر آغاز کند یا چیزی بین این دو مدنظرش هست. دیپلمات دیگری از یک کشور دیگر در این توافق تصریح کرد که حتی پس از رایزنی های اخیر، هنوز موضع ایران مشخص نیست.

به نوعی پارادوکس اینجاست که از یک طرف ایرانی‌ها می‌گویند: ما می‌خواهیم به برجام برگردیم و از طرف دیگر خواستار تضمین هایی هستند که فراتر از برجام است.

یک مقام رسمی تصریح کرد که مقامات ایران باید این تناقض را روشن کنند.

این مقام گفت: جالب است که نه ماه پیش، اکثر کشورها موافقت کردند که دولت ترامپ، که در سال 2018 از توافق خارج شد، مسئول تصمیم ایران برای عبور از محدودیت های هسته ای برجام در اعتراض به بازگشت تحریم ها بود.

این مقام مسئول ادامه داد: اکنون، 9 ماه بعد، ایرانی ها فکر می کنند که اهرم های زیادی را از طریق غنی سازی سطح بالاتر و سایر موارد نقض توافق برای خودشان ایجاد کرده اند.

او گفت: اما آنها همچنین کشورها را به این دیدگاه نزدیک کرده اند که مشکل ما در حال حاضر کاری است که ایران انجام می دهد.

این مقام گفت که این موضوعات زمینه را برای بحث های مختلف فراهم می کند.

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیش از دور هفتم مذاکرات در تاریخ 29 نوامبر درباره احیای احتمالی اجرای کامل برجام توسط ایران و آمریکا، در تاریخ دوشنبه (22 نوامبر) به ایران سفر و با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی این کشور دیدار خواهد کرد. سفر گروسی همچنین پیش از نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در 24 تا 26 نوامبر در وین انجام می‌شود.

باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران و همچنین مذاکره‌کننده جدید هسته‌ای در نشست‌های هفته گذشته در اروپا تاکید کرد که وی در دولت جدید ابراهیم رئیسی، مسئولیت پرونده مذاکرات هسته‌ای را بر عهده گرفته است.

کارشناسی که با باقری کنی گفتگو داشت، تصریح کرد: تلاش واضحی برای اطلاع رسانی در این باره وجود دارد که توافق امکان پذیر است و باقری کنی فردی است که مسئولیت پرونده را بر عهده گرفته است.

این کارشناس درباره این سوال که آیا ایران خواهان بازگشت به برجام است یا توافقی متفاوت را مدنظر دارد، گفت: فکر نمی‌کنم ایران به دنبال توافق جدیدی باشد.

باقری در پاسخ به سوال این کارشناس درباره مطالبات ایران برای دریافت تضمین از سوی آمریکا مبنی بر عدم خروج مجدد آمریکا از توافق و اینکه واشنگتن گفته است نمی تواند رئیس جمهور آینده آمریکا را به آن متعهد کند، پاسخ داد: تضمین های سیاسی مهم است، اما کافی نیست.  او گفت آنچه ما تمایل داریم شاهدش باشیم، عمل است.

باقری همچنین در گفتگو با این کارشناس اروپایی، انتقادات گذشته خود از این توافق را کم اهمیت دانست و گفت: زمانی که این اظهارات را مطرح می کردم، به عنوان یک کارشناس سیاست خارجی دولت مطرح بودم. اکنون یک سیاست گذار هستم و از طرف نظام ایران کار می کنم و دیدگاه های شخصی من اهمیتی ندارد.

علی واعظ، مدیر برنامه ایران در گروه بین المللی بحران به «دیپلماتیک» گفت: ما هنوز نمی دانیم موضع ایران چگونه خواهد بود. وی ادامه داد: اگر واقعاً مقامات تهران به دنبال لغو کلی تحریم‌های اعمال‌شده توسط ترامپ باشند و بخواهند این تضمین را دریافت کنند که در آینده آمریکا از توافق خارج نمی شود، به این خواسته ها نخواهند رسید. سپس گزینه‌ها محدود می‌شوند، خب سوال اینجاست که ما به دنبال معامله «بیشتر در برابر بیشتر» یا «کمتر در برابر کمتر» هستیم.

واعظ می گوید: به عنوان مثال، در یک ترتیب ممکن کمتر برای کمتر، ایران ممکن است غنی سازی اورانیوم خود را در سطوح بالاتر تا 20 و 60 درصد متوقف کند و به توقف نصب سانتریفیوژهای پیشرفته مبادرت کند، در ازای آن کاهش محدود تحریم ها، مانند دسترسی به برخی از منابع مالی خود در کشورهای خارجی را به دست می آورد.

واعظ گفت: اما فکر نمی‌کنم این گزینه‌ای باشد که به سرعت مطرح شود، بلکه ممکن است پس از چند دور مذاکره و وقتی که مشخص شود آنچه ایران می‌خواهد، امکان پذیر نیست، روی میز قرار بگیرد.  به گفته یک منبع دیپلماتیک، گزینه توافق موقت در میان طرف های پیمان 2015 موسوم به 1+5 مورد بحث قرار نگرفته است.