جنگ اوکراین و روسیه منتظر یک جرقه کوچک است/ در صورت جنگ، آمریکا چه می کند؟

نشانه های جنگ اوکراین روز به روز بیشتر می شود و اوضاع به گونه ای پیش می رود که هر آن ممکن است آتش این جنگ شعله ور شود.

هر روز طرف های بحران اوکراین همدیگر را تهدید می کنند و نیرو و تسلیحات به مناطق تنش می فرستند. 

از یک سو روسیه ده ها هزار نیرو در مرزهای خود با اوکراین مستقر کرده است و از سوی دیگر کشورهای غربی   به شکل  گسترده ای به اوکراین تسلیحات می فرستند.

دور روز پیش نشریه پولیتیکو فاش کرد که وزارت خارجه آمریکا با درخواست کشورهای بالتیک موافقت کرده و به آن ها اجازه داده است که به اوکراین سلاح های مرگبار آمریکایی بدهند.

وزارت خارجه آمریکا به سه کشور عضو ناتو اجازه داده است که به اوکراین موشک های ضد تانک و دیگر سلاح های ساخت آمریکا بدهند.

بر اساس توافقنامه ها و قوانین صادرات سلاح آمریکایی کشورهای لیتوانی،لتونی و استونی قبل از دادن سلاح های آمریکایی به اوکراین باید اجازه این کار را از آمریکا بگیرند.

بر اساس گزارشی های رسانه ای طی روزهای آینده روند تحویل موشک های ضد تانک و مهمات و دیگر تجهیزات به ارزش 200 میلیون دلار به اوکراین آغاز می شود.

در همین حال، «جیمس هیپی» معاون وزیر دفاع انگلیس نیز اعلام کرد که کشورش چند هزار موشک سبک ضد تانک را به اوکراین تحویل داده است.

از سوی دیگر، غربی ها به رهبری آمریکا از آن جایی که نمی خواهند با روسیه در بیفتند تلاش می کنند با تهدید به تحریم های شدید و تهدید اقتصاد شکننده روسیه این کشور را از حمله به اوکراین منع کنند.

اما تهدیدها و حتی مذاکرات برای جلوگیری از این جنگ نمی تواند از جنگ احتمالی جلوگیری کند.

در جدیدترین تحول، روسیه از عزم خود برای برپایی یک رز‌م‌آیش عمده دریایی خبر داده که قرار است طی روزهای آینده و ماه پیش رو با حضور کلیه ناوگان نیروی دریایی این کشور برگزار شود.

این مانوور که رویترز از آن به عنوان تازه‌ترین نمایش قدرت نظامی روسیه پس از مواجه شدن با بن‌بست سیاسی ایجاد شده میان این کشور و غرب یاد کرده در محدوده آب های اقیانوس آرام تا اقیانوس اطلس برپا خواهد شد.

رزمایش یاد شده عمدتا در پهنه‌های آبی مجاور به روسیه برگزار می‌شود و شامل تمرین‌هایی در مدیترانه، دریای شمال، دریای اُخُتسک، اقیانوس آرام و آب‌های شمال شرق اقیانوس اطلس خواهد بود.

وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد که ۱۰ هزار سرباز نیروی دریایی در این تمرین‌ها مشارکت خواهند داشت و قرار است در این رزمایش بزرگ از ۱۴۰ ناو جنگی و شناور پشتیبانی، ۶۰ فروند هواپیمای جنگی و یک هزار دستگاه تجهیزات دیگر نظامی استفاده شود.

به گزارش رویترز؛ وزارت دفاع روسیه به تازگی ویدیویی از شلیک یک موشک کروز «کالیبر» توسط نسل جدید زیردریایی‌های این کشور را در آب‌های دریای ژاپن منتشر کرد.

این ویدویو که در شبکه اجتماعی فیس‌بوک به اشتراک گذاشته شده نشان می‌دهد که چگونه موشکی از یک زیردریایی متعلق به ناوگان دریایی روسیه در اقیانوس آرام به سوی هدفی زمینی شلیک می‌شود.

موشک کروز شلیک شده از دریای ژاپن به گفته وزارت دفاع روسیه پس از طی مسافتی هزار کیلومتری به هدفی ساحلی در منطقه خاباروفسک واقع در شرق این کشور اصابت کرده است.

کرملین در حالی از برپایی این رزمایش طی روزهای آینده خبر داده که نیروهای دریایی این کشور  روز جمعه بیست و یکم ژانویه در مانووری مشترک با دو کشور ایران و چین، از جمله متحدان نزدیک مسکو در مواجهه با غرب، شرکت کردند.

رویترز در گزارشی که به رزمایش عمده نیروی دریایی روسیه طی روزهای آینده اختصاص داده آورده است که تحرکات نظامی مسکو این روزها به دلیل بحران جاری بر سر اوکراین به دقت از سوی غرب مورد رصد و بررسی قرار می‌گیرد.

ایالات متحده و اروپا پس از تقویت قوای نظامی روسیه درمرزهای مشترک این کشور با اوکراین مسکو را به تلاش و زمینه‌چینی برای حمله نظامی به همسایه غربی خود متهم کرده‌اند.

مسکو اما بارها این اتهام را رد کرده و به سران کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو نسبت به هرگونه گسترش این پیمان نظامی به سمت شرق هشدار داده‌‌اند.

جو بایدن، بارها اعلام کرده در صورتی که روسیه به اوکراین حمله کند، آمریکا در این بحران «مداخله نظامی» نخواهد داشت. اما با وجود این او می‌تواند از طیف گسترده‌ای از گزینه‌های کمتر نظامی و در عین حال اثرگذار را برای چنین شرایطی در نظر داشته باشد

 

 اگر روسیه به اوکراین حمله کند، آمریکا چه می کند؟

جو بایدن، بارها اعلام کرده در صورتی که روسیه به اوکراین حمله کند، آمریکا در این بحران «مداخله نظامی» نخواهد داشت. اما با وجود این او می‌تواند از طیف گسترده‌ای از گزینه‌های کمتر نظامی و در عین حال اثرگذار را برای چنین شرایطی در نظر داشته باشد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در مقاله‌ای به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: تحلیل چرایی عدم مداخله نظامی مستقیم آمریکا در این بحران کاملا روشن است. ایالات متحده هیج تعهد پیمانی در قبال اوکراین ندارد و جنگ با روسیه با توجه به پتانسیل این کشور در بی ثبات کردن منطقه و همچنین شعله‌ور شدن تنش به اروپا و البته در نهایت رسیدن به نقطه وحشتناک خطر جنگ هسته‌ای، یک قمار بزرگ خواهد بود.

از سوی دیگر واکنش ضعیف در مقابل تهدیدات روسیه نیز خطرات مختص به خود را خواهد داشت. این می‌تواند نشان‌دهنده موافقت آمریکا با چنین اقداماتی از سوی روسیه تلقی شود و کرملین بتواند مشابه چنین راهبردهایی را در قبال سایر کشورهای اروپای شرقی نظیر استونی، لتونی و لیتوانی نیز در پیش بگیرد.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، که این هفته برای گفتگو با مقامات اوکراین، مشورت با متحدان ناتو و سپس دیدار روز جمعه با همتای روس خود در اروپا به سر می‌برد، بر تعهد تزلزل ناپذیر ایالات متحده به حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین تاکید کرده است. اما او علناً حدود این تعهد را تعریف نکرده است.

پس، اگر تجمع نیروهای روسیه در امتداد مرزهای اوکراین منجر به تهاجم شود، ایالات متحده و متحدانش تا کجا ممکن است به اوکراین کمک کنند تا از خود دفاع کند؟

جنگ با روسیه در اوکراین می‌تواند منابع و نیروهای ایالات متحده را برای زمانی نامشخص بر بحران با مسکو متمرکز و هزینه‌ها و تلفات سنگینی بر واشنگتن تحمیل کند. این اتفاق در حالی رخ خواهد داد که دولت بایدن تلاش می‌کند تمام تمرکز خود را روی چین به عنوان اصلی‌ترین تهدید قرار دهد.

روز چهارشنبه، بایدن گفت این «حدس» او است که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیروهای خود را به اوکراین خواهد فرستاد، اگرچه او همچنین گفت که فکر نمی‌کند پوتین خواهان جنگ همه‌جانبه باشد. بایدن اشاره‌ای به احتمال استقرار نیروهای زمینی ایالات متحده در اوکراین برای توقف تهاجم اشاره نکرد، اما او قبلا چندین بار این مسئله را رد کرده است.

بایدن گفت که مطمئن نیست پوتین چگونه از نیروهایی که در نزدیکی مرز اوکراین گردآوری کرده استفاده خواهد کند اما در عین حال باید به خاطر داشت که ایالات متحده و ناتو همواره خواسته اصلی مسکو در خصوص تضمین برای عدم گسترش این اتحاد غربی به سمت شرق را رد کرده‌اند. موضوعی که می‌تواند بر ابعاد بحران شدت بخشد. روسیه در سال ۲۰۱۴ شبه جزیره کریمه را با یک مداخله نظامی از اوکراین جدا و به خاک خود ملحق کرد. همچنین از آن زمان در شرق اوکراین دست به مداخله‌هایی برای حمایت از شورشیان جدایی طلب زده است. هرچند معادله کریمه با مناطق شرقی اوکراین از اساس با یکدیگر متفاوت هستند و نمی‌توان این دو منطقه را با یکدیگر مقایسه کرد.

در درجه نخست این مناطق به هیچ وجه از ارزش راهبردی مشابه کریمه برخوردار نیستند و در درجه دوم، دونتسک و لوهانسک بخشی از خاک اوکراین به شمار می‌روند و حمله احتمالی به آنها برعکس کریمه که منطقه‌ای خودمختار به شمار می‌رفت، ابعاد حقوقی سنگینی به همراه خواهد داشت.

در عین حال نگرانی‌ها همچنان از شدت‌گیری تنش‌ها در اوکراین بالا است. برخی از قانونگذاران آمریکایی از رویکرد بایدن در قبال پوتین ناخرسند هستند و کاخ سفید را به مماشات در مقابل کرملین متهم می‌کنند. با این حال حتی منتقدان هم تاکیدی بر اعزام نیروهای نظامی به اوکراین ندارند. جیمز اینهوف سناتور جمهوری‌خواه ایالت اوکلاهاما که یکی از جدی‌ترین منتقدان رویکرد دولت بایدن در قبال بحران اوکراین است با وجود تمام انتقادات خود، تاکیدی بر اعزام نیروهای رزمی آمریکایی به اوکراین ندارد. موضوعی که احتمالا از واقف بودن موافقین راهبرد مهار روسیه از تبعات خطرناک شدت‌گیری تنش با مسکو حکایت دارد.

فیلیپ بریدلاو، ژنرال بازنشسته نیروی هوایی آمریکا که از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ به عنوان فرمانده ارشد ناتو در اروپا فعالیت داشته، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «من توصیه نمی‌کنم که ایالات متحده نیروهای رزمی خود را به اوکراین اعزام کند. در مقابل واشنگتن و متحدانش باید به دنبال راه‌هایی برای کمک به اوکراین برای دفاع از حریم هوایی و آب‌های سرزمینی این کشور باشند. جایی که برتری قاطع با روسیه همراه است.»

او در ادامه افزود: «اینها چیزهایی است که ما باید به عنوان یک اتحاد و به عنوان یک ملت در نظر بگیریم. اگر به پوتین اجازه داده شود به اوکراین حمله کند و این اقدام مسکو عواقب چندانی به همراه نداشته باشد، ما شاهد تکرار موارد مشابهی از این دست خواهیم بود.»

گزینه‌های دیگر بایدن چیست؟

با توجه به فرودستی آشکار نظامی اوکراین، این کشور امکان جلوگیری از تهاجم احتمالی نیروهای روسی را ندارد اما ممکن است کمک‌های ایالات متحده باعث شود پوتین را متقاعد کند که انجام این حمله هزینه‌های بسیار زیادی به همراه خواهد داشت و در نتیجه از اقدام خود صرف‌نظر کند.»

برخی از تحلیلگران سیاسی بر ایده اعمال فشار بر روسیه برای مهار این کشور تاکید دارند. از آن جمله می‌توان به ست جونز، اندیشمند علوم سیاسی و فیلیپ واسیلوسکی، افسر سابق سازمان سیا اشاره کرد که در مقاله‌ای تحلیلی روز ۱۳ ژانویه برای مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی به ابعاد این مسئله پرداختند. به باور آنها کلید خنثی کردن جاه‌طلبی‌های روسیه جلوگیری از پیروزی سریع مسکو و همچنین افزایش هزینه‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی با اعمال تحریم‌های اقتصادی است که بتواند به انزوای هرچه بیشتر روسیه بینجامد.

جان کربی، سخنگوی پنتاگون می‌گوید حدود ۲۰۰ سرباز گارد ملی در اوکراین برای آموزش و مشاوره نیروهای محلی حضور دارند اما در عین حال او تاکید کرده که برنامه‌ای برای افزایش تعداد آنها وجود ندارد. در عین حال باید به خاطر داشت که تعداد نامعلومی از نیروهای عملیات ویژه ایالات متحده در حال آموزش در اوکراین هستند. کربی نگفت که آیا سربازان آمریکایی در صورت تهاجم روسیه از این کشور خارج خواهند شد یا خیر، اما او گفت که پنتاگون «تمام تصمیمات مناسب را اتخاذ خواهد کرد تا مطمئن شود که آمریکایی‌ها در هر صورت ایمن هستند.»

همچنین دولت آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد که ۲۰۰ میلیون دلار دیگر به عنوان کمک نظامی دفاعی به اوکراین ارائه می‌کند. از سال ۲۰۱۴، ایالات متحده حدود ۲ و نیم میلیارد دلار کمک دفاعی از جمله موشک های ضد تانک و رادار به اوکراین ارائه کرده است.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، هفته گذشته گفت که ایالات متحده به طور چشمگیری حمایت از «تمامیت ارضی و حاکمیت» اوکراین را افزایش خواهد داد. اما او توضیح نداد که چگونه ممکن است این کار انجام شود.

دولت آمریکا می‌گوید همچنین آماده ارسال نیروهای کمکی نظامی به متحدان ناتو در جبهه شرقی است؛ جایی که این کشورها خواهان دریافت اطمینان لازم از سوی ایالات متحده هستند.

ست جونز و فیلیپ واسیلوسکی، بر این باورند در صورتی که روسیه به اوکراین حمله کند، علاوه بر اجرای تحریم‌های شدید علیه روسیه، ایالات متحده باید طیف وسیعی از کمک‌های نظامی را به اوکراین ارائه کند. این کمک‌ها می‌تواند شامل سیستم‌های دفاع هوایی، ضد تانک و ضد کشتی باشد. همچنین ارائه تسلیحاتی برای مقابله با جنگ‌های الکترونیک و دفاع سایبری و البته مهمات توپخانه هم در این راستا مد نظر قرار می‌گیرد.

آنها در مقاله خود نوشتند: «ایالات متحده و ناتو باید آماده باشند تا از مقاومت اوکراین حمایت بلندمدت کنند، مهم نیست که در نهایت این مقاومت چه شکلی به خود بگیرد.» این دو متخصص در ادامه مقاله خود توصیه کردند: «این کمک‌ها می‌تواند آشکارا با کمک نیروهای آمریکایی، از جمله نیروهای عملیات ویژه، ارائه شود، یا می‌تواند یک اقدام مخفیانه به رهبری سیا باشد پیشتر مجوز آن از سوی جو بایدن صادر شده باشد.»